Վիճակահանություն
Վիճակահանություն, որևէ հարցի լուծման կարգ վիճակի միջոցով՝ պայմանական առարկայի, որը պատահաբար ընտրվում է բազմաթիվ նմանատիպ առարկաներից։
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/%D0%9F%D1%80%D0%B5%D0%B4%D0%B2%D0%B0%D1%80%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%B6%D0%B5%D1%80%D0%B5%D0%B1%D1%8C%D1%91%D0%B2%D0%BA%D0%B0_%D0%A7%D0%9C_2018_%281%29.jpg/220px-%D0%9F%D1%80%D0%B5%D0%B4%D0%B2%D0%B0%D1%80%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%B6%D0%B5%D1%80%D0%B5%D0%B1%D1%8C%D1%91%D0%B2%D0%BA%D0%B0_%D0%A7%D0%9C_2018_%281%29.jpg)
Ներկայում տերմինն օգտագործվում է հիմնականում սպորտում, որտեղ վիճակահանության միջոցով որոշվում են որոշակի մրցումների մասնակիցներ։ Առավել հայտնի են ֆուտբոլային վիճակահանությունները, որտեղ որպես վիճակախաղ հանդես են գալիս թափանցիկ տարայի մեջ խառնվող գնդակները։ Վիճակահանությունը կարող է տեղի ունենալ նախապես պայմանավորված պայմանների համաձայն, որոնք սահմանափակում են մի շարք տարբերակներ («վարկանիշային» վիճակահանություն՝ նախնական բաշխման դեպքում), կարող է լինել «կույր» («կույր» վիճակ)։
Պատմության մեջ
խմբագրել19-րդ դարում Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարանը տվել է վիճակահանության հետևյալ մեկնաբանությունը. «Վիճակահանությունը համընդհանուր ընդունված (Ռուսաստանում և Արևմտյան Եվրոպայի աշխարհամասում) միջոց է որոշելու, թե տարեկան զորակոչի ենթակա զինծառայությունից ով պետք է անցնի ակտիվ ծառայության»[1]։
Ֆուտբոլում
խմբագրելՖուտբոլի խոշորագույն առաջնությունների վիճակահանությունն անցկացնում է ՈՒԵՖԱ-ն։ Ընթացակարգը իրենից ներկայացնում է զամբյուղներում ակումբները խորհրդանշող գնդակների խառնում[2]։
Յուրաքանչյուր խաղից առաջ այս կամ այն թիմին հատկացված ֆուտբոլային դաշտի կեսը որոշելու, ինչպես նաև առաջին հարվածի իրավունքն ընտրելու համար կատարվում է մետաղադրամի նետում։
Խաբեության հնարավորություններ
խմբագրելԳոյություն ունեն վիճակահանության գնդակների հետ կապված խարդախության տարբեր եղանակներ (տարբերակներ) (խոշոր արարողությունների ժամանակ գործնականում օգտագործումը չի ճանաչվել կամ ապացուցվել)[3][4], որոնք օգտագործվում են վիճակահանության գործընթացում ՝ ցանկալի արդյունքներ ստանալու համար՝ տաքացրած (կամ սառեցրած) գնդակներ[5][6], մագնիսներ գնդակների մեջ[7], գնդակների թրթռում[8]։
Քաղաքականության մեջ
խմբագրելԻսպանիայում ընտրությունների օրը ընտրատեղամասերը ղեկավարվում են ընտրական խորհուրդների կողմից, որոնք բաղկացած են վիճակահանությամբ ընտրված քաղաքացիներից։
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ «Жеребьевка». Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ). Սանկտ Պետերբուրգ. 1890–1907.
{{cite book}}
: CS1 սպաս․ location missing publisher (link) - ↑ Жеребьевка ЕВРО-2016: все что нужно знать — ЕВРО — Новости — UEFA.com
- ↑ «Алексей Сорокин заявил, что все было честно». Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ դեկտեմբերի 7-ին. Վերցված է 2019 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
- ↑ Маркетти: «Нагревать или охлаждать шарики для жеребьевки невозможно»
- ↑ «Блаттер высказался о своих словах о подогретых шарах на жеребьевках УЕФА». Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ սեպտեմբերի 14-ին. Վերցված է 2019 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
- ↑ «AS: Шары при жеребьевке были подогреты». Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ օգոստոսի 9-ին. Վերցված է 2019 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
- ↑ «Холодная Москва, горячие шары? 8 громких скандалов футбольных жеребьевок». Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ դեկտեմբերի 3-ին. Վերցված է 2019 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
- ↑ Вибрирующие шары, странные движения Инфантино и Роберто Карлоса — УЕФА постоянно обвиняют в нечестных жеребьевках