Սպիտակավոր վանքի վիմական արձանագրություններ

Ստորև ներկայացված է Վայոց ձորի մարզի Վերնաշեն գյուղից 7 կմ հյուսիս գտնվող Սպիտակավոր վանքի վիմական արձանագրությունները[1][2]՝

Սպիտակավոր վանքը 2019 թվականին

Արձանագրություններ խմբագրել

# Պատկեր Արձանագրության գտնվելու հատված Արձանագրություն
1 Սպիտակավոր Աստվածածնի հարավային պատի վերին մասում, 2 տող
  1. ԹՎԻՆ
  2. ՉՀ
2 Սպիտակավոր Աստվածածնի հյուսիսային պատի ներքևի մասում, 6 տող
  1. ԿԱՄԱՒՆ ԱՅ ԵՍ ԷԱՉԻ ՈՐԴԻ ՊԱՐՈՆ ԱՄԻՐ ՀԱՍԱՆԱՏՎԻ ՆՈՐԱԿՆՈՒՆՔ ՍԲ ԱԾԱԾՆԻՍ
  2. ԵՒ ՍԲ ԿԱՐԱՊԵՏԻՍ Ի ՀԱՅՐՈՒԹԵ ԳՐԻԳՈՐ ՃԳՆԱՒՈՐԻ, ԶՏԱՆԾԻ ՀՈՂ ԻՒՐ Գ ՀԱՏՈՎՆ, ՎԵՐԻ ՈՒ
  3. ՆԵՐՔԻ ՃԱՆԱՊԱՐՀՈՎՆ Բ ՁՈՐԱՄԻՋՈՎ ՈՒ ՔԱՐԱՐԻՏՈ ՁՈՐՆ՝ ԳԱՆՁՀԱՆԻ ՍՌՈՎՆ ՈՒ ՆԵՐՔԻ ՋՐ
  4. ԱԽԱՌՈՎՆ, ԲԵՐԴԻ ՁՈՐՈՎՆ, ՏՎԱՔ ՀԱՆԳ ՈՒ ՍԱՀՄԱՆ ՎԱԽՄ՝ ՄԵԶ ՈՒ ՄԵՐ ՊԱՐՈՆԱՑ ՀՈԳՈՒ
  5. ԲԱԺՆԻ ՄԻԱԲԱՆՔՍ ԳՐԵՑԻՆ ԱՄԷՆ ՏԱՐԻ Գ ՊԱՏԱՐԱԳ Ի ՓՈԽՄԱՆ ՍԲ ԱԾԱԾՆԻՍ ՀԱԿԱՌԱԿՆ ՄԱՍՆ
  6. ՅՈՒԴԱԻ ԶԿԱՅԵՆԻՆ ԱՌՑԷ ԹՎ ՉՀԱ։
3 Սպիտակավոր Աստվածածնի հյուսիսային պատի կենտրոնում, նախորդից վեր, 2 տող
  1. ԿԱՄԱԻՆ ԱՅ ԵՍ ՏԻՐԱՑՈՒ ԵՐՈՒԱՆԴ, ԱՒԱՔՍ, ԽՈՒՇՈՅ
  2. ՈՐԳԻՔՍ ՏՎԱՔ
4 Սպիտակավոր Աստվածածնի հյուսիսային պատին ներքուստ, նախորդից վերև, 8 տող
  1. ՅՈՒՍՈՎՆ ՈՐ ԱՌ ԱԾ, ԵՍ ԲՈԲԷՍ ՅԱՌԱՒԷՏԿ
  2. ԱՆՑ ԱՅԳԻՆ, ՈՐ ԻՄ ՀԱԼԱԼ ԳՆՈՒԱԾՔ ԷՐ ՏՎԻ
  3. ՅԱՆԱՊԱՏՆ ՍՊԻՏԱԿԱՒՈՐ ԱԾԱԾՆԻՍ ԻՍ
  4. ՀՈԳՈՅ ԲԱԺԻՆ, Ի ՁԵՌՆ ՍԲ ՄԿՐՉԻՆ
  5. ԵՒ ՍԲ ՀԱՅՐՆ ԵՒ ՄԻԱԲԱՆՔՍ ԳՐԵՑԻՆ
  6. ՓՈԽՄԱՆ ԱԾԱԾՆԻՍ Բ ՊԱՏԱՐԱԳ Ի ԹՎԻՆ ՉՁԹ
