Ստարայա Բասմաննայա փողոցի թիվ 19 տուն
Ստարայա Բասմաննայա փողոցի թիվ 19 տուն (ռուս.՝ Дом № 19 по Старой Басманной), շենք-տեսարժանություն Ռուսաստանի մայրաքաղաք Մոսկվայում։
 | |
|---|---|
.jpg) | |
| Տեսակ | տեսարժան վայր, դաստակերտ և ճարտարապետական հուշարձան |
| Երկիր |  Ռուսաստան |
| Տեղագրություն | Բասմաննի շրջան |
| Ժառանգության կարգավիճակ | Ռուսաստանի դաշնային մշակութային ժառանգության օբյեկտ[1] |
 | |
 | |
Հասցեն՝ Կենտրոնական վարչական շրջան, Ստարայա Բասմաննայա փողոց, տուն 19, շինություն 16։ Բասմանյան շրջան։
Պատմություն խմբագրել
Դաստակերտը կառուցվել է 18-րդ դարում[2]։
1850-ական թվականներին սեփականատերն էր վաճառականուհի Նատալյա Գրիգորևնա Լոուշկինան[2]։
1863 թվականին շենքը ձեռք է բերել ժամանակավոր մոսկվացի վաճառական, Պրուսիայի հպատակ Կառլ Յուստուս Հեքմանը։ 1870 թվականին տարածքում կառուցվել են մասնաշենքեր «Կ. Հեքման» գործարանի համար։ Այդ ժամանակ շենքը վերակառուցվել է։ 1881 թվականին գործարանը փակվել է խիտ բնակեցված թաղամասում հրդեհավտանգ արտադրության տեղակայման պատճառով[2]։
Նոր սեփականատեր է դարձել «Յուլի Գուկ և ընկ.» առևտրի տան սեփականատեր Յուլի Ալեքսանդրովիչ ֆոն Գուկը։ Առևտրի տունը մասնագիտացված էր շինանյութերի և մետաղական իրերի մատակարարման ոլորտում։ Այս կազմակերպությունը Մոսկվայում կառուցել է առաջին երկաթբետոնե շենքերը՝ Վերին առևտրային շարքերը, Կենտրոնական Խլուդովյան բաղնիքը, Վոլոխոնկայի գեղեցիկ արվեստների թանգարանը։ 1893 թվականին տարածքում հայտնվել են լրացուցիչ սպասարկման շենքեր, որտեղ գտնվում էին պահեստներ և մեխանիկական արհեստանոցներ։ 1893 թվականին տարածքում տեղակայվել են պահեստներ և արհեստանոցներ, որտեղ պահվում էր «Ա. Կոլլի» առևտրի տան վարձակալած բուրդը[2]։
19-րդ դարում Գուկը տունը վաճառեց առաջին գիլդիայի վաճառական Տիմոֆեյ Ագաֆոնովիչ Կուդրյավցևին։ Այստեղ մինչև 1917 թվականը տեղակայվեց Ե. Բ. Գրոնկովսկայայի օրիորդաց գիմնազիան։ Այնտեղ դասավանդում էր բանաստեղծուհի Մարինա Ցվետաևայի ավագ քույր Վալերիան։ 1908 թվականին դաստակերտը ժառանգեց վաճառականի որդին՝ Մոսկվայի ժառանգական պատվավոր քաղաքացի, Մոսկվայի քաղաքային դումայի իրավասու, Մոսկվայի վաճառականների ընկերության պատվիրակ Ֆեոդոր Տիմոֆեևիչը։ Նա տան սեփականատերն էր մինչև 1917 թվականի հոկտեմբեր[2]։
Տանն ապրել է ճարտարապետ Նիկոլայ Կոլլին[2]։
2015 թվականի դրությամբ տանը գործում էր «Ռուսաստանի Դաշնության Մշակույթի նախարարության գլխավոր տեղեկատվական-հաշվողական կենտրոն» պետական միացյալ ձեռնարկությունը[2]։
Ճարտարապետություն խմբագրել
1870-ական թվականների վերակառուցման ճարտարապետն է Ֆոն Նիսենը[2]։
Տան աջ կողմում գտնվում է երկու հարկ ունեցող կողաշենքը, որի մեջտեղում էրկեր է։ Պատկերված է կանանց գլուխներով և առյուծի դիմակներով։ Ճարտարապետն է քաղաքացիական ինժեներ Պյոտր Միկինին[2]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Указ Президента Российской Федерации № 176 от 20.02.1995
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 2,8 «Городская усадьба XVIII-XIX вв с флигелем ХХ в» (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ ապրիլի 9-ին. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 3-ին.