Աղիքներ
Աղիքներ, մարսողական խողովակի բաժին։ Սկսվում է ստամոքսից, վերջանում սրբանի անցքով։ Օրգանիզմն ունի բարակ և հաստ աղիքներ։ Մարդու բարակ աղիքի երկարություևը 5-6 մ է։
| Աղիքներ | |
|---|---|
 | |
| Տեսակ | օրգանի տիպ և անատոմիական կառուցվածքների դաս |
| Ենթադաս | կենդանական օրգան և անհատական անատոմիական կառուցվածք |
| Մասն է | ստամոքսաղիքային համակարգ |
| Կազմված է | բարակ աղիք և Հաստ աղիք |
| Լատիներեն անվանում | Tractus digestorius , canalis alimentarius (esophagus to large intestine), canalis gastrointestinales (stomach to large intestine) |
| Համակարգ | Մարսողական համակարգ |
| MeSH | A03.556.124 |
| Նկարագրված է | Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան, 1911 Encyclopædia Britannica և Հայկական սովետական հանրագիտարան, հատոր 1 |
 Intestines Վիքիպահեստում | |
Տեղակայված է որովայնի կենտրոնական հատվածում և կազմելով բազմաթիվ գալարներ, հասնում է մինչև աջ ստամոքսն ու բացվում հաստ աղիքի սկզբնական մասի՝ կույր աղիքի մեջ։
Բարակ աղիք խմբագրել
Բարակ աղիքի պայտաձև սկզբնական հատվածը կոչվում է 12 մատնյա աղիք (երկարությունը՝ 30 սմ), ուր բացվում են լյարդի և ենթաստամոքսային գեղձի ծորանները։
Բարակ աղիքի հաջորդ հատվածները կոչվում են աղիճ աղիք և զստաղիք։
Հաստ աղիք խմբագրել
Հաստ աղիքի երկարությունը 1-2 մ է։ Նրա մասերն են՝
- կույր,
- վերել,
- միջաձիգ,
- վայրէջ,
- սիգմաձև
- ուղիղ աղիքներ։
Տեսակներ խմբագրել
Աղիքները կազմված են՝
- արտաքին,
- միջին
- ներքին շերտերից։
Արտաքին շերտ խմբագրել
Արտաքին շերտը՝ որովայնամիզը, շիճուկ արտադրող լպրծուն թաղանթ է։
Միջին շերտ խմբագրել
Միջին շերտը մկանային է՝ կազմված շրջանաձև և երկարաձիգ մկանախրձերից։
Ներքին շերտ խմբագրել
Ներքին շերտը ծալքավոր լորձաթաղանթ է՝ աղիքահյութ արտադրող մանր գեղձերով։ Բարակ աղիքի լորձաթաղանթի վրա կան թավիկներ, որոնց շնորհիվ մարսված սննդանյութերը ներծծվում են արյան մեջ։ Հաստ աղիքը թավիկներ չունի, այնտեղ ներծծվում են ջուրն ու աղերը և ձևավորվում է կղկղանքը։
Գրականություն խմբագրել
- M. et al: Tierernährung, 12. neu überarbeitete Aufl., DLG-Verlags-GmbH, Frankfurt am Main 2008, ISBN 978-3-7690-0703-9 (Abschnitt „Unterscheidung der Verdauungssysteme“)
- Franz-Viktor Salomon: Verdauungsapparat, Apparatus digestorius. In: Salomon u. a. (Hrsg.)։ Anatomie für die Tiermedizin. Enke-Verlag Stuttgart, 2. erw. Aufl. 2008, S. 235–323, ISBN 978-3-8304-1075-1
Արտաքին հղումներ խմբագրել
- Pediatric Overview of Human Digestive System Արխիվացված 2011-01-22 Wayback Machine
- Anatomy atlas of the Digestive System
- Overview at Colorado State University
- Your Digestive System and How It Works at National Institutes of Health Արխիվացված 2009-05-07 Wayback Machine
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Աղիքներ» հոդվածին։ |
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 1, էջ 257)։ 
|