Երկրների ցանկ ըստ գրագիտության մակարդակի

Վիքիմեդիայի նախագծի ցանկ

Սա երկրների ցանկն է՝ ըստ գրագիտության մակարդակի։ Տվյալները հիմնականում վերցված են Միավորված ազգերի Կրթության, գիտության և մշակույթի կազմակերպության Վիճակագրության ինստիտուտի 2015 թվականի գնահատականներից, որը հիմնված է 15 տարեկանից բարձր այն անձանց վրա, որոնք կարողանում են գրել և կարդալ։ Այլ աղբյուրների դեպքում կան համապատասխան նշումներ։ Տվյալները հիմնականում ստացվել են վերջին տասը տարվա ընթացքում արված հարցումների հիման վրա[1]։

Աշխարհի քաղաքական քարտեզն ըստ գրագիտության մակարդակի։

15 տարեկանից բարձ գրագիտության համաշխարհային մակարդակը 86.3% է։ Գրագետ է տղամարդկանց 90.0%, իսկ կանանց՝ 82.7%-ը։ Զարգացած երկրներում գրագիտության միջին մակարդակը 99.2% (2013) է, Օվկիանիայում՝ 71.3%, Հարավային և Արևմտյան Ասիայում՝ 70.2% (2015) իսկ Ենթասահարայում՝ 64.0% (2015)[2]: Գրագետ բնակչության երկու երրորդը կանայք են[3]։

