Վիքիպեդիա

Ադիոպիցո

Ադիոպիցո (անգլ.՝ "Ցտեսություն Պիցո"), հիմնարար շարժում, որը հիմնադրվել է Սիցիլիայում՝ բիզնեսի և սպառողների համայնք կառուցելու համար, որոնք հրաժարվել են վճարել «պիցո»՝ «Մաֆիայի» շորթման փող[1][2]։ Այն հասարակության կողմից խղճի խթանման ներքո սպառողների շարժում է՝ արդար առևտրի նման։ Խումբը, որը ղեկավարվել է մի սերնդի կողմից, որի պատանեկությունը բնութագրվել է հակամաֆիայի դատավորների, լրագրողների և գործարարների սպանություններով, գործում է Պալերմոյի և Կատանիայի մայրաքաղաքային տարածքներում, որոնք ավանդաբար մաֆիայի ամրոցներն են[3]։

Պատմություն Խմբագրել

2004 թվականին Ադիոպիցոն սկսել է հինգ շրջանավարտներով, ովքեր ցանկացել են Պալերմոյում բար բացել։ Գիտակցելով, որ իրենց կխնդրեն մաֆիայի տասանորդ վճարել, նրանք որոշել են փոխարենը կազմակերպել պիցոյի դեմ[4]։ Հիասթափված լինելով մաֆիայի խեղդող տեղական տնտեսությունից և քաղաքական կյանքից՝ նրանք պատել են քաղաքը պիտակներով, որոնք նախատեսված են եղել նմանելու մահախոսական հայտարարությունների տեսքին, և որի վրա գրված էր. «Պիցոն վճարող մի ամբողջ ժողովուրդ անարժան ժողովուրդ է»[5]։ Նրանք ցույցեր են կազմակերպել` հագնելով Ադիոպիցոյի լոգոյի սև շապիկներ, կոտրված շրջան, որի մեջտեղում X էր, միջանկյալ ու սպառողական քննադատ բառեր («կրիտիկական սպառում»)[6]։

2007 թվականին ասոցիացիան 210 առևտրականների և ձեռներեցների անդամ էր և ավելի քան 9000 սպառողներ պարտավորվում էին գնել միայն «առանց պիցոյի» ցուցակին պատկանող խանութներից[7]։ Պալերմոյի ոստիկանությունը և ոստիկանապետը համաձայնել են զուսպ ուշադրություն դարձնել անդամների խանութները։ Ադիոպիցոն ծրագրեր է կազմակերպել ավելի քան 90 դպրոցներում և կրթական համալսարաններում՝ դատախազների և ոստիկանության մասնակցությամբ։ 2006 թվականի մայիսին նրանք կազմակերպել են «առանց պիցոյի» փառատոն` Պալերմոյի գլխավոր հրապարակներից մեկում[8]։ Ադիոպիցոն ամբողջ աշխարհի վերնագրերն արտադրել է, երբ գործարկել է Պալերմոյի Punto Pizzofree առանց պիցոյի սուպերմարկետը, որը բացվել է 2008 թվականի մարտին[9]։

2008 թվականին` քննիչների գնահատականների համաձայն, մաֆիան Պալերմոյի շրջանի խանութներից և ձեռնարկություններից ամեն տարի շորթել է ավելի քան 160 միլիոն եվրո, իսկ Սիցիլիա կղզին ընդհանուր առմամբ վճարել է այդ ցուցանիշի տասնապատիկը[1]։ Սիցիլիայի բիզնեսի շուրջ 80 տոկոսը պիցո է վճարել[10]։ Ըստ Պալերմոյի համալսարանի` պիցոն միջինում ամսական 457 եվրո է (640 դոլար) մանրածախ առևտրի համար և 578 եվրո՝ հյուրանոցների և ռեստորանների համար, սակայն շինարարական ընկերություններին խնդրում են ամսական վճարել ավելի քան 2,000 եվրո՝ համաձայն Il Sole 24 Ore տնտեսական օրաթերթի[2]։

