Խորհրդավոր ընթրիք
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Խորհրդավոր ընթրիք (այլ կիրառումներ)
Խորհրդավոր ընթրիք[1], իրադարձություն Նոր Կտակարանի պատմության մեջ, որը նկարագրում է Հիսուս Քրիստոսի վերջին ընթրիքը իր ամենամոտ տասներկու աշակերտների հետ, որի ընթացքում նա հաստատեց Էվոկարիստիայի խորհուրդը, պատվիրաններն տվեց հնազանդության և քրիստոնեական սիրո մասին, կանխագուշակեց աշակերտներից մեկի դավաճանությունը ինչպես նաև քրիստոնեական եկեղեցու և ողջ աշխարհի ապագա ճակատագրերը։
Նոր Կտակարանի պատմություն խմբագրել
Բոլոր Ավետարանները[2], ինչպես նաև Պողոս առաքյալի առաջին նամակը Կորնթացիներին[3] պատմում են վերջին ընթրիքի մասին, որը հանդիսանում է Հիսուս Քրիստոսի երկրային կյանքի վերջին օրերի իրադարձությունը։
Ավետարանները[4] պատմում են, որ Նշխարի առաջին օրը Հիսուսը Երուսաղեմ քաղաք[5] ուղարկեց իր աշակերտներից[6] երկուսին՝ Պետրոս և Հովհաննես[7] առաքյալներին, որպեսզի ամեն ինչ պատրաստեն Զատիկի (Զատկի ընթրիք) տոնակատարության համար և նրանք այդ ամենը պատրաստեցին[8]։ Երեկոյան[9] Հիսուսը տասներկու աշակերտների (առաքյալների)[10] հետ ճաշեց, որի ընթացքում նա կանխագուշակեց նրանցից մեկի[11] դավաճանությունը։ Խորհրդավոր ընթրիքի ժամանակ Քրիստոսը հաստատեց քրիստոնեական հավատքի հիմնական խորհուրդը՝ էվոկարիիստը, որը հունարենից թարգմանաբար նշանակում է «գոհություն»[12]։
Խորհրդավոր ընթրիք և ժամերգություն խմբագրել
Ուղղափառ եկեղեցին հիշում է Էվոկարիստիայի խորհրդի հաստատումը, որը տեղի է ունեցել վերջին ընթրիքի ժամանակ՝ ավագ հինգշաբթի։ Բացի այդ, տարվա ընթացքում (և ոչ միայն Ավագ հինգշաբթի օրը) պատարագի ժամանակ հաղորդությունից առաջ ընթերցվում է Հովհաննես Ոսկեբերանի կողմից կազմված աղոթքը և սկսվում է հետևյալ խոսքերով. «Տեր Հիսուս, իմ սիրելի եղբայրներ ……»։ Այսպիսով, խորհրդավոր ընթրիքի իրադարձությունները անընդհատ հիշվում են յուրաքանչյուր պատարագի ժամանակ։ Հիսուս Քրիստոսի խոսքերը «Սա է իմ մարմինը…» և «Սա է իմ նոր ուխտի արյունը, որ թափվեց ձեր և շատերի մեղքերի թողության համար», քահանան արտասանում է պատարագի ժամանակ։
Խորհրդավոր ընթրիքը արվեստի գործերում խմբագրել
Գեղանկարչության մեջ խմբագրել
Խորհրդավոր ընթրիքը բազմաթիվ սրբապատկերների և նկարների միջոցով է ներկայացվում, որոնցից ամենահայտնի կտորը երևի Լեոնարդո դա Վինչիի «Խորհրդավոր ընթրիքն» է։ Այնուամենայնիվ, շատ փորձագետներ կարծում են, որ Ալեքսանդր Իվանովի նկարը այդ ժամանակի արևելյան ավանդույթների ավելի ճշգրիտ պատկերումն է։ Պաղեստինում Հիսուսի ժամանակներում աթոռները դեռ տարածված չեն եղել, ուստի ուտելիս մարդիկ նստած են եղել արևելյան[13] ձևով։