ՄԱԿ-ի անդամ երկրների ցանկ խմբագրել

Երկիր ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի տվյալներ[2] Այլ տվյալներ
Գրագիտության մակարդակ Տղամարդիկ Կանայք Սեռերի տարբերություն
  ՄԱԿ 86.3% 90.0% 82.7% 7.3%
  Աֆղանստան 38.2% 52.0% 24.2% 27.8%
  Ալբանիա 97.6% 98.4% 96.8% 1.6%
  Ալժիր 80.2% 87.2% 73.1% 14.0%
  Անդորրա ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի 2015 թվականի տվյալներում չկա
  Անգոլա 71.1% 82.0% 60.7% 21.3%
  Անտիգուա և Բարբուդա ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի 2015 թվականի տվյալներում չկա 99.0%(2013)[2][Ն 1]
  Արգենտինա 98.1% 98.0% 98.1% -0.1%
  Հայաստան 99.8% 99.8% 99.7% 0.1%
  Ավստրալիա ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի 2015 թվականի տվյալներում չկա
  Ավստրիա ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի 2015 թվականի տվյալներում չկա
  Ադրբեջան 99.8% 99.9% 99.7% 0.1%
  Բահամներ ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի 2015 թվականի տվյալներում չկա
  Բահրեյն 95.7% 96.9% 93.5% 3.5%
  Բանգլադեշ 61.5% 64.6% 58.5% 6.1% 71% (2014)[4][Ն 2]
  Բարբադոս ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի 2015 թվականի տվյալներում չկա
  Բելառուս 99.7% 99.8% 99.7% 0.1%
  Բելգիա ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի 2015 թվականի տվյալներում չկա
  Բելիզ 82.7% 82.3% 83.0% -0.7%
  Բենին 38.4% 49.9% 27.3% 22.6%
  Բութան 64.9% 73.1% 55.0% 18.1%
  Բոլիվիա 95.7% 97.8% 93.6% 4.2%
  Բոսնիա և Հերցեգովինա 98.5% 99.5% 97.5% 2.1% 97.2% (2013)[5][Ն 3]
  Բոտսվանա 88.5% 88.0% 88.9% -0.9%
  Բրազիլիա 92.6% 92.2% 92.9% -0.7%
  Բրունեյ 96.4% 97.7% 95.1% 2.6%
  Բուլղարիա 98.4% 98.7% 98.1% 0.7%
  Բուրկինա Ֆասո 36% 43.0% 29.3% 13.7%
  Բուրունդի 85.6% 88.2% 83.1% 5.1%
  Կաբո Վերդե 87.6% 92.1% 83.1% 9.0%
  Կամբոջա 77.2% 84.5% 70.5% 13.9%
  Կամերուն 75% 81.2% 68.9% 12.3%
  Կանադա ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի 2015 թվականի տվյալներում չկա
  Կենտրոնաաֆրիկյան Հանրապետություն 36.8% 50.7% 24.4% 26.4%
  Չադ 40.2% 48.5% 31.9% 16.6%
  Չիլի 97.3% 97.4% 97.2% 0.2%
  Չինաստան 96.4% 98.2% 94.5% 3.7%
  Կոլումբիա 94.7% 94.6% 94.8% -0.2%
  Կոմորյան Կղզիներ 77.8% 81.8% 73.7% 8.1%
  Կոնգոյի Հանրապետություն 79.3% 86.4% 72.9% 13.6%
  Կոնգոյի Դեմոկրատական Հանրապետություն 77.3% 88.9% 66.0% 22.8%
  Կոստա Ռիկա 97.8% 97.7% 97.8% -0.1%
  Կոտ դ'Իվուար 43.1% 53.1% 32.5% 20.6%
  Խորվաթիա 99.3% 99.7% 98.9% 0.7%
  Կուբա 99.7% 99.7% 99.8% -0.1%
  Կիպրոս 99.1% 99.5% 98.7% 0.8%
  Չեխիա ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի 2015 թվականի տվյալներում չկա
  Դանիա ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի 2015 թվականի տվյալներում չկա
  Ջիբութի ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի 2015 թվականի տվյալներում չկա
  Դոմինիկա ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի 2015 թվականի տվյալներում չկա
  Դոմինիկյան Հանրապետություն 91.8% 91.2% 92.3% -1.1%
  Էկվադոր 94.5% 95.4% 93.5% 1.8%
  Եգիպտոս 75.2% 83.2% 67.3% 16.0%
  Սալվադոր 88.4% 90.7% 86.4% 4.3%
  Հասարակածային Գվինեա 95.3% 97.4% 93.0% 4.4%
  Էրիթրեա 73.8% 82.4% 65.5% 16.9%
  Էստոնիա 99.8% 99.8% 99.8% 0.0%
  Եթովպիա 49.1% 57.2% 41.1% 16.1%
  Ֆիջի ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի 2015 թվականի տվյալներում չկա
  Ֆինլանդիա ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի 2015 թվականի տվյալներում չկա
