«Գրականության տեսություն»–ի խմբագրումների տարբերություն

'''Գրականության տեսություն''' ({{lang-en|Literary theory}}), գիտություն գրականության մասին, գրականագիտության բաժիններից մեկը:մեկը։

Գրականության մասին գիտությունը՝ գրականագիտությունը, բազմապլան և բազմաբովանդակ է, դրա մեջ բազմաթիվ գիտակարգեր և գիտաճյուղեր են ընդգրկվում:ընդգրկվում։ Դրանց մի մասը, ինչպես նշում է Վ. Պրոզորովը, սպասարկու, սակայն, միևնույն ժամանակ, կենսական նշանակություն ունի գրականության տեսության համար, որովհետև փաստական և [[էմպիրիկ]] հուսալիություն է հաղորդում գրականագիտությանը<ref>https://royallib.com/read/halizev_valentin/teoriya_literaturi.html#0</ref>:։ Գրականագիտության մյուս գիտակարգերը դրա հիմնական ճյուղերն են համարվում. դրանք են, մասնավորապես, գրականության պատմությունը, գրականության տեսությունը և գրական քննադատությունը:քննադատությունը։ Գրականության պատմությունն ուսումնասիրում է տարբեր դարաշրջաններում ստեղծված գրական ստեղծագործությունները, տալիս է որևէ դարաշրջանի՝ գրականության ասպարեզում իշխող մտայնության պատկերը, ուսումնասիրում է գրական ուղղությունների և հոսանքների պատմությունն ու սկզբունքները:սկզբունքները։ Գրական քննադատությունը որևէ գրական երկի անմիջական արձագանքն է, այսինքն՝ տվյալ պահին ստեղծվող գրականության ուսումնասիրությամբ և վերլուծությամբ զբաղվող գիտակարգը:գիտակարգը։ Գրականության տեսությունն ուսումնասիրում է գրական ստեղծագործության [[պոետիկան]], [[գրական սեռեր]]ն ու [[ժանր]]երը, գեղարվեստական խոսք կառուցելու միջոցներն ու ձևերը, գրականության այլ առանձնահատկություններ:առանձնահատկություններ։ Ճշգրիտ մոտեցման պարագայում գրականության տեսությունը գրականության բնույթը և վերլուծության մեթոդները կանոնավոր կերպով ուսումնասիրող գիտություն է:է։ 19 - րդ դարից սկսած, սակայն, գրականության մասին գիտությունը (իր ճյուղերով), երբեմն նույնիսկ ի հաշիվ հենց գրականության, ներառում է նաև պատմության, բարոյախոսության, սոցիոլոգիայի և այլ՝ հիմնականում միջգիտակարգային թեմաներ՝ կախված տվյալ ժամանակում դրանց տրվող նշանակությունից և այդ թեմաների արդիականությունից:արդիականությունից։ Ժամանակակից մոտեցմամբ գրականության տեսությունը երբեմն դիտարկվում է ոչ թե որպես գրականագիտության, այլ որպես քննադատության մի ճյուղ՝ պարզապես կոչվելով«Տեսություն». այսպիսով՝ «տեսություն» հասկացությունը մի շարք գիտությունների համար դառնում է միջգիտակարգային եզրույթ<ref>https://www.iep.utm.edu/literary/</ref>:։ Մի շարք գրականագետներ գրականության տեսության մեջ են ներառում այն ամենը, ինչն առնչվում է գեղարվեստական տեքստի վերլուծությանը՝ անհամեմատելիորեն մեծացնելով դրա դերը և հավասարեցնելով այն գրականագիտությանը:գրականագիտությանը։

Գրականության տեսության, առհասարակ, գրականագիտության ծագումը կապվում է [[Արիստոտել]]ի «[[Պոետիկա]]յի» հետ:հետ։ Գրականության մասին ժամանակակից գիտությունը, սակայն, աստիճանաբար ձևավորվում է 19 - րդ դարում, երբ գերմանացի քննադատները սկսեցին ուսումնասիրել աստվածաշնչյան տեքստերը, ինչը հաճախ հակադրվում էր դրանց դասական մեկնաբանությանը:մեկնաբանությանը։ «Բարձր» կամ «աղբյուրագիտական» քննադատությունը աստվածաշնչյան պատումները դիտարկում էր այլ ժողովուրդների պատմության լույսի ներքո, երևույթ, որ հետագայում՝ 20 - րդ դարում, [[ստրուկտուրալիզմ]]ի և նոր պատմականության հիմքն էր դառնալու:դառնալու։ Գրականության մասին գիտությանը որոշակի սահմանում տալու հարցում հակասական մոտեցումներ կային Ֆրանսիայում:Ֆրանսիայում։ Նշանավոր քննադատ [[Սենտ- Բյով]]ը, օրինակ, վստահ էր, որ գրական երկը կարելի է բացատրել հեղինակի կենսագրության լույսի ներքո, մինչդեռ վիպասան [[Մարսել Պրուստ]]ն իր կյանքը նվիրեց վերջինիս դրույթները հերքելուն՝ համոզված լինելով, որ հեղինակի կենսագրությունը չնչին կերպով է արտացոլվում նրա ստեղծած գեղարվեստական երկի մեջ:Այս բանավեճը նոր կյանք ստացավ ֆրանսիացի նշանավոր տեսաբան [[Ռոլան Բարտ]]ի «[[Հեղինակի մահը]]» հայտնի հոդվածում:հոդվածում։ 19 - րդ դարում գրականության տեսության զարգացման հարցում մեծ է [[Ֆրիդրիխ Նիցշե]]ի ազդեցությունը:ազդեցությունը։ Համաձայն նրա իմացաբանական սկզբունքների՝ փաստերը փաստեր չեն դառնում, քանի դեռ մեկնաբանության չեն ենթարկվումՙ, իսկ դա անում է գրականությունը:գրականությունը։ Նիցշեն, այսպիսով, մեծ դեր ունեցավ գրականության տեսության զարգացման գործում:գործում։