Ավդոտկաներ
Գիտական դասակարգում
Թագավորություն Կենդանիներ
Տիպ Քորդավորներ
Դաս Թռչուններ
Կարգ Քարադրանմաններ
Ընտանիք Ավդոտկաներ
Լատիներեն անվանում
Burhinus
Արեալ
պատկեր


Դասակարգումը
Վիքիցեղերում


Պատկերներ
Վիքիպահեստում

ITIS 176745
NCBI 85104
EOL 104311

Ավդոտկաներ (լատին․՝ Burhinidae), քարադրանմանների կարգի թռչունների ընտանիք։ Հայտնի է 7, Հայաստանում՝ 1 տեսակ՝ ավդոտկա (Burhinus oedicnemus)։ Բնադրող չվող է, Հայաստանում հազվագյուտ։ Բնակվում է կիսաանապատային գոտում՝ Արարատյան դաշտում և նրա նախալեռներում։

Արտաքին կառուցվածք

խմբագրել

Մարմնի երկարությունը 40-44 սմ է, թևերի բացվածքը՝ 77-85 սմ, կենդանի զանգվածը՝ 400 գ։ Հասունի փետրածածկի ընդհանուր գունավորումը բաց դարչնագույն է, մարմինը վերևից և կուրծքը՝ մանր սև խայտերով։ Թռչելիս ցայտուն երևում են թևերի ծածկող փետուրների մուգ սահմանագծված սպիտակ գիծը և թևի վերևի ցայտուն նախշը։ Կտուցը հաստ է, կարճ, դեղին, ծայրը՝ սև, աչքերը և ոտքերը՝ դեղին։ Երիտասարդի խայտերը թույլ Են, թևերի ծածկող փետուրների սև գծերը բացակայում են։ Առավելապես գիշերային թռչուն է, խիստ աշխույժ և գործուն է նաև արևածագից առաջ ու մթնշաղին։ Ամենաբնորոշ կանչը կազմված է երկհնչյուններից՝ երկրորդն ավելի բարձր է (սրնգային երանգի)։ Բնակվում է նոսր թփուտներով կիսաանապատներում, քարքարոտ լանջերին, չոր տափաստաններում։

Սննդառություն

խմբագրել

Սնվում է անողնաշարավորներով, սողուններով։

Բազմացում և զարգացում

խմբագրել

Բնադրում է ապրիլի 2-րդ կեսին՝ գետնին։ Բույնը փոքրիկ, ոչ խորը փոսիկ է։ Ձվադրում է ապրիլի վերջից մայիսի սկզբին։ Դնում է 54 մմ տրամագծով, բաց դեղնադարչնագույն, փոփոխական սև նախշերով 1-3 ձու։ Թխսակալում են էգը և արուն՝ 26 օր։ 2 օրական ձագերը հմուտ և արագ վազքով թաքնվում են թփերում, հասունների ուղեկցությամբ հանդիպում են հունիսին։ Աշնանային չուն ավարտվում է հոկտեմբերի կեսերին։ Որպես սահմանափակ տարածված տեսակ՝ պաշտպանության կարիք ունի։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական տարբերակը վերցված է Հայաստանի բնաշխարհ հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։