«Լուծելիություն»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8 |
No edit summary |
||
Տող 1.
'''Լուծելիություն՝''' Ըստ ջրում լուծվելու հատկության՝ նյութերը կարելի է բաժանել երեք խմբի՝ լավ լուծվող, քիչ լուծվող և չլուծվող (գործնականում անլուծելի)։
Տող 7 ⟶ 6՝
! !! Լավ Լուծվող !! Քիչ Լուծվող !! Չլուծվող (գործնականում)
|-
| Պինդ Նյութեր
|-
| Հեղուկ Նյութեր
|-
| Գազային Նյութեր
|}
Լուծելիությունը նշանակում են <math>s</math> տառով.
Այստեղ <math>m</math> (լ.ն.)–ն լուծվող նյութի զանգվածն է (գ), իսկ <math>V</math>(լչ)–ն լուծիչի, մասնավորապես՝ ջրի ծավալն է (լ)։ Նախկինում լուծիչի 1 լիտրի փոխարեն ընդունված է եղել 100 գրամը։ Խնդիրներում կարող է հանդիպել նաև այս մեծությունը։
s = m (լ .ն.)\V (լչ)
Լուծելիությունը լուծվող նյութի առավելագույն զանգվածն է, որը տվյալ ջերմաստիճանում կարող է լուծվել 1 լիտր ջրում։ Լուծելիությունը կախված [[ջերմաստիճան]]ից, քանի որ լուծման բուն գործընթացն ունի [[քիմիա]]կան բնույթ։ Պինդ նյութերի լուծելիությունը, որպես կանոն, [[ջերմաստիճան]]ի բարձրացման հետ մեծանում է, որովհետև դրանց լուծման ժամանակ մեծ մասամբ դիտվում է [[ջերմություն|ջերմության]] կլանում։[[Գազեր]]ի լուծելիությունը, ընդհակառակը, ջերմաստիճանի բարձրացման հետ փոքրանում է։ Սա բացատրվում է այն հանգամանքով, որ գազերի լուծումն ուղեկցվում է ջերմության անջատմամբ։ Գազերի լուծելիության վրա ազդում է նաև գազի [[ճնշում]]ը. որքան մեծացվում է ճնշումը, նույնքան մեծանում է լուծելիությունը։
==Լաբորատոր փորձ==
===Նատրիումի հիդրոկարբոնատի լուծելիության կախումը ջերմաստիճանից===
50 մլ–անոց երեք բաժակի մեջ լցնել հավասար [[ծավալ]]ներով տարբեր ջերմաստիճանների [[ջուր]]՝ ~15° (ծորակից), 20° և 30°: Յուրաքանչյուր բաժակի մեջ ավելացնել փոքր գդալով [[սոդա|սննդային սոդա]] և լավ խառնել ապակե ձողով։ Կարելի է տեսնել, որ լուծումը կատարվել է տարբեր չափերով։
[[Հեղուկ]]ների լուծելիության կախումը ջերմաստիճանից ունի բարդ բնույթ։ Եթե լուծույթը պարունակում է առավելագույն քանակով լուծված նյութ, ապա կոչվում է հագեցած, այսինքն՝ այլևս հնարավոր չէ տվյալ պայմանում լուծել նոր քանակներ։ Աղի հագեցած լուծույթ կարող է ստացվել նաև այն դեպքում, երբ մեծ քանակով [[աղ]]ը հպման մեջ դրվի ջրի հետ։ Որոշ ժամանակ անց կստեղծվի [[հավասարակշռություն]]. միավոր ժամանակում որքան աղ նստվածքից անցնի լուծույթ, նույնքան աղ էլ կանցնի լուծույթից նստվածք։ Նստվածքի վրայի լուծույթը կլինի հագեցած։ Եթե լուծույթը պարունակում է ավելի քիչ լուծված նյութ, քան համապատասխանում է հագեցած վիճակին, ապա կոչվում է չհագեցած, այսինքն՝ կարելի է լուծել նոր քանակներ։ Որոշ դեպքերում հնարավոր է ստանալ նաև գերհագեցած լուծույթ, որըտվյալ պայմանում պարունակում է ավելի շատ նյութ, քան հագեցած լուծույթում է։ Սակայն այդպիսի լուծույթները չափազանց անկայուն են, և դրանց ստացման համար պահանջվում են հատուկ պայմաններ։
== Արտաքին
*[http://lib.armedu.am/resource/1767 Քիմիա 10. ընդհանուր և բնագիտամաթեմատիկական հոսքեր, Լուծելիություն] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304191608/http://lib.armedu.am/resource/1767 |date=2016-03-04 }}
{{ՀՍՀ|հատոր=4|էջ=677}}
[[Կատեգորիա:Լուծույթներ]]
|