Ալեքսանդր Պուշկինի անձնական գրադարան

Ալեքսանդր Պուշկինի գրադարան, գրքերի անձնական հավաքածու, որն արտացոլում է նրա բազմազան ընթերցողական և ստեղծագործական շահերը։ Գրադարանը ձևավորվել է բանաստեղծի ողջ կյանքի ընթացքում և, ըստ հայտնի մատենագետ և գրքի պատմաբան Ն. Սմիրնով-Սոկոլսկու, եղել է «մտածողի և գիտնականի լաբորատորիա»։ Ա. Պուշկինի մահից հետո նրա պահպանման պատմությունները, մատենագիտական նկարագրությունն ու կենդանության օրոք ձևավորված կազմի վերականգնումը նվիրված են պուշկինիստ պատմաբանների և բանասերների բազմաթիվ աշխատանքներին։

Ալեքսանդր Պուշկինի անձնական գրադարան
Տեսակմասնավոր հավաքածու
Հիմնվել է1906
ՀասցեСанкт-Петербург և Пушкинский Дом

Որպես ազգային հարստություն, գրքերի հավաքածուն 1906 թվականին գնվել է Սանկտ Պետերբուրգի գիտությունների ակադեմիայի այսերական բանաստեղծի ժառանգներից, սկիզբ է դրել նոր հիմնադրված Պուշկինի տան մասնագիտացված գրադարանին[1] և գիտական նպատակներով մատչելի դարձավ գիտնականներին[2]։

Ընտանեկան ավանդույթի ակունքներ խմբագրել

Գրահրատարակչության ձգտումն արդեն կար Ա. Պ. Հանիբալի (մայրական կողմից բանաստեղծի նախապապն էր) մոտ։ Պետրոս I-ի հետ Եվրոպա ուղևորվելիս նրան վստահվել էր պահպանել այն գրքերը, որոնք պետծառայողն իր հետ տարել էր[Ն 1]։ Հանիբալի անձնական գրադարանի հիմքը կազմել են թագավորի կողմից իրեն նվիրած առաջին գրքերը, ինչպես նաև այն գրքերը, որոնք նա ձեռք է բերել Ֆրանսիայում ինժեներական գործի ուսումնասիրության տարիներին[3]։ Այն ժամանակ նրա ոչ փոքր գրադարանը հավաքել էր մոտ 350 հատոր, ընդ որում ոչ միայն ռազմական գիտությունների, մաթեմատիկայի, աշխարհագրության, այլև փիլիսոփայության, պատմության և գեղարվեստական գրականության վերաբերյալ հրատարակությունները։

Պետրոս I-ի մահից հետո Հանիբալը ստիպված է եղել իր գրքերը վաճառել Գիտությունների ակադեմիայի գրադարանին։ Միայն 1742 թվականին նրան հաջողվել է հետ բերել այնտեղ պահպանված գրքերի հավաքածուի մի մասը։ Ըստ Գեներալ Գանիբալի գրքերի գրանցամատյանի՝ որոնք 1730 թվականին մտել են կայսերական գրադարան, իսկ 1742 թվականին աքսորից վերադառնալուց հետո, նրա պահանջով, նրան հետ են վերադարձվել, նրան են վերադարձվել 150-ից ավելի հատորից մի քանիսը[4]։

Նշանակալի տնային գրադարաններ են ունեցել և բանաստեղծ Սերգեյ Լվովիչի հայրը, և նրա հորեղբայր Վասիլի Լվովիչը։

Նշումներ խմբագրել

  1. Պահպանվել է Աբրամ Պետրովին գանձարանից 10 ռուբլի գանձելու արխիվային գրառումը՝ սնդուկի վերանորոգման համար, որով Պետրոս I-ին տարել են գրադարան — // Дьёдонне Гнамманку. Абрам Ганнибал: Черный предок Пушкина — М.: Молодая гвардия, 1999. — 224 с. ISBN 5-235-02335-8..

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Кузнецов, 1987, էջ 293
  2. Сидяков, 1988, էջ 57—99
  3. Гейченко С. С.Библиотека Ганнибала — // Приют, сияньем муз одетый — М.: Планета, 1979. — 368 с. — С. 277—279
  4. Фейнберг И. Л. Абрам Петрович Ганнибал прадед Пушкина — М.: Наука, 1983. — С. 107—110