  7. ՅԱՄԷՆ ԽՈՐՃԷ ԱԶԱՏ ՀԱԿԱՌԱԿՆ ԴԱՏԻ ՅԱՅ։
5 Սպիտակավոր Աստվածածնի հյուսիսային պատին, ներքուստ, նախորդից վերև, 10 տող
  1. ՅՈՒՍՈՎՆ ՈՐ ԱՌ ԱԾ ԵՍ ԱՄԻՐ ՀԱՍԱՆ, ՈՐԴԻ
  2. ԷԱՉՍ, ԵՍ ԲՈԲԱ ԴՈՒՍՏՐ ԶԱՔԱՐԻԱԻ ՄԵՐ ՀԱՐԵՆ
  3. ԵՑՆ Ի ԽՍՏՈՐԱԼԷԶ՝ ԶՆԱԽԱԶՊԱՐԱՌՆ Զ
  4. ՋԱՀԵՆԵՆՑ ԱՅԳԻՆ, ԶԴԱՒԹԵՆՑ ԱՅԳ
  5. ԱՅՏԵՂԻՆ ԿԷՍՆ ՏՎԱՔ ՍԲ ԱՆԱՊԱՏԻՍ ԵՒ ԳՐԻ
  6. ԳՈՐԻՆ ԳԵՐԵԶՄԱՆԻՍ Ի ՁԵՌՆ ՍԲ ՀԱՅՐ ՄԿՐՏՉԻՆ
  7. ՄԵԾ ՅՈՒՍՈՎ ՅԻՇԱՏԱԿ ՄԵԶ ԿԻ ՆԱԽՆ
  8. ԵՑՆ ՄԵՐԱՑ ՍԲ ՀԱՅՐՍ ԵՒ ՄԻԱԲԱՆՔՍ
  9. ԿԱՐԳԵՑԻՆ ՏԱՐԷՆ Դ ԱՒՐ ՊԱՏԱՐԳ
  10. ԱՒԱԳ Ե ՇԱԲԱԹ ԵՒ ԶԱՏԻԿ։
6 Սպիտակավոր Աստվածածնի հարավային պատին, ներքուստ, 12 տող
  1. ԿԱՄԱԻՆ ԱՅ ԵՍ ՍՄԲԱՏ ՈՐԴ
  2. Ի ԼԻՊԱՐՏԻ ՄԻԱԲԱՆԵՑԱ ԱՒ
  3. ԱԳ ԱՆԱՊԱՏԻՍ ՍԲ ԿԱՐ
  4. ԱՊԵՏԻՍ ԵՒ ՍՊԻՏԱԿԱՒ
  5. ՈՐ ԱԾԱԾՆԻՍ ԵՒ ՏՎԻ ԶՎԱԽԹԱՆԿՆԵՆՑ ԱՅԳԻՆ
  6. ԻՒՐ ԱՄԷՆ ՀԱՏԱՒՎՆ ԶԾԱ
  7. Ռ ԵՒ ՏՈՒՆԿ, ՈՐԴ ՀԱՆԱՊԱԶ
  8. ԶՄԵԶ Ի ՊԱՏ
  9. ԱՐԱԳՆ ՅԻՇԵՆ, ՀԱԿԱՌԱԿՆ ԵՒ
  10. ԽԱՓԱՆՈՂՆ ԴԱՏԻ ՅԱՅ ԵՒ ԱՆԷ
  11. ԾՔ ԱՌՑԷ ՅԱՄԷՆ ԽՈՐՃԷ Ա
  12. ԶԱՏ ԹՎ ՉՁԸ
7 Սպիտակավոր Աստվածածնի արևմտյան պատի հյուսիսային մասում, 8 տող
  1. ԿԱՄԱԻՆ ԱՅ ԵՍ ՄԱՐԳԱՐԷ
  2. ՎԱՐԴԱՊԵՏՍ ԵՒ ՀԱՐԱԶԱՏՆ ԻՄ ԳՐԻԳՈՐԷՍ
  3. ԵՒ ԿԻՆ ԻՒՐ ՇՆՈՀՎՈՐ ՏՎԱՔ
  4. ԸՆՁԱ ԱԾԱԾՆԻ ԶՎԱՃ
  5. ԵՐԻ ՀՈՂՆ ՈՒ ԶՋՀՏԻՆ ՈՒ
  6. ԶՄՈՒՍԿԱՆՑ ՊԱՏԱՒՆ ՈՒ ԶԹԵ
  7. ՂՈՒՏՆ, ՈՐ ՄԵՐ ԳՆՈՒԱԾ ԷՐ
  8. ՈՐ ԶՄԵԶ Ի ՏԱՊԱՐԱՔՆ ՅԻՇԵՆ։
8 Սպիտակավոր Աստվածածնի պատից ընկած Ամիր Հասանի պատկերաքանդակի երեք քարերի վրա, մեծ և գեղեցիկ տառերով, 1 տող

