Անբաժան ընկերները

«Անբաժան ընկերներ» (ռուս.՝ «Неразлучные друзья»), խորհրդային գեղարվեստական ֆիլմ, որը նկարահանել է ռեժիսոր Վասիլի Ժուրավլյովը 1952 թվականին։

Անբաժան ընկերները ռուս.՝ Неразлучные друзья
Երկիր	ԽՍՀՄ
Ժանր	կինոկատակերգություն
Թվական	մարտի 25, 1953
Լեզու	ռուսերեն
Ռեժիսոր	Վասիլի Ժուրավլյով
Սցենարի հեղինակ	Aleksandr Batrov? և Ալեքսեյ Սպեշնև
Դերակատարներ	Միխայիլ Կուզնեցով
Օպերատոր	Վլադիմիր Վոյտենկո և Aleksandr Pishchikov?
Երաժշտություն	Անատոլի Սվեչնիկով
Կինոընկերություն	Կիևի Ալեքսանդր Դովժենկոյի անվան կինոստուդիա
Տևողություն	78 րոպե

Էկրան է բարձրացել 1953 թվականի մարտի 25-ին։

Սյուժե

Օդեսայում ապրող անբաժան ընկերներ Գլեբը, Կոլյան և Վադիմը գտնում են խորտակված «Отважный» առագաստանավը։ Նրանք որոշում են ինքնուրույն բարձրացնել այն։ Գլեբը մշակում է բարձրացնող մեքենայի դիզայնը։ Աշխարհագրության ուսուցիչ Բելովն առաջարկում է ներգրավել կոլեկտիվին։ Բայց ընկերները նախընտրում են միայնակ գործել, ինչի արդյունքում բախվում են անհաջողության։

Սակայն առագաստանավը բարձրացնելու գործին ձեռնամուխ են լինում այլ դպրոցականներ։ Առագաստանավը բարձրացնում են միայն այն ժամանակ, երբ տղաները միավորում են իրենց ուժերը։ Նրանց օգնում են մեծահասակները։ Նավավերանորոգման գործարանի աշխատողները բարձրացնում են առագաստանավը։

Վիրավորված ինքնասիրությամբ ընկերները չեն մասնակցում այդ աշխատանքին։ Նրանք որոշում է փախչել շինհրապարակ։ Դրան խանգարում են ծնողները և ուսուցչի Բելովը։ Նրանց ղեկավարությամբ խումբը միանում է կոլեկտիվին։ Փոթորիկի ժամանակ Գլեբը փրկում է առագաստանավը։ Նրան նշանակում են առագաստանավի նավապետ։

Դպրոցականները վերանորոգված առագաստանավով ճանապարհորդում են Սև ծովում։ Նրանք վերականգնում է առագաստանավի պատմությունը։

Ֆիլմն ավարտվում է դպրոցկանների վերադարձով Օդեսա։

Դերերում

• Միխայիլ Կուզնեցով – Անդրեյ Անդրեևիչ Բելով, աշխարհագրության ուսուցիչ, երիտասարդ հերոս Բուրուն
• Վիկտոր Դոբրովոլսկի – Նիկոլայ Վասիլևիչ, դպրոցի տնօրեն
• Եվգենի Սամոյլով – Գլեբի հայրը
• Միխայիլ Մոկրինսկի – Գլեբ Եֆանով
• Վլադիմիր Լուշչիկ – Կոլյա Մատյուշենկո
• Վլադիմիր Սուդին – Վադիմ Պոպով
• Անատոլի Շիմանյուկ – Վասյա Կրավչենկո, ղեկապետ
• Նատաշա Մորել – Նինա Պոպովա
• Յուրի Կրիտենկո – Յուրա Շևչուկ
• Ալեքսանդր Անտոնով – Իվան Կարպովիչ Տերեշչենկո, կոլտնտեսության նախագահ
• Իվան Պելտցեր – ծեր ձկնորս
• Գրիգորի Պլուժնիկ – սեյների նավապետ

