«Միստիցիզմ»–ի խմբագրումների տարբերություն

'''Միստիցիզմ''' ({{lang-grc|μυστικός}} - առեղծվածային<ref>Словарь русского языка в 4-х томах. Т. 2. — 1999 (Малый академический словарь)</ref>), [[Փիլիսոփայություն|փիլիսոփայ]]ական և [[Աստվածաբանություն|աստվածաբան]]ական ուսմունք, ինչպես նաև աշխարհըմբռնման և աշխարհընկալման միջոց՝ հիմնված [[զգացմունք]]ների, [[ինտուիցիա]]յի և [[իռացիոնալիզմ]]ի<ref>[http://dic.academic.ru/dic.nsf/enc3p/199474 Мистицизм] // Большой энциклопедический словарь</ref> վրա:վրա։ Միստիկ վերապրումը ուղիղ, անձնական շփումն է, միաձուլումը կամ ձգտումը որևէ բացարձակ [[ճշմարտություն|ճշմարտությ]]ան, իսկ [[կրոն]]ի շրջանակներում հաճախ նույնացվում է աստվածության կամ Բացարձակի<ref>{{книга |автор=James McClenon|часть=Mysticism|ссылка часть=http://hirr.hartsem.edu/ency/mysticism.htm|заглавие=Encyclopedia of religion and society |ссылка= https://books.google.am/books?id=6TMFoMFe-D8C&printsec=frontcover&hl=ru&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false |ответственный= William H. Swatos, Jr., editor; Peter Kivisto, associate editor; Barbara J. Denison, James McClenon, assistant editors|место= Walnut Creek, Calif.|издательство= AltaMira Press|год= 1998|pages=316—318|allpages=xiv, 590|isbn= 0-7619-8956-0|ref=McClenon}}</ref> հետ:հետ։ Միստիցիզմի էությունը<ref>

* Крывелёв, Иосиф Аронович|Крывелёв И. А. [http://dic.academic.ru/dic.nsf/enc_philosophy/731/МИСТИЦИЗМ Мистицизм] // Философская энциклопедия. В 5-х т. / Под ред. Ф. В. Константинова. — М.: Советская энциклопедия. 1960—1970.</ref> [[Աստված|Աստծո]] կամ Բացարձակի հետ միաձուլումն է:է։ Համաշխարհային բոլոր կրոններում և հավատամքներում հանդիպում են միստիկ տարբեր վարդապետություններ, որոնք ունեն ընդհանրություններ. ձգտում են [[ինտուիտիվիզմ]]ին և [[սիմվոլիզմ]]ին, ենթադրում են որոշակի հոգեբանաֆիզիոլոգիական վարժությունների կամ [[մեդիտացիա]]ների փորձառություն, որն անհրաժեշտ է անձի հոգեկանի և [[Բանականություն|բանականության]]<ref>Козловский, Игорь Анатольевич|Козловский И. А. [http://soteria.ru/load/39-1-0-1015 Избранные лекции по теории и практике религиозного мистицизма] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120619013427/http://soteria.ru/load/39-1-0-1015 |date=2012-06-19 }}</ref> որոշակի վիճակի հասնելու համար:համար։ Միստիցիզմին են առնչվում մի շարք ուսմունքներ՝ [[տանտրիզմ]] (հինդուիստական, բուդդիստական կամ վաջրայանու), ձեն, [[կաբալա]], ռոզենկրեյցականություն, հասիդիզմ, [[գնոստիցիզմ]], իսիխազմ, [[սուֆիզմ]]{{sfn|Балагушкин|2013}} և այլն:այլն։

[[Պատկեր:Hildegard von Bingen Liber Divinorum Operum.jpg|200px|մինի|Քրիստոնեական միստիցիզմ]] Միստիցիզմը բնորոշ է ինչպես եվրոպական, այնպես էլ արևելյան [[Քրիստոնեություն|քրիստոնեության]]ը, սակայն միստիցիզմի նշանակության վերաբերյալ տարբեր դավանանքներում կան տարբեր տեսակետներ:տեսակետներ։ Այսպես՝ Յոհան Մեյենդորֆը<ref>[http://www.krotov.info/library/m/meyendrf/patr_29.html Патриарх Фотий Иоанн Мейендорф<!-- Заголовок добавлен ботом -->]</ref> և Եվգենի Տորչինովը<ref>[http://psylib.org.ua/books/torch01/txt17.htm#1 PSYLIB® – Е. А. Торчинов. РЕЛИГИИ МИРА: ОПЫТ ЗАПРЕДЕЛЬНОГО<!-- Заголовок добавлен ботом -->]</ref> կարծում են, որ միստիցիզմը ավելի տարածված է [[Ուղղափառություն|ուղղափառության]]<ref>[http://azbyka.ru/vera_i_neverie/o_boge2/stolp_i_utverzhdenie_istiny_09-all.shtml Геенна. Столп и утверждение истины — П. А. Флоренский<!-- Заголовок добавлен ботом -->]</ref> մեջ (իսիխազմ):։ Պավել Ֆլորենսկին գրում է կաթոլիկների «երևակայական» միստիկայի մասին՝ հակադրելով [[ուղղափառ]]ների «խելացի» միստիկային:միստիկային։ Վերջինիս հայտնած կարծիքի առթիվ Կալիստը գրում է.

