Ալյումինագործների ավան (ռուս.՝ Городок алюминщиков), բնակելի շենքերի համալիր Ռուսաստանի Սվերդլովսկի մարզի Կամենսկ-Ուրալսկի քաղաքում[1]։

Ալյումինագործների ավան
Տեսակշինությունների համալիր
Երկիր Ռուսաստան
ՏեղագրությունԿամենսկ-Ուրալսկի
Ճարտարապետական ոճԿոնստրուկտիվիզմ
Հիմնադրված է1937
Ժառանգության կարգավիճակՌուսաստանի մարզային նշանակության մշակութային ժառանգության օբյեկտ
Քարտեզ
Քարտեզ

Սվերդլովսկի մարզի կառավարության 2001 թվականի դեկտեմբերի 28-ի թիվ 859-ՊՊ որոշմամբ ավանին տրվել է տարածաշրջանային նշանակության ճարտարապետության հուշարձանի կարգավիճակ[2]։

Ճարտարապետություն խմբագրել

Շենքերն ունեն քաղաքակազմավորող կարևոր նշանակություն, խորհրդային նեոդասականության ձևերով դեկորով կոնստրուկտիվիզմի ոգով կառուցված բնակելի շենքերի նմուշներ են։ Կենտրոնական բնակելի հատվածի համակառույցը 1930-ական թվականների սոցքաղաքի նմուշ է[3]։

1934 թվականին Լենինգրադի «Մոնտաժպրոյեկտալյումինի» նախագծային կազմակերպությունը մշակել է «Ուրալի ալյումինի կոմբինատի գլխավոր հատակագիծը 20 000 բնակիչների համար նախատեսված նրան հարող բանվորական ավանով»։ Համաձայն այդ նախագծի՝ սկսվել է թաղամասի կառուցապատումը առաջին բազմահարկ շենքերով։ Համակառույցը սկիզբ է դրել ՈՒԱԶ-ի սոցքաղաքի բնակելի շրջանի կենտրոնական մասի ստեղծմանը[1]։

Նախագծի հիմքում Եկատերինբուրգում (այն ժամանակ՝ Սվերդլովսկ) «Չեկիստների քաղաքի» նախագիծն է, որն արվել էր 1929 թվականին։ Համակառույցի կենտրոնական մասում պետք է լինեին սոցիալմշակութային և կենցաղային օբյեկտները, իսկ հյուսիսարևմտյան մասում՝ «Ամուրիների մասնաշենք» հանրակացարանը։ Նախագծում նախատեսված էր նաև բակի բարեկարգումը՝ շատրվաններ, փոքր ճարտարապետական ձևեր[1]։

Համակառույցը բաղկացած է չորս շենքից, որոնցից յուրաքանչյուրը բաժանված է երեք հինգհարկանի ծավալի, որոնք միանում են կողաճակատներով՝ շեղումով։ Շենքերի ճակատներն առանձնացված են ուղղահայաց ելուստներով, որոնցում տեղադրվել են աստիճանավանդակներն ու պատշգամբները։ Պատշգամբները միմյանց հետ հորինվածքով կապված են ուղղահայաց և հորիզոնական ուղղություններով։ Շենքերի Կամենսկայա և Ալյումինևայա փողոցների կողաճակատները զարդարում են երկրաչափական պատկերներով ծոփորները։ Շենքերի Շինարարների և Իսետսկայա փողոցների հարավային և արևելյան ճակատների վերին մասերը զարդարված են երկրաչափական նախշով[1]։

Պատկերասրահ խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 «Комплекс зданий "Городок алюминщиков", 1937 год». semantic.uraic.ru (ռուսերեն). Семантическая библиотека. Վերցված է 2018 թ․ հունիսի 27-ին.
  2. «Постановление Правительства Свердловской области № 859-ПП от 28 декабря 2001 года». docs.cntd.ru (ռուսերեն). Электронный фонд правовой и нормативно-технической документации. Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ ապրիլի 13-ին. Վերցված է 2018 թ․ ապրիլի 13-ին.
  3. С.И. Гаврилова. «Архитектура 30-х годов Красногорского района Каменска-Уральского». history-kamensk.ru (ռուսերեն). Каменск-Уральский. Страницы истории. Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ ապրիլի 13-ին. Վերցված է 2018 թ․ հունիսի 27-ին.

Գրականություն խմբագրել

  • Свод памятников истории и культуры Свердловской области / ред. В.Е.Звагельская. — Екатеринбург: Сократ, 2008. — Т. 2. — С. 648. — ISBN 978-5-88664-323-7
  • Памятники архитектуры Каменска-Уральского / С. И. Гаврилова, Л. В. Зенкова, А. В. Кузнецова, А. Ю. Лесунова — Екатеринбург: Банк культурной информации, 2008. — 92 с.

Արտաքին հղումներ խմբագրել