  Ֆրանսիա ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի 2015 թվականի տվյալներում չկա
  Գաբոն 83.2% 85.3% 81.0% 4.3%
  Գամբիա 55.5% 63.9% 47.6% 16.3%
  Վրաստան 99.8% 99.8% 99.7% 0.1%
  Գերմանիա ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի 2015 թվականի տվյալներում չկա
  Գանա 76.6% 82.0% 71.4% 10.7%
  Հունաստան 97.7% 98.5% 96.9% 1.6%
  Գրենադա ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի 2015 թվականի տվյալներում չկա
  Գվատեմալա 79.3% 84.7% 74.4% 10.4%
  Գվինեա 30.4% 38.1% 22.8% 15.3%
  Գվինեա Բիսաու 59.9% 71.8% 48.3% 23.5%
  Գայանա 88.5% 87.2% 89.8% -2.6%
  Հայիթի 60.7% 64.3% 57.3% 7.0%
  Հոնդուրաս 88.5% 88.4% 88.6% -0.1%
  Հունգարիա 99.1% 99.1% 99.0% 0.2%
  Իսլանդիա ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի 2015 թվականի տվյալներում չկա
  Հնդկաստան 72.1% 80.9% 62.8% 18.1% 74.0% (2011)[6][Ն 4]
  Ինդոնեզիա 93.9% 96.3% 91.5% 4.7%
  Իրան 86.8% 91.2% 82.5% 8.7%
  Իրաք 79.7% 85.7% 73.7% 11.9%
  Իռլանդիա ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի 2015 թվականի տվյալներում չկա
  Իսրայել ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի 2015 թվականի տվյալներում չկա 97.8% (2011)[3][Ն 5]
  Իտալիա 99.2% 99.4% 99.0% 0.4%
  Ճամայկա 88.7% 84.0% 93.1% -9.1%
  Ճապոնիա ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի 2015 թվականի տվյալներում չկա
  Հորդանան 96.7% 98.1% 95.2% 3.0%
  Ղազախստան 99.8% 99.8% 99.8% 0.0%
  Քենիա 78% 81.1% 74.9% 6.2%
  Կիրիբատի ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի 2015 թվականի տվյալներում չկա
  Հյուսիսային Կորեա 100.0% 100.0% 100.0% 0.0%
  Հարավային Կորեա ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի 2015 թվականի տվյալներում չկա
  Քուվեյթ 96.2% 96.9% 95.0% 1.9%
  Ղրղզստան 99.5% 99.6% 99.4% 0.2%
  Լաոս 79.9% 87.1% 72.8% 14.3%
  Լատվիա 99.9% 99.9% 99.9% 0.0%
  Լիբանան 93.9% 96.0% 91.8% 4.1%
  Լեսոթո 79.4% 70.1% 88.3% -18.2%
  Լիբերիա 47.6% 62.4% 32.8% 29.6%
  Լիբիա 91% 96.7% 85.6% 11.1%
  Լիխտենշտայն ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի 2015 թվականի տվյալներում չկա
  Լիտվա 99.8% 99.8% 99.8% 0.0%
  Լյուքսեմբուրգ ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի 2015 թվականի տվյալներում չկա
  Հյուսիսային Մակեդոնիա 97.8% 98.8% 96.8% 2.0%
  Մադագասկար 64.7% 66.7% 62.6% 4.1%
  Մալավի 65.8% 73.0% 58.6% 14.4%
  Մալայզիա 94.6% 96.2% 93.2% 3.0%
  Մալդիվներ 99.3% 99.8% 98.8% 0.9%
  Մալի 38.7% 48.2% 29.2% 19.0%
  Մալթա 94.1% 92.5% 95.7% -3.2%
  Մարշալյան կղզիներ ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի 2015 թվականի տվյալներում չկա
  Մավրիտանիա 52.1% 62.6% 41.6% 21.0%
  Մավրիկիոս 90.6% 92.9% 88.5% 4.4%
  Մեքսիկա 94.4% 95.6% 93.3% 2.2%
  Միկրոնեզիա ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի 2015 թվականի տվյալներում չկա
  Մոլդովա 99.4% 99.7% 99.1% 0.7%
  Մոնակո ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի 2015 թվականի տվյալներում չկա
  Մոնղոլիա 98.4% 98.2% 98.6% -0.4%
  Չեռնոգորիա 98.7% 99.5% 98.0% 1.4%
  Մարոկկո 72.4% 82.7% 62.5% 20.2%
  Մոզամբիկ 58.8% 73.3% 45.4% 27.9%
  Մյանմա 93.1% 95.2% 91.2% 4.0%
  Նամիբիա 81.9% 79.2% 84.5% -5.3%
  Նաուրու ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի 2015 թվականի տվյալներում չկա
  Նեպալ 64.7% 75.6% 55.1% 20.5%
  Նիդերլանդներ ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի 2015 թվականի տվյալներում չկա