Նկարահանող խումբ

• Ռեժիսոր՝ Վասիլի Ժուրավլյով
• Սցենարիստ՝ Ալեքսանդր Բատրով և Ալեքսեյ Սպեշնև
• Օպերատորներ՝ Վլադիմիր Վոյտենկո և Ալեքսանդր Պիշչիկով
• Նկարիչներ՝ Օլեգ Ստեպանենկո և Վուլֆ Ագրանով
• Կոմպոզիտոր՝ Անատոլի Սվեչնիկով
• Երգի տեքստի հեղինակ՝ Բորիս Պալիյչուկ
• Հնչյունային օպերատոր՝ Գրիգորի Գրիգորև

Քննադատություն

«Սովետսկոե իսկուստվո» թերթի գրախոս Վ. Ապրեսյանը գրել է. «Ֆիլմի դրական կողմը ոչ միայն ճիշտ մանկավարժական ուղղվածության մեջ է, ոչ միայն այն, որ մի շարք հաջող մշակված դրվագներում համոզիչ կերպով բացահայտվում են տղաների կերպարները, ցույց է տրվում նրանց դաստիարակության բարդությունը, այլև կյանքի այն իրավիճակը պատկերելու մեջ, որն օգնում է նրանց հաղթահարել տղայական ամբարտավանությունը...»: Միևնույն ժամանակ, նա նշել է, որ «ֆիլմի մի շարք դրվագներում նկատվում է պատկերների բնութագրման ավելորդ շիտակություն, նրանց մտքերի և զգացմունքների բացահայտման մեջ, կյանքի պարզունակ և անհարկի գունազարդում»։

Կինոգետ Կիրա Պարամոնովան «Իսկուստվո կինո» ամսագրում բարձր է գնահատել ստեղծողներին «ֆիլմի գեղարվեստական ներդաշնակության և կոմպոզիցիոն հստակության համար» ու դրանում տեսել է «իր հիմքում առողջ, կյանքի իրատեսական պատկերի վրա հիմնված հետաքրքրականություն», «շատ լավ, հետաքրքիր հուզական դրվագներ»։ Նա գրել է. «Արկածային ժանրին պատկանող այս ֆիլմում շատ հետաքրքիր և տարբեր իրադարձություններ կան»։ Միևնույն ժամանակ, Պարամոնովայի կարծիքով, հեղինակներին չի հաջողվել խուսափել կեղծ դիդակտիկայից, ֆիլմը «լի է «բացատրություններով», որոնք բխում են հեղինակների՝ ոչ մանկավարժական լինելու վախից»։

Քննադատ Բորիս Կոկորևիչը գրել է. «Ֆիլմում կա ռոմանտիկա, հերոսները բուռն բանավեճեր են ունենում այն մասին, թե ինչպիսին պետք է լինի իսկական ընկերը»։ Նա նշել է, որ «Անբաժան ընկերներ» ֆիլմը հետաքրքրությամբ է ընդունվել, այն քննարկվել է պիոներական հավաքների ժամանակ։ Ֆիլմը կատարել է իր խնդիրը. կարևոր թեմայի մասին այն պատմել է հետաքրքիր և պատկերավոր»։

Գրականություն

• Советские художественные фильмы. Аннотированный каталог / Сост. Н. А. Глаголева, М. Х. Зак, А. В. Мачерет, Л. А. Парфёнов, В. М. Розина, Э. Л. Сосновский, П. В. Фионов, О. В. Якубович; под ред. А. В. Мачерета и др. — М.: Искусство, 1961. — Т. 2: Звуковые фильмы (1930—1957 гг.). — С. 473—474. — 784 с.
• Апресян В. Воспитание характера. О фильме «Неразлучные друзья» // Советское искусство. — 1953. — № 29 (1521). — С. 2.
• Парамонова К. В защиту романтики // Искусство кино. — 1953. — № 4. — С. 92—104.
• Кокоревич Б. А. Василий Журавлёв // 20 режиссёрских биографий // Сборник / Сост. Р. Д. Черненко. — М.: Искусство, 1978. — С. 46—65. — 408 с. — (Мастера советского кино).