Բողբոջ

բույսերի սաղմնային չբացված ընձյուղ
Բողբոջ

Բողբոջ (լատին․՝ gemma), բույսերի սաղմնային՝ դեռևս չբացված ընձյուղը։

Zwellende bloemknoppen van Chaenomeles x superba 'nicolina' (chinese kwee). Locatie. Tuinreservaat Jonkervallei 02.jpg

Կառուցվածք

խմբագրել

Վեգետատիվ բողբոջը կազմված է կարճ ներբողբոջային առանցքից (ցողունից)՝ աճման կոնով, և այդ առանցքի վրա դասավորված սաղմնային տերևներից։ Տերևային սաղմերի ծոցերում հաճախ արդեն զետեղված են հաջորդ շարքի ծոցային բողբոջները (երկրորդային թմբիկներ)։ Վեգետատիվ-վերարտադրողական բողբոջում աճման կոնը վերափոխվել է սաղմնային ծաղկի կամ ծաղկաբույլի։ Կանոնավոր վերարտադրողական (գեներատիվ) բողբոջը իր մեջ ներառում է միայն ծաղկաբույլի (օրինակ՝ բալենու) կամ ծաղկի սաղմն առանց յուրացնող տերևների։

Տեսակներ

խմբագրել

Տարբերում են փակ կամ պաշտպանված բողոջներ, որոնցում մերիսթեմային մասերը չորացումից պաշտպանված են բողբոջային թեփուկներով,և բաց կամ մերկ բողբոջներ, որոնք թեփուկազուրկ են։ Քնած բողբոջները բնորոշ են լայնատերև ծառաբույսերին և մի շարք խոտաբույսերի,որոնք տեսանելի ընձյուղներ չեն առաջացնում շատ տարիների, երբեմն՝ ամբողջ կյանքի ընթացքում։ Նրանց արթնացման խթան է սովորաբար ընձյուղների ծնողական համակարգի վնասումը։ Քնած բողբոջներից առաջացող ընձյուղները կոչվում են ջրային (պտղատու և գեղազարդիչ բույսերի)։ Վերականգնման բողբոջները տալիս են ընձյուղների ամենամյա աճ՝ ձմեռային հանգստից հետո։ Այդ բողբոջները բազմամյա բույսերի պարտադիր հատկանիշն են։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատված վերցված է «Գյուղատնտեսական հանրագիտարանից», որի նյութերը թողարկված են՝ Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում-Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։