Քսիրոկրինիս (հուն․՝ Ξηροκρήνη), շրջան Հունաստանի Սալոնիկ շրջանում։ Տեղակայված է քաղաքի հյուսիս-արևմտյան մասում։ Բնակչությունը մոտ 35 000 մարդ է։

Բնակավայր
Քսիրոկրինիս
ԵրկիրՀունաստան Հունաստան
Քսիրոկրինիս (Հունաստան)##
Քսիրոկրինիս (Հունաստան)

Պատմություն խմբագրել

Սալոնիկի մետրոպոլիտենի և շենքերի կառուցման ժամանակ հայտնաբերվել է հելլենիստական շրջանի դամբարան։ Դամբարանը գոյություն է ունեցել մինչև վաղ քրիստոնեական ժամանակաշրջանը, երբ սկսել են հայտնվել բնակելի և արդյունաբերական շենքեր։ Մոտ 306 թվականին Մաքսիմիանոսի հրամանով Լանգադա և Այիու Դիմիտրիու փողոցների խաչմերուկում տանջել են Դիմիտրիա Սոլունսկու աշակերտին՝ Նեստոր Սոլունսկուն, որի հիշատակի օրը հոկտեմբերի 27-ն է (նոյեմբերի 9)[1]։ Այդ փողոցների խաչմերուկում հայտնաբերվել են 5-րդ դարի առաջին կեսի եկեղեցու դամբարանի ավերակներ, որոնք կրել են սուրբ նահատակ Նեստորի կամ սուրբ նահատակներ Ագապիայի, Իրինայի և Խիոնիայի անունները։ Նոր կայարանի մոտ հայտնաբերվել է 6-րդ դարի եկեղեցու դամբարան։ 7-րդ դարում՝ սլավոնների վերաբնակեցման ժամանակ, ևս մեկ վաղ քրիստոնեական եկեղեցու դամբարան է ավերվել։

Օսմանյան տիրապետության օրոք վանական փողոցում կառուցվել են պահեստներ։

1897-1900 թվականներին Լանգադա փողոցում կառուցվել է Այիա-Պարասկևի եկեղեցին։

Անունը ստացել է Կոստանդնուպոլսի համանուն շրջանից։ Բնակեցվել է Կոստանդնուպոլսից, Փոքր Ասիայից, Արևելյան Թրակիայից և Արևելյան Ռումելիայից գաղթած մարդկանցով՝ փոքրասիական աղետից և հույն-թուրքական բնակչության փոխանակումից հետո[2]։ 1924 թվականին Մոնաստիրիու փողոցում կառուցվել է Այիա-Պանդես եկեղեցին։ 1967 թվականին նրա տեղում բացվել է նոր՝ Այիա-Պանդես եկեղեցին։

Օկուպացիայի շրջանում այստեղ գտնվել է ապաստան և Դիմադրության շարժման տպարան։ Օկուպանտները հայտնաբերել և ոչնչացրել են տպարանը։ 1944 թվականի մայիսի 11-ին Ամբելոկիպիում ութ երիտասարդ մահապատժի է ենթարկվել։

1958 թվականին կառուցվել է Այոս-Նիկոլաոս մատուռը։ 1970-ական թվականներին այն վերանվանվել է Այիա-Կիրիլոսկե-Մետոդիոս մատուռ։ 1961 թվականին բացվել է երկաթուղային նոր կայարան։ 1970 թվականին Լանգադա փողոցի մոտ կառուցվել է Այոս-Նիկոլաոս եկեղեցին։

Լանգադա փողոցի մոտակայքում է գտնվում Այոս-Աթանասիոս-Նեոմարտիրս մատուռը՝ նոր նահատակված Աթանաս Ֆեսսալոնիկացու անունով։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Св. Димитрий Ростовский. Страдание святого мученика Нестора // Жития святых. — М., 1903—1911.
  2. Γιώργου Καζάνα (2013 թ․ փետրվարի 15). «Ξηροκρήνη – μια ιστορική γειτονιά του Δήμου Θεσσαλονίκης» (հունարեն). Ενωση Μικρασιατών Φοιτητών. Վերցված է 2018 թ․ հունվարի 25-ին.