Վիկտոր Գավրիլովիչ Տելեուկե (ռումիներեն՝ Victor Teleucă, 19 հունվարի, 1933, Չեպելեուցի, Բեսարաբիա12 օգոստոսի, 2002, Քիշնև, Մոլդովա), մոլդովացի բանաստեղծ, գրող, թարգմանիչ, հրապարակախոս։

Վիկտոր Տելեուկե
ռումիներեն՝ Victor Teleucă
Ծնվել էհունվարի 19, 1933(1933-01-19)[1] կամ հունվարի 19, 1932(1932-01-19)[2]
ԾննդավայրՉեպելեուցի, Ռումինիայի թագավորություն[1]
Վախճանվել էօգոստոսի 12, 2002(2002-08-12)
Վախճանի վայրՔիշնև, Մոլդովա
Մասնագիտությունլրագրող, գրող և հրապարակախոս
Քաղաքացիություն ԽՍՀՄ,  Մոլդովա և  Ռումինիա
ԿրթությունԻոն Կրյագնեի անվան պետական մանկավարժական համալսարան
Ուշագրավ աշխատանքներ«Եղնիկի կղզին» (1966)
ԿուսակցությունԽՄԿԿ[3]
Պարգևներ
"Mihai Eminescu" Medal և Հանրապետության շքանշան

Կենսագրություն խմբագրել

Վիկտոր Տելեուկեն ծնվել է 1933 թվականի հունվարի 19-ին Բեսարաբիայի Չեպելեուցի գյուղում։ Նրա ծնողներն են Գավրիիլ ու Մարիա Տելեուկեները։

1958 թվականին ավարտել է Իոն Կրյանգեի անվան պետական մանկավարժական համալսարանը։

1977-1983 թվականներին եղել է «Գրականություն և արվեստ» (Literatura şi Arta) թերթի առաջին գլխավոր խմբագիրը։ Հեղինակել է քնարական բանաստեղծությունների «Վարարում» (1960), «Աշխարհի չորս ծագերից» (1964), «Բանաստեղծություններ» (1966), «Եղնիկի կղզին» (1966, Մոլդովայի կոմերիտմիության Բորիս Գլաբանի անվան մրցանակ), «Կրակի սանձումը» (1971), «Գերոիկա» (1973) և այլն։

Վիկտոր Տելեուկեն թարգմանել է Յա. Ռայնիսի, Ջորջ Բայրոնի, Պ. Երշովի և այլոց ստեղծագործությունները։ Վիկտոր Տելեուկեի բանաստեղծությունները թարգմանվել են ԽՍՀՄ տարբեր լեզուներով։

Կոմունիստական կուսակցության անդամ է եղել 1964 թվականից։

Ընտանիք խմբագրել

  • Կինը - Լիդիա Տոմուզ
  • Երեխաներ - Մարիանա, Ռոդիկա

Երկեր խմբագրել

  • Momentul inimii, Chișinău, «Cartea Moldovei», 1975
  • Încercarea de a nu muri, Chișinău, «Literatura artistică», 1980
  • Întoarcerea dramaticului eu, Chișinău, «Literatura artistică», 1983
  • Piramida Singurătății, Chișinău, «Cartea Moldovei», 2000
  • Ninge la o margine de existență, Chișinău, «Cartea Moldovei», 2002
  • Decebal, Chișinău, «Universul», 2002
  • Momentul inimii, Chișinău, Litera, 2003
  • Improvizația nisipului, Chișinău, «Universul», 2006
  • Răsărit de Luceafăr, Chișinău, «Universul», 2010
  • Car frumos cu patru boi, Chișinău, «Universul», 2011
  • Mollis Davia, Chișinău, «Universul», 2011

Գրականություն խմբագրել

  • Чимпой М. На путях обновления. — Дружба народов. — 1967.
  • Пархомовский П. Дорога к удачам. — Дружба народов. — 1970.
  • Theodor Codreanu, Transmodernismul, Iași, «Junimea», 2005, pag. 245—257;
  • Adrian Dinu Răchieru, Poeți din Basarabia, Ed. Academiei Române, 2010;
  • Arhip Cibotaru Pe timpul lui Teleucă, Chișinău, «Universul», 2010;
  • Victor Teleucă — un heraclitean transmodern, Chișinău, «Universul», 2010;
  • Ion Ciocanu, Conștientizarea singularității unui mare poet, Literatura și arta nr.27, 8 iulie 2010;
  • Theodor Codreanu Victor Teleucă și Eminescu, Bucovina literară, iunie-iulie 2010, Suceana;
  • Mihai Cimpoi, Victor Teleucă, lirosoful, prefață la cartea «Ninge la o margine de existență».

Աղբյուրներ խմբագրել

  • Большая советская энциклопедия. — Москва։ Советская энциклопедия. 1969—1978.

Ծանոթագրություններ խմբագրել