Փոխարկելի պարտատոմս
Փոխարկելի պարտատոմս է համարվում այն պարտատոմսը, որն իր սեփականատիրոջը իրավունք է տալիս այն փոխանակել նույն թողարկողի (սովորական կամ արտոնյալ) բաժնետոմսերով[1]։ Փոխակերպման տոկոսադրույքը հայտնի է թողարկման պահին։ Երկուսի միջև տարբերությունն այն է, որ պարտատոմսը շահույթ է ստանում, մինչդեռ արտոնյալ բաժնետոմսը շահաբաժին է ստանում։
Տնտեսական իմաստը խմբագրել
Ներդրողները գնում են փոխարկելի պարտատոմսեր՝ հենվելով ոչ թե դրանց բարձր եկամտաբերության վրա, այլ բաժնետոմսերի փոխանակման արդյունքում ապագա եկամուտների վրա։ Այսպիսով, նրանք իրականում ձեռք են բերում բաժնետոմս արագ զարգացող ընկերությունում[2]։
Փոխակերպման իրավունք խմբագրել
Փոխակերպման իրավունքը և դրա իրականացման պայմանները կոչվում են փոխակերպման արտոնություն։ Արտոնությունը ներառում է այն ժամանակահատվածը, որի ընթացքում կարող է կատարվել փոխարկումը և փոխարժեքը[3]։
Պարտատոմսերի գնորդը կարող է դրանք փոխանակել բաժնետոմսերի հետ որոշակի սպասման ժամկետից հետո, որի տևողությունը կարող է լինել 6 ամսից մինչև 2 տարի։ Այնուհետև սկսվում է փոխարկման ժամկետը, որը կարող է ավարտվել պարտատոմսերի մարման պահին կամ ավելի կարճ լինել։ Հազվադեպ չէ, որ թողարկման պայմանները նախագծված են ներդրողներին խրախուսելու համար փոխարկել պարտատոմսերը։ Օրինակ, թողարկումը կարող է չեղյալ համարվել։ Եթե թողարկողը զանգահարում է պարտատոմսը, ապա ներդրողը պետք է փոխակերպման որոշում կայացնի կամ համաձայնի վաղաժամկետ մարման գնի գնով։ Որպես կանոն, վճարման ենթակա գինը հավասար է պարտատոմսի անվանական արժեքին` ավելացված անվանական արժեքի և արժեկտրոնի եկամտաբերության 1%-ով։ Եթե սովորական բաժնետոմսի շուկայական արժեքը, որի համար պարտատոմսը փոխանակվում է, ավելի մեծ է, քան վճարելի արժեքը, ապա ներդրողը ավելի հավանական է, որ որոշի փոխարկել պարտատոմսը։
Փոխակերպման օրինակ խմբագրել
Ընկերությունը կարող է թողարկել 1000 դոլար փոխարկելի պարտատոմսեր՝ տարեկան 8%-ով, պայմանով, յուրաքանչյուր պարտատոմս կարող է փոխարկվել սովորական բաժնետոմսի՝ մեկ բաժնետոմսի համար 25 դոլարով։ Սա նշանակում է, որ մեկ պարտատոմսի դիմաց կարող են ստանալ 40 բաժնետոմս։ Եթե փոխարկման պահին բաժնետոմսի գինը կազմում է 30 դոլար, ապա փոխարկումից հետո այն կունենա 40 բաժնետոմս՝ 1200 դոլար ընդհանուր արժեքով։ Նման գործառնությունից նրա շահույթը կկազմի 200 դոլար կամ պարտատոմսի անվանական արժեքի 20%-ը[4]։
Պարտատոմսերի տոկոսադրույք խմբագրել
Քանի որ փոխարկելի պարտատոմսերը կարող են փոխանակվել նույն թողարկողի սովորական բաժնետոմսերով, դրանց շուկայական արժեքները դրականորեն կապված են։ Միաժամանակ փոխարկելի պարտատոմսի գինն ավելի է փոխվում՝ պայմանավորված փոխարժեքով։ Ենթադրենք, որ նախորդ օրինակում սովորական բաժնետոմսի գինը $30-ից աճել է $33-ի:Այս դեպքում փոխարկելի պարտատոմսի շուկայական գինը պետք է բարձրանա $1200-ից մինչև $1320: Եթե փոխարկման փոխարժեքը մեկից մեծ է, ապա արժեթղթերի գնի փոփոխությունն ավելի ուժեղ է լինում[5]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Галанов и др., 2006, էջ 83
- ↑ Лялин и др., 2015, էջ 147
- ↑ Лялин и др., 2015, էջ 148
- ↑ Лялин и др., 2015, էջ 147—148
- ↑ Лялин и др., 2015, էջ 149
Արտաքին հղումներ խմբագրել
- Convertible Note Term Sheet Generator from Wilson Sonsini Goodrich & Rosati
- Pricing Convertible Bonds using Partial Differential Equations – by Lucy Li
- Pricing Inflation-Indexed Convertible Bonds – by Landskroner and Raviv
- Harvard i-lab | Foundations of Financings and Capital Raising for Startups. Explains both plain convertible debt and a simplified form of convertible debt called