Բեռնուլիի խառնարան (լատին․՝ Bernoulli), հարվածային խառնարան Լուսնի տեսանելի կողմի հյուսիսարևելյան մասում։ Կոչվել է ի պատիվ Բեռնուլիի եղբայրների՝ շվեյցարացի մաթեմատիկոս Յակոբ Բեռնուլիի (1654-1705) և շվեյցարացի մաթեմատիկոս ու մեխանիկ Յոհան Բեռնուլիի (1667-1748), Միջազգային աստղագիտական միության կողմից հաստատվել է 1985 թվականին։ Խառնարանի ձևավորումը վերագրվում է ուշ իմբրիական դարաշրջանին[1]։

Բեռնուլիի խառնարան
ՏեսակԼուսնային խառնարան և Հարվածային խառնարան
ՎայրLQ06
Երկնային մարմինԼուսին
Անվանված էՅակոբ Բեռնուլի

Խառնարանի նկարագրություն խմբագրել

 
Բեռնուլիի խառնարանի շրջակայքը (Լուսնի տեսանելի կողմի քարտեզի հատված)[2]

Խառնարանի ամենամոտ անմիջական հարևաններն են հյուսիսում գտնվող Մեսալա խառնարանը, արևելքում՝ Բերոս խառնարանը, արևմուտքում՝ Գեմին խառնարանը[3]։ Խառնարանի կենտրոնի Սելենոգրաֆիական կոորդինատներն են՝ 34°56′ հս․. լ. 60°37′ ավ. ե. / 34,93° с. ш. 60,61° в. д. / 34.93; 60.61G, տրամագիծը՝ 47,3 կմ[4], խորությունը՝ 4,08 կմ[5]։

Խառնարանն ունի զգալի խորություն։ Խառնարանն ունի պոլիգոնային ձև, նրա հարավային մասում գտնվում է եռանկյունաձև տեղանքի իջեցում։ Շրջակայքից վերև գտնվող խառնարանի առավելագույն բարձրությունը 1100 մ է, խառնարանի ծավալը մոտավորապես 1700 կմ³ է[1]։ Ներքին լանջի արևելյան մասը ունի սանդղաձև կառուցվածք։ Խառնարանի ներսում գտնվում է 1180 մ բարձրությամբ կենտրոնական գագաթը[1]։

Արբանյակային խառնարաններ խմբագրել

 
Фрагмент карты LAC-28.
Բեռնուլի[4] Կոորդինատներ Տրամագիծ, կմ
A 36°25′ հս․. լ. 60°53′ ավ. ե. / 36,41° с. ш. 60,88° в. д. / 36.41; 60.88 (Բեռնուլի A)G 20,2
B 36°50′ հս․. լ. 65°31′ ավ. ե. / 36,84° с. ш. 65,51° в. д. / 36.84; 65.51 (Бернулли B)G 24,0
C 35°23′ հս․. լ. 67°11′ ավ. ե. / 35,38° с. ш. 67,19° в. д. / 35.38; 67.19 (Бернулли C)G 18,0
D 35°47′ հս․. լ. 66°30′ ավ. ե. / 35,79° с. ш. 66,50° в. д. / 35.79; 66.50 (Бернулли D)G 11,9
E 35°19′ հս․. լ. 62°52′ ավ. ե. / 35,32° с. ш. 62,86° в. д. / 35.32; 62.86 (Бернулли E)G 26,8
K 36°32′ հս․. լ. 63°24′ ավ. ե. / 36,54° с. ш. 63,40° в. д. / 36.54; 63.40 (Бернулли K)G 17,7

Ծանոթագրություններ խմբագրել

Գրականություն խմբագրել

  • Andersson, L. E.; Whitaker, E. A. (1982). NASA Catalogue of Lunar Nomenclature. NASA RP-1097.
  • Blue, Jennifer (2007 թ․ հուլիսի 25). «Gazetteer of Planetary Nomenclature». USGS. Վերցված է 2007 թ․ օգոստոսի 5-ին.
  • Bussey, B.; Spudis, P. (2004). The Clementine Atlas of the Moon. New York: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-81528-4.
  • Cocks, Elijah E.; Cocks, Josiah C. (1995). Who's Who on the Moon: A Biographical Dictionary of Lunar Nomenclature. Tudor Publishers. ISBN 978-0-936389-27-1.
  • McDowell, Jonathan (2007 թ․ հուլիսի 15). «Lunar Nomenclature». Jonathan's Space Report. Վերցված է 2007 թ․ հոկտեմբերի 24-ին.
  • Menzel, D. H.; Minnaert, M.; Levin, B.; Dollfus, A.; Bell, B. (1971). «Report on Lunar Nomenclature by the Working Group of Commission 17 of the IAU». Space Science Reviews. 12 (2): 136–186. Bibcode:1971SSRv...12..136M. doi:10.1007/BF00171763.
  • Moore, Patrick (2001). On the Moon. Sterling Publishing Co. ISBN 978-0-304-35469-6. {{cite book}}: Unknown parameter |= ignored (օգնություն)
  • Price, Fred W. (1988). The Moon Observer's Handbook. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-33500-3.
  • Rükl, Antonín (1990). Atlas of the Moon. Kalmbach Books. ISBN 978-0-913135-17-4. {{cite book}}: Unknown parameter |= ignored (օգնություն)
  • Webb, Rev. T. W. (1962). Celestial Objects for Common Telescopes (6th revised ed.). Dover. ISBN 978-0-486-20917-3. {{cite book}}: Unknown parameter |= ignored (օգնություն)
  • Whitaker, Ewen A. (1999). Mapping and Naming the Moon. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-62248-6. {{cite book}}: Unknown parameter |= ignored (օգնություն)
  • Wlasuk, Peter T. (2000). Observing the Moon. Springer. ISBN 978-1-85233-193-1.

Արտաքին հղումներ խմբագրել