Պատկերասրահ խմբագրել
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Ցարևարևում գտնվող Նիկոլսկի եկեղեցու ֆրեզի հատվածը
_-_The_Last_Supper_(1495-1498).jpg)
_-_Poussin_-_NGofScotland.jpg)
Գրականության մեջ խմբագրել
- Լեոնարդոյի որմնանկարի վերլուծությունը օգնում է լուծել «Դա Վինչիի ծածկագիրը» (2003թվական) Ժակ Սուների սպանության առեղծվածը։
Կինոյում խմբագրել
- «Խորհրդավոր ընթրիքի» վերլուծությունը օգնում է լուծել Ժակ Սոների սպանության առեղծվածը «Դա Վինչիի ծածկագիրը» ֆիլմում (2006)։
- Հիմնական հերոսներն իրենց դեմքերը գտնում են որմնանկարների վրա «Շատ էպիկական ֆիլմ» (2007) :
- Որմնանկարի սյուժեն նմանակվում է «Մարգարիտավիլ» (2009) անիմացիոն շարքի «Հարավային այգի» մուլտսերիալի դրվագում ։ Պիցերիայի տեսարան «Քրիստոս» Կայլ Նրա «Առաքյալները»՝ Քրեյգ, Թիմմի, Ջեյսոն, Քարթման, նշան, Ջիմի, Բաթերս, Քեննի, Թվիք, Հայկ, Կլայդ։
- Ռոկ օպերայի «Հիսուս Քրիստոս սուպերսթար» ֆիլմի մասնակիցները բեմի վրա ընդունում են Լեոնարդո դա Վինչիի խորհրդավոր ընթրիքի նկարի առաքյալների կեցվածքները։
- Մել Բրուքսի «Աշխարհի պատմություն, առաջին մաս» ծաղերգության մեջ մեջ Հիսուսը և նրա աշակերտները Լեոնարդո Դա Վինչիի խնդրանքով նստում են Վերջին ընթրիքի, ով այնուհետև տեսախցիկի արագությամբ կատարում է իր նկարը։
Տես նաև խմբագրել
- Հաղորդություն
- Մյոնխենգլադբախի Սուրբ Վիտի Բազիլիկ, որտեղ պահվում է Վերջին ընթրիքի սփռոցի սավանի մի մասը
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ «Вечеря тайная». Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ). Սանկտ Պետերբուրգ. 1890–1907.
{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link) - ↑ Мф 26:17 -30, Мк 14:12 -26, Лк 22:7 -39.
- ↑ 1Кор 10:16 {{{3}}} и 1Кор 11:23 -25.
- ↑ Мф 26:17 {{{3}}}, Мк 14:12 {{{3}}}, Лк 22:7 {{{3}}}.
- ↑ Мф 26:18 {{{3}}}, Мк 14:13 {{{3}}}, Лк 22:10 {{{3}}}.
- ↑ Мк 14:13 {{{3}}}.
- ↑ Лк 22:8 {{{3}}}.
- ↑ Мф 26:19 {{{3}}}, Мк 14:16 {{{3}}}, Лк 22:13 {{{3}}}.
- ↑ Мф 26:20 {{{3}}}, Мк 14:17 {{{3}}}.
- ↑ Мф 26:20 {{{3}}}, Мк 14:17 -18, Лк 22:14 {{{3}}}.
- ↑ Мф 26:21 {{{3}}}, Мк 14:18 {{{3}}}.
- ↑ Мф 26:26 -28, Мк 14:22 -24, Лк 22:19 -20.
- ↑ Тайная вечеря: Александр Иванов против Леонардо да Винчи, Тинторетто и пр.
Գրականություն խմբագրել
- «Вечеря тайная». Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ). Սանկտ Պետերբուրգ. 1890–1907.
{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)
Արտաքին հղումներ խմբագրել
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Խորհրդավոր ընթրիք» հոդվածին։ |