  Նոր Զելանդիա ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի 2015 թվականի տվյալներում չկա
  Նիկարագուա 82.8% 82.4% 83.2% -0.9%
  Նիգեր 19.1% 27.3% 11.0% 16.3%
  Նիգերիա 59.6% 69.2% 49.7% 19.5% 71.6% (2010)[7][Ն 6]
  Նորվեգիա ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի 2015 թվականի տվյալներում չկա
  Օման 94.8% 96.9% 90.0% 6.9%
  Պակիստան 56.4% 69.6% 42.7% 26.9%
  Պալաու 99.5% 99.5% 99.6% -0.1%
  Պանամա 95% 95.7% 94.4% 1.2%
  Պապուա Նոր Գվինեա 64.2% 65.6% 62.8% 2.8%
  Պարագվայ 95.6% 96.1% 95.0% 1.1%
  Պերու 94.5% 97.3% 91.7% 5.6%
  Ֆիլիպիններ 96.3% 95.8% 96.8% -1.0%
  Լեհաստան 99.8% 99.9% 99.7% 0.2%
  Պորտուգալիա 95.4% 96.9% 94.1% 2.8%
  Կատար 97.8% 97.9% 97.3% 0.6%
  Ռումինիա 98.8% 99.1% 98.5% 0.6%
  Ռուսաստան 99.7% 99.7% 99.7% 0.0%
  Ռուանդա 70.5% 73.2% 68.0% 5.2%
  Սենթ Քիթս և Նևիս ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի 2015 թվականի տվյալներում չկա
  Սենտ Լյուսիա ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի 2015 թվականի տվյալներում չկա
  Սենտ Վինսենթ և Գրենադիններ ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի 2015 թվականի տվյալներում չկա
  Սամոա 99% 98.9% 99.1% -0.2%
  Սան Մարինո ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի 2015 թվականի տվյալներում չկա
  Սան Տոմե և Պրինսիպի 74.9% 81.8% 68.4% 13.4%
  Սաուդյան Արաբիա 94.7% 97.0% 91.1% 5.9%
  Սենեգալ 55.7% 68.5% 43.8% 24.6%
  Սերբիա 98.1% 99.1% 97.2% 1.9%
  Սեյշելներ 95.2% 94.7% 95.7% -1.0%
  Սիերա Լեոնե 48.1% 58.7% 37.7% 21.1%
  Սինգապուր 96.8% 98.7% 95.1% 3.6%
  Սլովակիա 99.6% 99.6% 99.6% 0.0%
  Սլովենիա 99.7% 99.7% 99.7% 0.0%
  Սողոմոնյան Կղզիներ ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի 2015 թվականի տվյալներում չկա 84.1% (2015)[3][Ն 7]
  Սոմալի ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի 2015 թվականի տվյալներում չկա
  Հարավաֆրիկյան Հանրապետություն 94.3% 95.5% 93.1% 2.4%
  Հարավային Սուդան 31.9% 38.6% 25.3% 13.3%
  Իսպանիա 98.1% 98.7% 97.5% 1.3%
  Շրի Լանկա 92.6% 93.6% 91.7% 1.9%
  Սուդան 75.9% 83.3% 68.6% 14.6%
  Սուրինամ 95.6% 96.1% 95.0% 1.1%
  Էսվատինի 87.5% 87.4% 87.5% -0.1%
  Շվեդիա ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի 2015 թվականի տվյալներում չկա
  Շվեյցարիա ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի 2015 թվականի տվյալներում չկա
  Սիրիա 86.4% 91.7% 81.0% 10.7%
  Տաջիկստան 99.8% 99.8% 99.7% 0.1%
  Տանզանիա 80.3% 84.8% 75.9% 9.0%
  Թաիլանդ 96.7% 96.6% 96.7% -0.1%
  Արևելյան Թիմոր 67.5% 71.5% 63.4% 8.1%
  Տոգո 66.5% 78.3% 55.3% 23.0%
  Տոնգա 99.4% 99.3% 99.4% -0.1%
  Տրինիդադ և Տոբագո 99% 99.2% 98.7% 0.5%
  Թունիս 81.8% 89.6% 74.2% 15.4%
  Թուրքիա 95% 98.4% 91.8% 6.6%
  Թուրքմենստան 99.7% 99.8% 99.6% 0.1%
  Տուվալու ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի 2015 թվականի տվյալներում չկա
  Ուգանդա 73.9% 80.8% 66.9% 14.0%
  Ուկրաինա 99.8% 99.8% 99.7% 0.1%
  ԱՄԷ 93.8% 93.1% 95.8% -2.6%
  Միացյալ Թագավորություն ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի 2015 թվականի տվյալներում չկա
  ԱՄՆ ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի 2015 թվականի տվյալներում չկա
  Ուրուգվայ 98.4% 98.1% 98.7% -0.6%
  Ուզբեկստան 99.6% 99.7% 99.5% 0.3%
  Վանուատու 85.2% 86.6% 83.8% 2.8%
  Վենեսուելա 95.4% 95.0% 95.7% -0.7%
  Վիետնամ 94.5% 96.3% 92.8% 3.4%
  Եմեն 70.1% 85.1% 55.0% 30.1%
  Զամբիա 63.4% 70.9% 56.0% 14.9%
  Զիմբաբվե 86.5% 88.5% 84.6% 4.0%