Հովանավորության գումար վճարելուց առաջինը հրաժարվել է գործարար Լիբերո Գրասին` «Պալերմոյից»։ 1991 թվականի հունվարին նա բաց նամակ է գրել Giornale di Sicilia տեղական թերթին։ Հրապարակված առաջին էջը հասցեագրված է եղել անանուն «Հարգելի շորթող»-ին։ Այն աղմուկ է բարձրացրել, և հազիվ վեց ամիս անց` 1991 թվականի օգոստոսի 29-ին, Գրասին սպանվել է մաֆիայի կողմից[11]։

2006 թվականին հիմնադրվել է Ադիոպիցո Կատանիան, որի նպատակները նման են եղել Ադիոպիցո Պալերմոյի նպատակներին[12]։ Ադիոպիցո Կատանիան աշխատել է պայքարել մաֆիայի դեմ՝ խանութների տերերին հուսալքելով վճարել պիցո, մարդկանց կրթել և մարտահրավեր նետել մշակութային նորմերին։

2012 թվականի հոկտեմբերի 30-ին Եվրոպական խորհրդարանի Կազմակերպված հանցավորության, կոռուպցիայի և փողերի լվացման հատուկ հանձնաժողովի (CRIM) պատվիրակությունը Ադիոպիցո Կատանիային հրավիրել է զեկույց ներկայացնել իր գործունեության մասին, որպեսզի ընդգծի կազմակերպված հանցավորության դեմ միջազգային համագործակցության կարևորությունը[13]։

Ադիոպիցո ճանապարհորդություն Խմբագրել

Ադիոպիցո ճանապարհորդությունը Ադիոպիցոյի նախագիծ է, որը կենտրոնանում է բազմաթիվ հանգստացողների շրջանում իրազեկության բարձրացման վրա, որոնք ամեն տարի մեկնում են Սիցիլիա` օգնելով ճանապարհորդներին գտնել «առանց պիցոյի» հյուրանոցներ, ռեստորաններ, խանութներ և այլն։ Բացի այդ, նրանք վարում են հակամաֆիական շրջագայություններ` դպրոցների, համալսարանների և այլ շահագրգիռ կողմերի համար[14]։

Ծանոթագրություններ Խմբագրել

  1. ↑ 1,0 1,1 Mafia-free supermarket defies mob extortion Archived 2008-04-11 at the Wayback Machine., The Daily Telegraph, March 8, 2008
  2. ↑ 2,0 2,1 To the Mafia's horror, pizzo-free shop opens Palermo doors Archived 2008-03-14 at the Wayback Machine., AFP, March 8, 2008
  3. ↑ Sicilians grow defiant of Mafia, BBC News, April 11, 2008
  4. ↑ We won't pay you protection, traders tell Mafia Archived 2017-10-20 at the Wayback Machine., The Daily Telegraph, April 28, 2006
  5. ↑ Gross David M. (2014)։ 99 Tactics of Successful Tax Resistance Campaigns։ Picket Line Press։ էջեր 190–91։ ISBN 978-1-4905-7274-1 
  6. ↑ One Hundred Defiant Shopkeepers Say "We Don’t Pay Protection Money", Corriere della Sera, May 5, 2006
  7. ↑ Gross David M. (2014)։ 99 Tactics of Successful Tax Resistance Campaigns։ Picket Line Press։ էջ 141։ ISBN 978-1-4905-7274-1 
  8. ↑ Sicilian Mafia Reeling from Police and Business Actions Archived February 19, 2011, at the Wayback Machine., US Embassy Cable, December 6, 2007
  9. ↑ Shopkeepers revolt against Sicilian Mafia, The Observer, March 9, 2008
  10. ↑ Italy's biggest business: the Mafia Archived 2008-04-26 at the Wayback Machine., The Daily Telegraph, October 24, 2007
  11. ↑ A Bullet For a Businessman, Business Week, November 4, 1991
  12. ↑ Addiopizzo Catania
  13. ↑ Report on the activity of "Addiopizzo Catania", by Addiopizzo Catania to the Special Committee on Organised Crime, Corruption and Money Laundering (CRIM), October 30, 2012
  14. ↑ Addiopizzo Travel

Արտաքին հղումներ Խմբագրել

Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Ադիոպիցո&oldid=8525843» էջից