«Առակ մեղուների մասին» կամ «Ազնիվ արատներ - հասարակական շահույթ» (անգլ.՝ The Fable of the Bees: or, Private Vices, Publick Benefits, 1714 թվական), անգլիացի գրող Բեռնարդ դե Մանդևիլի ստեղծագործությունը[1]։

Առակ մեղուների մասին
The Fable of the Bees: or, Private Vices, Publick Benefits
Առակ մեղուների մասին, 3-րդ հրատարակչություն, 1724 թվական
ՀեղինակԲեռնարդ դե Մանդևիլ
Անվանվել էԱզնիվ արատներ - հասարակական շահույթ
Տեսակառակ
Ժանրէսսե
Թեմաքաղաքական գործիչ
Բնօրինակ լեզուանգլերեն
Ստեղծման տարեթիվ1705 թվական
Հրատարակում(ներ)1714 թվական
ԵրկիրՄեծ Բրիտանիա
Հրատարակման տարեթիվ1705
 The Fable of the Bees Վիքիպահեստում

Հիմնական տեղեկություններ խմբագրել

 

Անգլիացի բժիշկ Ն. Բարբոնի «Մտորումներ առևտրի մասին» (1690 թվական) գրքում պնդվում էր, որ շռայլողությունը արատ է, որը խթանում է առևտուրը, իսկ ժլատությունը, ընդհակառակը, վնասում է կոմերցիային։ Գեղարվեստական ձևով այդ նույն գաղափարը արտահայտել է Բեռնարդ դե Մոնդևիլը՝ «Տրտնջացող փեթակը կամ Խառդախները, որոնք ազնիվ են դարձել» (The Grumbling Hive, or Knaves Turn’d Honest) երգիծանքում, որը անանուն հրատարակվել է 1705 թվականին։ 1714 թվականին, նույնպես անանուն, հրատարակվել է ստեղծագործության երկրորդ հրատարակությունը՝ «Առակ մեղուների մասին կամ Ազնիվ անձանց արատները - բարիք հասարակության համար» (The Fable of The Bees։ or, Private Vices, Public Benefits), որում այլաբանական ձևով ապացուցվում է, որ հասարակությանը, որը որոշել է խնայողության համար հրաժարվել պերճանքից և կրճատել սպառազինությունը, սպասում է թախծալի ճակատագիր։ Երկրորդ հրատարակությունը լրացվում էր քսան ծանոթագրությունով, որոնցում Մանդևիլը զարգացնում էր առակի առավել կարևոր մասերի փիլիսոփայական իմաստը։ Մանդևիլի կյանքի օրոք «Առակ մեղուների մասին» ստեղծագործությունը բազմիցս վերահրատարակվել է և ունեցել է բազմաթիվ հավելվածներ։ Վերջին հրատարակությունը թվագրվում է 1732 թվականին։ Անգլիական Միդլսեթս կոմսության երդվյալ ատենակալների դատարանի որոշմամբ 1723 թվականին առակը ճանաչվում է վնասակար։

Թարգմանություններ խմբագրել

Ռուսերեն լեզվով գիրքը հրատարակվել է 1974 թվականին՝ Ե. Ս. Լագուտինի թարգմանությամբ, «Փիլիսոփայական ժառանգություն» շարքում (Մոսկվա, «Միտք» հրատարակչություն)։ Վերահրատարակվել է 2000 թվականին՝ Ե. Ս. Լագուտինի և Ա. Լ. Սուբոտինի թարգմանությամբ, «Փիլիսոփայական մտքի հուշարձաններ» շարքում (Մոսկվա, «Գիտություն» հրատարակչություն)։

Ռուսական տարբերակում այն անվանվում է «Տրտնջացող փեթակ կամ Խարդախներ, որոնք դարձել են ազնիվ»։

Բելառուսերեն լեզվով այն թարգմանվել է 2003 թվականին[2]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. «Д. Антисери, Дж. Реале. Западная философия от истоков до наших дней Бернард Мандевиль и "Басня о пчелах, или пороки частных лиц - блага для общества"». Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ մարտի 26-ին. Վերցված է 2015 թ․ հուլիսի 29-ին.
  2. «Бернард Мандевиль Фия трудовой пчелы На бел. яз (Мыкола Инфолиократ) / Стихи.ру». www.stihi.ru. Վերցված է 2017 թ․ հունվարի 31-ին.

Աղբյուրներ խմբագրել