Այլ երկրների և տարածքներ խմբագրել

Երկիր/տարածք Գրագիտության մակարդակ Տղամարդիկ Կանայք Սեռերի տարբերություն Տարի
  Արուբա 97.5% 97.5% 97.5% 0.0% 2015[2]
  Կայմանյան կղզիներ 98.9% 98.7% 99.0% -0.3% 2007[2]
  Գվադելուպա 96.5% 96.4% 96.6% -0.2% 2015[2]
  Գուամ 99.8% 99.8% 99.8% 0.0% 2015[2]
  Կոսովո 91.9% 96.6% 87.5% 9.1% 2003[3]
  Մակաո 96.2% 98.0% 94.6% 3.4% 2015[2]
  Մարտինիկա 97.0% 97.6% 96.4% 1.2% 2015[2]
  Նոր Կալեդոնիա 96.9% 97.3% 96.5% 0.8% 2015[2]
  Պաղեստին 96.7% 98.5% 94.8% 3.7% 2015[2]
  Պուերտո Ռիկո 93.3% 92.8% 93.8% -1.0% 2015[2]
  Ռեյունյոն 93.9% 93.2% 94.5% -1.3% 2015[2]
  Թայվան 98.70% 99.73% 97.69% 2.05% 2017[8]

Նշումներ խմբագրել

  1. The breakdown by gender is 98.4% male, 99.4% female (difference of -1.0%)
  2. CRI do not give a breakdown by gender or state the age bracket for the data
  3. Gender breakdown is 99.2% male and 95.2 for females. "Data on literacy were collected for persons aged 10 or more years who did not receive any kind of formal education or with incomplete primary education. A person capable of reading with understanding and writing a statement on his/her daily routine shall be considered to be a literate person."
  4. The breakdown by gender is 82.1% male, 65.5% female (difference of 16.6%)
  5. The breakdown by gender is 98.7% male, 95.8% female (difference of 2.9%)
  6. The breakdown by gender is 79.3% male, 63.7% female (difference is 15.6%)
  7. The breakdown by gender is 88.9% male, 79.2% female (difference is 9.7%)

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. «Literacy Statistics Metadata Information Table». UNESCO Institute for Statistics. September 2015. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ ապրիլի 4-ին. Վերցված է 2015 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  2. 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 2,12 «Adult literacy rate, population 15+ years (both sexes, female, male)». UIS Data Centre. UNESCO. August 2015. Վերցված է 2015 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 «Country Comparison to the World of Literacy Rate». The World Factbook. Central Intelligence Agency. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ նոյեմբերի 24-ին. Վերցված է 2015 թ․ նոյեմբերի 1-ին.
  4. CRI=Center Research and Information (2014). Bangladesh Education for All. CRI Publication. էջ 138. ISBN 0756698596.
  5. «BiH Census 2013» (PDF). BHAS. 2016. էջ 138. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2016 թ․ հոկտեմբերի 6-ին. Վերցված է 2017 թ․ մայիսի 13-ին.
  6. «State of Literacy» (PDF). Census India. 2011. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 24-ին.
  7. «National Literacy Survey». National Bureau of Statistics. June 2010. Վերցված է 2015 թ․ սեպտեմբերի 5-ին.
  8. «China's population over the age of 15 education statistics» (չինարեն). Ministry of the Interior. 2017 թ․ փետրվարի 25. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ ապրիլի 24-ին. Վերցված է 2017 թ․ ապրիլի 23-ին.

Արտաքին հղումներ խմբագրել