ԱՄԻՐ ՀԱՍԱՆ։

9   Սպիտակավոր Աստվածածնի արևելյան պատի հարավային մասում, 7 տող
  1. ԿԱՄԱԻՆ ԱՅ ԵՍ ՊԱՐՍԱՄ ԱԲԵՂԱՑ ՄԻ
  2. ԱՅԲԱՆԵՑԱ ՍԲ ԱՆԱՊԱՏԻՍ, ԶԱՂԲՐԱՅՓՈՍՆ
  3. ԱՅԳԻ ՏՆԿԵՑԻ ՅԱՆՈՒՆ ՍԲ ԱԾԱԾՆԻՍ
  4. ԵՒ ՏՎԻ ԱՐՁԱՆԱՅԳՐՈՎ, ՏՎԻ ՅԻՇԱՏԱԿ ԻՆՁ ԵՒ
  5. ԻՄՈՑՆ ԻՄԱԲԱՆՔ ՍԱՀՄԱՆԵՑԻՆ Բ ԺԱՄ ՅԱՄԷՆ
  6. ԱԾԱԾՆԻ ՀԱԿԱՌԱԿՆ ԶՈՒԴԱԻՆ ԵՒ ԶԿԱՅԵՆ
  7. ԻՆ ԱՌՑԷ ԹՎ ՉՁ։
10   Սպիտակավոր Աստվածածնի արևմտյան պատի հարավային մասում, 5 տող
  1. ԵՍ ՄԿՐՏԻՉՍ ԶԻՄ ՀՈԳՈՅ Բ
  2. ԱԺԻՆ ՏՎԻ ՍԲ ԱԾԱԾԻՆ ԱՊԱՍԱՒՈՐ
  3. Ք ՄԿՐՏԻՉՆ, ՄԻԱԲԱՆՔ Ի ՊԱՏԱՐ
  4. ԱԳՆ ԶԻՍ ՈՒ ԶԻՄՆ ՅԻՇԵՆ ԹՎ
  5. ՉՂԵ։
11   Սպիտակավոր Աստվածածնի արևմտյան պատի հարավային մասում, խաչի կողքին, Պարսամ աբեղայի արձանագրությունից վեր, 7 տող
  1. ԶՊԱՐՈՆ
  2. ԽԱՆՏՔ
  3. ԱՐՆ ՅԻ
  4. ՇԵՑԷՔ
  5. Ի ՔՍ Թ
  6. Վ Պ
  7. ՁԲ։
12 Սպիտակավոր Աստվածածնի արևմտյան պատի հյուսիսային մասում, խաչերի տակ, 2 տող
  1. ԶՓԻՐԻԿՆ ԵՒ ԶԷԿ
  2. ՈՒՆՆ ՅԻՇԵՑԷՔ Ի ՏՐ։
13 Սպիտակավոր Աստվածածնի արևմտյան պատի հյուսիսային մասում, նախորդի մոտ, 5 տող
  1. ԶԳԱՒԱԶ
  2. ԱՆՍ ԵՒ ԶԳ
  3. ՈՒԼԻԿՍ ՅԻՇԵՑ
  4. ԷՔ Ի ՔՍ Ի ԹՎ
  5. ԻՍ ՊՂԷ։
14 Սպիտակավոր Աստվածածնի արևմտյան պատի հյուսիսային մասում, 1 տող

