Բայհելյանի ստորջրյա թանգարան

Բայհելյանի ստորջրյա թանգարանը կամ «Սպիտակ կռունկի լեռնագոտու ստորջրյա թանգարանը»[1] ստորջրյա թանգարան է, որը կառուցվել է Ֆուլինի Սպիտակ կռունկի լեռնագոտու (չինարեն՝ 涪陵白鹤梁) մերձակայքում։ Դա Չինաստանի առաջին ստորջրյա թանգարանն է[2]։ Այն գտնվում է Չոնցզին քաղաքում։

Բայհելյանի ստորջրյա թանգարան
Տեսակթանգարան
Երկիր Չինաստան
Հիմնադրվել է2009
Քարտեզ
Քարտեզ
Թանգարանի ստորջրյա տեսքը
Ցին արքայատոհմի ժամանակաշրջանի ձկան քանդակ, որը նախկինում գտնվում էր Սպիտակ կռունկի լեռնագոտում, իսկ այժմ ցուցադրվում է թանգարանում

Թանգարանը կառուցված է Յանցզի գետի վրա, հայտնի Երեք կիրճերի ջրամբարտակի մոտ։ Թանգարանի բացումն արվել է 2009 թ. մայիսի 18-ին[3]։ Թանգարանի շինարարության աշխատանքները սկսվել էին 2002 թ. և արժեցել էին 28 միլիոն ԱՄՆ դոլար։ Թանգարանի ճարտարապետն է Գե Ձյուրունը։

Բայհելյանը (բառացի` «Սպիտակ կռունկի լեռնագոտի») Չոնցզինի տարածքում գտնվող հնավայր էր, որը Երեք կիրճերի ջրամբարտակի կառուցման ընթացքում մնացել է ջրի տակ[4]։

Թանգարանում ցուցադրված են վիմագրեր, որոնց վրա նկարագրված են Յանցզի գետի մակարդակի տատանումները մոտ 1200 տարվա ընթացքում։ Այդտեղ ներկայացված են նաև Տան հարստության ժամանակաշրջանի ձկնաքանդակներ և վիմագրություններ։ Ընդհանուր առմամբ թանգարանում ներկայացված է 14 ձկնաքանդակ, որոնց վրա նշված են ջրի մակարդակի տատանումները։ Վիմագիր արձանագրությունների ընդհանուր ծավալը կազմում է մոտ 30.000 բառ[3]։

1994 թվականից սկսած Չինաստանի կառավարական տարբեր հանձնաժողովներ քննարկում էին հնավայրի պահպանության հարցը և վերջապես որոշվեց այն վերածել ստորջրյա թանգարանի։

Ներկայում թանգարանը ծածկված է ապակեպատ կամարով և լցված է իոնազերծված ջրով, որպեսզի թանգարանի ամբողջ տարածքում ջրի ճնշումը լինի նույնը։ Գետի ափերից դեպի ներքև են իջնում երկու հորան, որոնցով այցելուները կարող են իջնել ստորջրյա դիտասրահներ և տեսնել հնավայրը։

Հնավայրի տարածքում հայտնաբերված որոշ նմուշներ ցուցադրված են Չոնցզինի կենտրոնում գտնվող Երեք կիրճերի թանգարանում[5]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. «White Crane Ridge Underwater Museum». www.meiyatravel.com. Meiya Travel. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ դեկտեմբերի 22-ին. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 24-ին.
  2. «Under-Water Museum of White Crane Ridge Inscription In Chongqing». www.epeanchina.com. Epean China. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ դեկտեմբերի 22-ին. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 24-ին.
  3. 3,0 3,1 «Chongqing: The First Underwater Museum in China has Been Built and Opened». www.chinahush.com. Chinahush. 2009 թ․ մայիսի 21. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 28-ին. Վերցված է 2014 թ․ օգոստոսի 23-ին.
  4. «The Baiheliang Underwater Museum, Fuling, Chongqing Municipality, China». UNESCO. Վերցված է 2014 թ․ օգոստոսի 23-ին.
  5. Zhao Lixia, ed. (2009 թ․ սեպտեմբերի 29). «Three Gorges Museum, Largest Thematic Museum in China». english.cri.cn (English). China: CRI.cn. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 3-ին. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 24-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)