Իրապես ուղղափառ աստվածաբանության բոլոր տեսակները միստիկ են:են։ Ինչպես միստիցիզմը առանց աստվածաբանության դառնում է սուբյեկտիվություն և [[հերետիկոսություն]], այնպես էլ աստվածաբանությունն առանց միստիցիզմի վերածվում է չոր [[սխոլաստիկա]]յի ([[դոգմատիզմ]]), բառի վատ իմաստով՝ ակադեմիական<ref>[http://www.kiev-orthodox.org/site/faithbasis/806/ Священное Предание: источник Православной веры :: Основы веры :: Киевская Русь<!-- Заголовок добавлен ботом -->]</ref>:։

Միստիցիզմը յուրահատուկ կերպով զարգացած է քրիստոնեության ևս մեկ ճյուղի՝ [[Բողոքականություն|բողոքականության]] մեջ:մեջ։

Դեռևս [[Հին Հունաստան]]ում իրականացվում էին, այսպես կոչված, [[ծիսակատարություն]]ներ, կրոնական գաղտնի [[ծես]]եր, որոնց մասնակիցները կրոնական հատուկ վերապրում էին ունենում:ունենում։ Ծիսակատարությունները, որպես կանոն, ներառում էին խնջույքներ, ծիսական պարեր և արարողություններ, մասնավորապես՝ նվիրաբերման ծեսեր, որոնք խորհրդանշում էին [[մահ]]ը և հարությունը:հարությունը։

[[Հնդկաստան|Հին Հնդկաստան]]ի կրոններում շատ ուժեղ է միստիկականի ասպեկտը:ասպեկտը։ Օրինակ՝ ադվայտ-վեդանտ փիլիսոփայական դպրոցի հետևորդների համար բարձրագույն և կատարյալ կրոնական փորձառություն է համարվում [[մոկշա]]յից կամ սանսարայից (մեկ այլ տարբերակով՝ [[սամսարա]], նշանակում է վերամարմնավորման անվերջանալի շղթա) ազատագրումը:ազատագրումը։ Իսկ ավանդական [[յոգա]]ն հոգևոր և մարմնական հմտությունների համակարգ է, որ հնարավորություն է տալիս հասնել միստիկական պայծառատեսության:պայծառատեսության։ Յոգան սերտորեն կապված է ադվայտի [[Հինդուիզմ|հինդուի]]ստական վարդապետության հետ, որը անհատականի և բացարձակի միաձուլումն է Բրախմանի մեջ:մեջ։

Բուդդիզմի տարբեր դպրոցներ ունեն տարբեր միստիկական մեթոդներ, սակայն բուդդիզմի խիստ ռացիոնալության ([[բանականություն]]) պատճառով շատ մեթոդներ համարվում են ուպայա, այսինքն՝ բարձրագույն նպատակների հասնելու համար հմուտ միջոցներ:միջոցներ։

Վաջրայանայի հիմնական խնդիրներն են տանտրան և ձոգչեն՝ վերջնական արդյունքին հասնելու համար:համար։ Տխերավադան օգտագործում է վիպասանա կոչվող մեդիտացիան՝ իմաստություն ձեռք բերելու համար:համար։

Ձենը առավել կենսունակ ուսմունք է բուդդիզմում:բուդդիզմում։

[[Պատկեր:Menora.JPG|200px|մինի|Մենորա, համարվում է հուդայականության հնագույն սիմվոլներից մեկը]] Չինաստանին բնորոշ են նեթեիստական կրոնները, այդ պատճառով միստիկական կրոնական վերապրումների մեջ Աստծու տեղը զբաղեցնում են Ունայնությունը (զրո) բուդդիզմում և Դաոն՝ դաոսիզմում:դաոսիզմում։ Բուդդիստական շատ դպրոցներ կարևորում են մեդիտացիան և միստիկական ներհայեցումը՝ որպես նիրվանային հասնելու և տիեզերական դատարկությանը ձուլվելու միջոցներ:միջոցներ։

Սուֆիստական միստիկները և ասկետները (ճգնավոր) դժգոհ էին իսլամի ավանդական կրոնական վերապրումներից և ձգտում էին Աստծու հետ անձնական հարաբերության և Ալլահին անհատապես ճանաչելու փորձառությանը:փորձառությանը։ Նրանց նպատակն էր ազատվել «ես»-ի շղթաներից և վերապրել ճշմարիտ իրականությունը (խակիկա):։

Հուդայական միստիցիզմի առավել բնորոշ ու խոր ուղղություններից են կաբալան և հասիդիզմը:հասիդիզմը։ Կաբալան հիմնականում առաջարկում է ձգտել Աստծուն՝ սուրբ անունների և աստվածային թվերի, ինչպես նաև ջերմեռանդ աղոթքի միջոցով:միջոցով։