«Էրեբունի ամրոց»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
Տող 1.
{{Այլ կիրառումներ|Էրեբունի (այլ կիրառումներ)}}
{{Տեղեկաքարտ Ռազմական կառույց
|անվանում = Էրեբունի ամրոց
Տող 65 ⟶ 64՝
 
Էրեբունին Հին Արևելքի այն եզակի քաղաքներից է, որտեղ հանգուցվում են 2 հինավուրց մշակույթներ` ուրարտական և աքեմենյան-իրանական։ Մյուս կողմից` Էրեբունիի կառույցները հայկական դասական ճարտարապետության համար կարևոր ու հիմնական ելակետ են հանդիսացել։ Էրեբունիի պեղումները բացահայտել են ուրարտական մշակույթի բազմազանությունը բնութագրող հարուստ հնագիտական նյութ՝ Ուրարտուի տնտեսության, կերպարվեստի ու քաղաքաշինության, ի մասնավորի՝ ամրաշինական, պաշտամունքային ու պալատական ճարտարապետության, շինարվեստի, խեցեգործության և այլ բնագավառների վերաբերյալ։ Հատկապես ուշադրության են արժանի ամրոցի տարածքից գտնված կոթողային ոճի 23 սեպագիր արձանագրությունները, ինչը բացառիկ երևույթ է ուրարտական ամրոցների մեջ։ Գտնված 2 նույնօրինակ սեպագրերը համարվում են ՀՀ քաղաքամայր Երևանի ծննդյան վկայագրերը, որոնք թույլ են տալիս այն դասել աշխարհի հնագույն մայրաքաղաքների շարքին։ Էրեբունի քաղաք-ամրոցի գոյությունը Երևանին հաղորդում է մեկ այլ նշանակություն, որը կարելի է սահմանել որպես՝ գեղագիտական, պատմական, գիտական, սոցիալական, հոգևոր նշանակություն` թե´ անցյալի, թե´ ներկա և թե´ ապագա երևանցիների համար։
[[File:Erebuni Fortress4.jpg|thumb|300px|Արին բերդ բլուր]]
 
Էրեբունիի հնագիտական ուսումնասիրությունները պարզորոշ ապացուցել են, որ կյանքն այս քաղաքում շարունակվել է նաև հետագա դարերում, ընդհուպ մինչև ժամանակակից Երևանը, նույն անվամբ, միայն դարերի ընթացքում փոխակերպված ձևով` Էրեբունի, Երեվունի, Երևան։ Վստահորեն կարելի է ասել, որ հուշարձանը դեռևս թաքցնում է շատ գաղտնիքներ, որոնց բացահայտումը և ուսումնասիրությունը մեծապես կլրացնի Էրեբունի ամրոցի պատմությունը։ <ref name="պեղումներ" />                                                                                                                             
 
| align="center" |'''Հայտնաբերվել է 1950 թվականին'''
{| class="graytable"
|+ Ուրարտուի թագավոր Արգիշտի I֊ի կողմից կառուցված Էրեբունի ամրոցի մասին կառուցման արձանագրություն
| align="center" |[[Պատկեր:Urartian Tablet03.jpg|կենտրոն|346px]]
| align="center" |
|-
| align="center" |'''Հայտնաբերվել է 1950 թվականին'''
| align="center" |
|-
| colspan="2" |
| colspan="2" |'''Թարգմանություն՝''' Խալդ աստծո մեծությամբ Արգիշտին՝ Մենուայի որդին, այս անառիկ ամրոցը կառուցեց և անվանեց Էրեբունի քաղաք՝ ի հզորություն Բիայնա երկրի և ի սարսափ թշնամիների։ Արգիշտին ասում է… Հողն ամայի էր, այստեղ ես մեծ գործեր կատարեցի։ Խալդ աստծո մեծությամբ Արգիշտի՝ Մենուայի որդի, արքա հզոր, արքա Բիայնա երկրի, տերը Տուշպա քաղաքի».
|}
 
Էրեբունի== Հնավայրի ներկա վիճակըրեբունի ամրոցը, չնայած հանդիսանում էՀայաստանի Հանրապետության հանրապետական նշանակության հուշարձան, գտնվում է անմխիթար վիճակում։ Ամրոցի պարսպի և շինությունների որոշ հատվածներ վերջին տարիներին փլուզվել կամ քայքայվել են։ Որմնանկարներով պատված պատերին առկա են վանդալիզմի հետքեր և մերօրյա գրություններ։ ==
== Էրեբունի թանգարան ==
{{Հիմնական հոդված|Էրեբունի պատմահնագիտական արգելոց-թանգարան}}
 
== Հնավայրի ներկա վիճակը ==
[[Պատկեր:2014 Erywań, Erebuni, Ruiny twierdzy (17).jpg|մինի|աջից|Ամրոցի կենտրոնական հատվածում գտնվող Խալդի աստծո տաճարի պատ, որը ենթարկվել է վանդալիզմի]]
Էրեբունի ամրոցը, չնայած հանդիսանում էՀայաստանի Հանրապետության հանրապետական նշանակության հուշարձան, գտնվում է անմխիթար վիճակում։ Ամրոցի պարսպի և շինությունների որոշ հատվածներ վերջին տարիներին փլուզվել կամ քայքայվել են։ Որմնանկարներով պատված պատերին առկա են վանդալիզմի հետքեր և մերօրյա գրություններ։
 
== Տես նաև ==
* [[Հայոց պատմություն]]
* [[Վանի թագավորություն]]
 
== Ծանոթագրություններ ==
{{ծանցանկ}}
{{ՀՀ ՊՄԱՀ|1.5/19|56884}}
{{ՎՊԵ|Erebuni}}
{{Ուրարտու}}
{{Երևանի վայրեր|state=collapsed}}
 
[[Կատեգորիա:Վանի թագավորության քաղաքներ]]
[[Կատեգորիա:Երևանի բերդեր և ամրոցներ]]
[[Կատեգորիա:Մ.թ.ա. 782 հիմնադրումներ]]
[[Կատեգորիա:Երևանի տեսարժան վայրեր]]