«Հեթում Բ թագավորի ճաշոց»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
չ Colon֊ը (:, U+003A) փոխարինում եմ հայերեն վերջակետով (։, U+0589) |
|||
Տող 4.
|ստեղծման տարեթիվ = 1286
}}
'''Հեթում Բ թագավորի ճաշոց,''' [[Հայկական մանրանկարչություն|հայկական մանրանկարչության]] հուշարձան, ձեռագիր [[ճաշոց]]։ Գրվել և պատկերազարդվել է [[1286]] թվականին [[Կիլիկիա]]յում [[Հեթում Բ|Հեթում]] թագաժառանգի
== Պատմություն ==
Ստեղծվել է [[Կիլիկիա]]յում` հավանաբար [[Սիս]] քաղաքի [[Գրչատուն|գրչատներից]]
Ճաշոցը [[Հին Կտակարան|Հին]] և [[Նոր Կտակարան|Նոր կտակարաններից]] ընտրված առանձին հատվածների ու [[Աղոթք|աղոթքների]], հոգևոր [[շարական]]ների ժողովածու է, ինչով էլ պայմանավորված է [[Ձեռագիր|ձեռագրի]] պատկերազարդման բազմազանությանը։
== Գեղարվեստական արժեք ==
«Հեթում Բ թագավորի ճաշոցը» համարվում է հայկական մանրանկարչության վառ
Հաճախ ամբողջ էջը ծածկող մանրանկարներին հաջորդում են տեքստի հետ զուգորդված ավելի փոքր մանրանկարներ ու ճոխ լուսանցազարդեր։ Ձեռագրի մանրանկարներն աչքի են ընկնում բարդ [[Կոմպոզիցիա (մշակույթ)|հորինվածքով]]։ Անհայտ մանրանկարիչը, պատկերագրությանը բնորոշ կանոնի վերածված կառուցվածքը տրոհելով ինքնուրույն, սակայն միմյանց հետ շաղկապված դրվագների, մանրանկարներին հաղորդել է պատմողական բնույթ։ Այսպես՝ «խաչից իջեցնելը» մանրանկարում զուգակցել է [[Քրիստոսի խաչելություն|Քրիստոսի խաչելության]] և թաղման հետ կապված մի քանի դրվագներ (Հովսեփ Արմեթացին [[Պիղատոս Պոնտացի|Պիղատոսից]] խնդրում է [[Հիսուս|Քրիստոսի]] մարմինը, [[Խաչ|խաչից]] իջեցնելը, թաղումը), ստեղծել բազմաֆիգուր, շարժումով հագեցված հորինվածք։
Տող 18.
Բուսական մոտիվներով ճոխ զարդարված շրջանակների մեջ ամփոփված մանրանկարներում մարդկային ֆիգուրներն իրենց ձգված համամասնություններով, էքսպրեսիվ շարժումներով վերարտադրում են պատկերվող իրադրության ներքին դրամատիգմը («Տեառն ընդ առաջ», «Քրիստոսի մուտքը Երուսաղեմ»)։ Ձեռագրին առանձին ճոխություն են հաղորդում [[Տիտղոսաթերթ|անվանաթերթերը]]։ Վարպետորեն միահյուսված ամենատարբեր զարդամոտիվներով (ֆանտաստիկ կենդանիներ, թռչուններ, բուսական մոտիվներ) գլխազարդերը, լուսանցազարդերն ու գլխատառերը էջի հարթության վրա տեղավորվում են ռիթմի արտակարգ զգացողությամբ։ Մանրանկարների գեղանկարչական արտահայտչականությունն ուժգնանում է հարուստ ու հնչեղ գունաշարի շնորհիվ (կապույտ, կանաչ, կարմիր, փայլուն ոսկի, շագանակագույն երանգներ)։
«Հեթում Բ թագավորի ճաշոցի» մանրանկարներում կատարյալ ձևով են դրսևորվել հայկական մանրանկարչության հիմնական
== Գրականություն ==
* Ազարյան Լ.Ռ., «''Կիլիկյան մանրանկարչությունը XII–XIII դդ.»'', Երևան,
* ''«Հայկական մանրանկարչություն»'', ալբոմ, կազմող, խմբագիր և առաջաբանի հեղինակ` Դուռնովո Լ. Ա., Երևան,
* Дурново Л. А., ''«Портретное изображение на первом заглавном листе «Чашотца» 1286 г.»'', «Տեղեկագիր ՀՍՍՀ ԳԱ, հաս. գիտ.», 1946, N4:
* Дурново Л. А., «''Краткая история древнеармянской живописи»'', Ереван, 1957:
|