Կադր

Կադր (ֆր.՝ cadre՝ «շրջանակ»), ֆիլմի կամ տեսահոլովակի մի հատված, առանձին պատկեր կամ կինոժապավեն։

Կադրը որպես մեկ պատկեր

Լուսանկարչական կադր՝ օբյեկտի նկարահանման եզակի լուսանկարչական պատկեր։ Կադրի սահմանները սահմանվում են կադրավորման նկարահանման, մշակման և տպագրության փուլերում։

Հեռուստատեսական կադր՝ միանգամյա լրիվ հեռուստատեսային պատկեր, սովորաբար բաղկացած է երկու կիսակադրից, որոնցից առաջինը պարունակում է միայն կենտ, իսկ երկրորդը՝ միայն զույգ տող կադր։

Մոնտաժային կադր

Մոնտաժային կադր, մոնտաժային պլան՝ կինոժապավենի կտոր կամ տեսագրության մաս։ Մոնտաժային կադրը կինոֆիլմերի հիմնական արտադրական միավորն է, պարունակում է որոշակի իմաստային հատված (գործողությունների պահին)։

Մոնտաժորի աշխատանքը ֆիլմի կադրերի մոնտաժային միացումն է համաձայն մոնտաժային թերթիկի կամ ռեժիսորական սցենարի։

Սցենարային կադր՝ ֆիլմի սցենարի արտադրությունում, համապատասխան մոնտաժային կադրի նկարագրություն, ըստ կատարված գործողությունների։ Կադր՝ մոնտաժային հայեցակարգ կինեմատոգրաֆիայում, նշելով կինոժապավենի հատվածը, որում երևում է շարունակական գործողություն, գործարկման և կինոնկարահանման գործիքի կանգառի միջև։ Անշարժ լուսանկարչական պատկերը կինոժապավենի վրա (մուլտֆիլմում՝ նկարներից մեկը) անվանում են «կադրիկ»։ Ձայնագրության մեկ վայրկյանը սովորաբար պարունակում է 24 կադրիկ (ցածր բյուջեի մուլտֆիլմում՝ 12 կադրիկ)։ Մեկ կադրիկի չափը 35 մմ կինոժապավենի վրա սովորաբար 22×16 մմ ձևաչափով է, լայնէկրանինը՝ 22×18 մմ։

Կադրի ձևաչափ

Ժապավենի տեսակ	Կադրի ձևաչափ	Լայնություն	Բարձրություն	Սարքավորման օրինակ
Կինոնկարահանման գործիքի կադրային պատուհան, մմ
Լայնէկրանային, 70 մմ	51,3×23	51,3 (min)	23,0±0,5	1КСШР, 70КСК
Լայնէկրանային, 35 մմ	21,95×18,6	21,95 (min)	18,6 +0,2	«Կոնվաս» 1КСРШ
Սովորական, 35 մմ	21,95×16	21,95 (min)	16,0 +0,5	«Կովկաս» 1КСР, 1КСР-1М
Սուպեր-35, 35 մմ	24,9×18,7	24,9 (min)	18,7 +0,3	Arriflex 435 Xtreme
Նեղաժապավեն, 16 մմ	10,05×7,45	10,05 (min)	7,45 +0,15	«Կինոր 16СХ-2М», «Կրասնոգորսկ»
Սուպեր-16, 16 մմ	12,52×7,41	12,52 (min)	7,41 +0,15	Arriflex 16SR
Նեղաժապավեն, 8-մմ (սովորական)	4,7×3,55	4,7 (min)	3,55 +0,15	«Սպորտ», «Կամա», «Էկրան»
Նեղաժապավեն, 8 մմ (տեսակ «С»)	5,69×4,12	5,69 (min)	4,12 +0,1	«Կվարց 2×8S-2», «ЛОМО-220»
կինոպրոյեկտորի կադրի պատուհան, մմ
IMAX, 70 մմ	70,4×52,6	52,60	70,40
Լայնէկրանային, 70 մմ	48,59×22	48,59	22,0 −0,20	ԿՊ-15
Լայնէկրանային, 35 մմ	21×18,2	21,10	18,20 −0,30	23ԿՊԿ
Սովորական, 35 մմ	21,1×15,3	21,10	15,30 −0,30	23ԿՊԿ
Նեղաժապավեն, 16 մմ	9,7×7,26	9,70	7,26 −0,15	Պ16Պ1 «Ուկրաինա-5»
Նեղաժապավեն, 8 մմ (Սովորական)	4,51×3,3	4,51	3,30 (max)	«Ռուս»
Նեղաժապավեն, 8 մմ (տեսակ «С»)	5,46×4	5,46 (max)	4,01 (max)

Տարբեր ձևաչափով տեսախցիկների խցիկի պատուհանի չափեր․

Ժապավենի տեսակ	Ժապավենի լայնություն	Կադրի ձևաչափ	Լայնություն,մմ	Բարձրություն, մմ	Rmax	Սարքավորման օրինակ
	16	12×17	12,0 +0,5	17,0 +0,5	0,3	Կիև-Վեգա
	16	14×21	14,0 +0,5	21,0 +0,5	0,3	«Նարցիսս»
	35	18×24	17,5 +0,5	24,0 +0,5	0,4	«ՖԵԴ-Միկրոն», «Չայկա]», «Ագատ-18»
	35	24×36	24,0 +0,8	36,0 +0,8	0,4	«Զենիթ»
	35	28×28	28,0 +0,8	28,0 +0,8	0,4
	61,5	45×60	41,0 ±1,0	57,0 ±1,0	0,8	Bronica ETRS
	61,5	60×60	57,0 ±1,0	57,0 ±1,0	0,8	Hasselblad
	61,5	60×90	57,0 ±1,0	82,0 ±1,0	0,8	Fuji GSW 690
	70	60×70	57,0 ±1,0	72,0 ±1,0	0,8	Pentax 6×7

Գրականություն

• Кадр հոդվածը Սովետական մեծ հանրագիտարանում. А. В. Гальперин, Н. Г. Дерюгин 
• Валентин Железняков Цвет и контраст. Технология и творческий выбор. — М.: ВГИК, 2000. — 157 с.

• Фотокинотехника / И. Ю. Шебалин. — М.,: «Советская энциклопедия», 1981. — 447 с.
• The Kendrick Academy

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 5, էջ 154)։