Փոխանցելի ռուբլի
Փոխանցելի ռուբլի, կոլեկտիվ արժույթ, փոխադարձ տնտեսական աջակցության խորհրդի անդամ երկրների բազմակողմ հաշվարկների կազմակերպման համար արժեքի չափիչ, վճարման և կուտակման միջոց։ Հաստատվել է Սոցիալիստական երկրների տնտեսական համագործակցության անդամ երկրների միջազգային կարգավորումների մասին համաձայնագրով 1963 թվականի հոկտեմբերի 22-ին[1]։
CMEA երկրները 1964 թվականի հունվարի 1-ից օգտագործել են փոխանցելի ռուբլին որպես միջազգային դրամական միավոր։ Չի ունեցել կոնկրետ առարկայական ձև, օրինակ՝ թղթադրամներ կամ գանձապետական թղթադրամներ, օգտագործվել է միայն մասնակից երկրների միջև անկանխիկ վճարումների համար. գոյություն է ունեցել միայն Տնտեսական համագործակցության միջազգային բանկի (IBEC), Միջազգային ներդրումային բանկի (IIB) կամ մասնակից երկրների բանկերի հատուկ հաշիվներում մուտքերի տեսքով։
Նրա պաշտոնական ոսկու պարունակությունը կազմել է 0,987412 գրամ մաքուր ոսկի[1]։ Ոչ սոցիալիստական տնտեսական տարածքում այն ոչ մի դեր չի խաղացել փոխարկելիության բացակայության պատճառով, այն չի փոխարկվել կապիտալիստական երկրների ազգային արժույթների և ինչպես նաև ոսկու հետ։ Կարող էր փոխանակվել միայն խորհրդի անդամ երկրների ազգային արժույթներով[2]։
Արևելյան բլոկի երկրների արժույթների և փոխանցելի ռուբլու փոխարժեքները ֆիքսված էին։ Փոխարժեքը 1976-ից 1980 թվականներին սահմանվել է հետևյալ կերպ` 1 փոխանցելի ռուբլի = 5 մարկ/արժեքի ամսաթվի համարժեք, իսկ 1981-1989 թվականներին՝ 1 փոխանցելի ռուբլի = 4,67 մարկ/արժեքի ամսաթվի համարժեք[3]։
Տնտեսական համագործակցության միջազգային բանկի 25-ամյակի առթիվ 1980-ական թվականներին թողարկվել է հուշադրամ՝ «Փոխանցելի ռուբլի»։
Փոխանցելի ռուբլով գործառնությունները դադարեցվել են 1987 թվականին։
Տես նաև խմբագրել
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 Переводный рубль // Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд. — М. : Советская энциклопедия, 1969—1978.
- ↑ «Переводный рубль». Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ ապրիլի 8-ին. Վերցված է 2023 թ․ մայիսի 6-ին.
- ↑ https://web.archive.org/web/20140809041853/http://www.bundesbank.de/Redaktion/DE/Downloads/Statistiken/Aussenwirtschaft/Zahlungsbilanz/zahlungsbilanz_ddr.pdf?__blob=publicationFile. Die Zahlungsbilanz der Deutschen Demokratischen Republik 1975–1989. S. 25
Արտաքին հղումներ խմբագրել
- Клиринг — интервью В. Ю. Катасонова газете «Завтра» reosh.ru 2015
Աղբյուրներ խմբագրել
- Kai Renken, Werner Jenke: Wirtschaftskriminalität im Einigungsprozess. In: Aus Politik und Zeitgeschichte. 51 (2001), H. 32/33, ISSN 0479-611X, S. 23–29. (online; PDF; 60 kB)
- Leonid I. Zedilin: Sowjetunion, DDR und RGW in der Ära Gorbatschow. In: Berichte des Bundesinstituts für Ostwissenschaftliche und Internationale Studien. 34/1995. (online)