ԹՎ ՋԼԵ։

15 Սպիտակավոր Աստվածածնի հարավային պատի վերին մասում, պատուհանից ներքև, 6 տող
  1. Կամաւն Աստուծոյ ես Ամիր Հասան, ուդի Պրէաշս տուի զիւք հոգոյ բաժին
  2. ի Սխտորալէզն ի ազատ եղբրեղին Արահոզենց Քելի գետասէն ի զեղէն
  3. վեր բուռն ընծայեցի Սպիտակաւոր սուրբ Աստուածածնի բարէխօս
  4. առ քրիստոս, սուրբ Վարդանէն և այլ միաբանք և սուրբ հարք սահմանեցին
  5. Խ աւր հակառակողն սմա զՅուդայի ասցէ զվճիս
  6. կատարողքն աւրհնին։
16 Սպիտակավոր Աստվածածնի արևմտյան պատի հյուսիսային մասի վերևում, 2 տող
  1. ԹՎ ՉԽԳ
  2. ԶՊԱՐՈՆ ՇԱՀՊԱՆԻՆ ՅԻՇԵՑԷՔ։
17 Սպիտակավոր Աստվածածնի արևմտյան պատին, 3 տող
  1. ԽԱՅՉՍ ՊԵ
  2. ՏՐՈՍԻ
  3. Է։
18 Սպիտակավոր Աստվածածնի հարավային պատի տակ, 1 տող

ԹՎ ՉՁԳ

19 Զանգակառան արևմտյան երեսի խորշի պատին, 11 տող
  1. ԹՎԻՍ ՉՀԹ
  2. ՊԱՐՈՆՈՒԹՆ
  3. ԿԱՄԱՒ ԲԱՐԵՐԱՐԻՆ ԱՅ
  4. ԵՍ ՅՈՀԱՆԷՍ ԵՒ ԿԵՆԱԿԻՑ
  5. ԻՄ ԹԱՃՆ ՇԻՆԵՑԱՔ Զ
  6. ԱՆԿԱԿՍ ԵՒ ԶՏՈՒԿ ՆՈՐՈՅ
  7. ՏՎԱՔ Կ ԾՆԱՆ
  8. ԱՐԴԵԱՆՑ ՊԱՐՈՆ ԲՈՐԹԷԼ
  9. ՈՐԴՈՅ
  10. ՆՈՑԻՆ Կ
  11. ԷՍՆ ՄԵՐ ՀՈՂՈՅՍ Ի ԿՈՒՐԵՍՆ։
20 Գավթի արևմտյան պատին, 7 տող
  1. ԿԱՄԱԻՆ ԱՅ ԵՍ ՅՈՎԱՆԷՍ ՈՐԴԻ
  2. ՍՏԵՓԱՆՈՍ ՍԻՒՆԵԱՑ ԻՐԻՑՈ, ՆՈՐՈԳԵ
  3. ՑԻ ԶՎԱԽՄՍ Ի ՍԽՏՈՐԱԼԷԶ ԶԳԵՂԻ ԳԼԽԻՆ
  4. ԶԲՈՒՆ ԱՌՎԻ ՏԱԿԻ ՄԵԾ ԱՅԳԻՆ ԵՒ ԶԱՉՈՅ ԻԳԻ ԿՈՒՇՏՆ
  5. ԱՅԳԻՆ ՏՎԻ Ի ՍԲ ԱԾԱԾՆԻՆ Ի ՁԵՌՆ
  6. ԱՒԱԳ ՏՐ ՎԱՐԴԱՊԵՏԻՆ ՄԻԱԲԱՆՔ
  7. ՍԱՀՄԱՆԵՑԻՆ Ա ՊԱՏԱՐԱԳ ԿԱՏԱՐՈՂՆ։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Ս.Գ. Բարխուդարյան, Դիվան հայ վիմագրության, 3հ, էջ 94-101
  2. https://www.arlis.am/DocumentView.aspx?DocID=36406