Աֆրիկյան արվեստ, Աֆրիկայում բնակվող տարբեր էթնիկ խմբերի միացյալ մշակութային գործունեությունը։

Ավանդական արվեստ խմբագրել

Կերպարվեստ խմբագրել

Հիմնական հատկանիշներ խմբագրել

 

«Աֆրիկյան արվեստում» ընդգրկված են տարբեր մշակույթներ, որտեղ հաճախ ոչ գենետիկ կապ է լինում, ոչ դիֆուզիոն, սակայն, ըստ որոշ հետազոտողների, «Աֆրիկյան մշակույթը» բնորոշվում է մի քանի ընդհանուր հատկանիշներով՝

  • Ուշադրության կենտրոնում գտնվում է մարդկային գործոնը
  • Գերակշռում է իրատեսությունը
  • Հիմնական զբաղմունքը քանդակագործությունն է։ Նրան հետևում է ևս մի առանձնահատկություն՝ հիմնականում քանդակագործում են եռանկյուն քարերի վրա
  • Նրանց մոտ ստատիկ արվեստը վերածվել է «շարժման» (այսպես նրանք ծեսի ժամանակ կարող են դիմակներ ստեղծել)
  • Առանց գծերի դիմակները (խեղաթյուրված է համաչափությունը), Լեոպորլդ Սեդար Սենհորը անվանել է «Դինամիկ համաչափություն»

Աֆրիկյան կերտարվեստ խմբագրել

 

Աֆրիկյան քանդակագործության մեջ հիմնականում ներառված են դիմակները և արձանիկները, որոնք օգտագործվում են ծիսական նպատակներով։ Ընդհանուր առմամբ դիմակները կարելի է բաժանել երկու խմբերի՝

  • Դիմակներ դեմքի համար, այս դիմակներում աչքերը սովորաբար փակ են լինում։ Այս դիմակները նրանք օգտագործում են թաղման արարողությունների և ծիսակատարությունների ժամանակ։
  • Երկչոտ դիմակներ, որտեղ դիմակների վրա հիմնականում պատկերված են լինում բնություն և գազաններ։ Այս դիմակները կրում են թաքնվելու համար, ավանդական փառատոնների, կամ չար ոգիներ կանչելու ժամանակ։

Աֆրիկյան արձանիկները շատ ժամանակ ներկայացնում են մահացած մարդկանց, ըստ նրանց դա մարդկանց հոգիների նստավայրն է, որը կապված է նախնիների էթնիկ խմբերի հետ։

19-րդ դարում Եվրոպական արվեստը հայտնվել էր Աֆրիկյան արվեստի մեջ։ 20-րդ դարի սկզբին կուբացիները վերցրել էին Աֆրիկյան քանդակագործության որոշ առանձնահատկություններ։ Այս առանձնահատկություններից որոշներն առավել ցայտուն կերպով արտահայտված են Պիկասոյի «Авиньонские девицы» նկարում։

Աֆրիկյան երգեր խմբագրել

Աֆրիկյան երգերը գալիս են դեռևս հին ժամանակներից։ Հնում աֆրիկացիները երաժշտություն էին ստեղծում տարբեր իրերից։ 20-րդ դարում աֆրիկյան ելևէջները մտան ջազ, ռոք ըն ռոլ և այլ ժանրերի մեջ։

Աղբյուրներ խմբագրել

  • A history of art in Africa (2001) Monica Blackmun Visonà et al. Prentice Hall, New York ISBN 0-13-442187-6

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Աֆրիկայի արվեստ» հոդվածին։