«Բոզե-Այնշտայնի վիճակագրություն»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
ավելացվեց Կատեգորիա:Դաշտի քվանտային տեսություն ՀոթՔաթ գործիքով |
չ Colon֊ը (:, U+003A) փոխարինում եմ հայերեն վերջակետով (։, U+0589) |
||
Տող 2.
== Նկարագրությունը ==
[[Ֆերմի-Դիրակի վիճակագրություն|Ֆերմի-Դիրակի]] և Բոզե-Այնշտայնի վիճակագրություններին ենթարկվում են նույնական մասնիկների այն համակարգերը, որոնցում հնարավոր չէ անտեսել [[քվանտային մեխանիկա|քվանտային երևույթները]]
[[Ֆերմիոն]]ները ([[Պաուլիի սկզբունք]]ին ենթարկվող մասնիկները) նկարագրվում են Ֆերմի-Դիրակի, [[բոզոն]]ները` Բոզե-Այնշտայնի վիճակագրությամբ։ Քանի որ ջերմաստիճանի աճի հետ աճում է ''քվանտային կոնցենտրացիան'', ֆիզիկական համակարգերի մեծ մասը բարձր ջերմաստիճանների դեպքում ենթարկվում է դասական՝ [[Մաքսվել-Բոլցմանի վիճակագրություն|Մաքսվել-Բոլցմանի վիճակագրությանը]]
Ի տարբերություն ֆերմիոնների, բոզոնները չեն ենթարկվում Պաուլիի արգելման սկզբունքին՝ միևնույն վիճակում միաժամանակ կարող են գտնվել կամայական թվով մասնիկներ։ Այդ պատճառով ցածր ջերմաստիճաններում նրանց վարքը խիստ տարբերվում է ֆերմիոնների վարքից։ Բոզոնների դեպքում ջերմաստիճանի անկման ժամանակ բոլոր մասնիկները հավաքվում են ամենափոքր էներգիայով վիճակում՝ ձևավորելով այսպես կոչված [[Բոզե-Այնշտայնի կոնդենսատ]]
Բոզե-Այնշտայնի վիճակագրության համաձայն, մասնիկների թիվը տրված <math>i</math> վիճակում հավասար է
Տող 30.
Սխալը պարզ պարզ ենթադրություն էր՝ նման այն փաստարկին, որ երկու մետաղադրամներ նետելիս երկու «գիր» տեսնելու հավանականությունը մեկ երրորդ է (վիճակագրություից տարրական գիտելիքներ ունեցող յուրաքանչյուր ոք գիտի, որ դա սխալ է)։ Այնուամենայնիվ, դրա կանխատեսած արդյունքը համապատասխանում էր փորձնական տվյալներին, և Բոզեն եզրակացրեց, որ դա չի կարող պատահական լինել, ուստի նա եկավ այն տեսակետին, որ Մաքսվել-Բոլցմանի բաշխումը չի կարող ճիշտ լինել միկրոսկոպիկ մասնիկների համար, որտեղ էական են դառնում [[Հայզենբերգի անորոշությունների սկզբունք|անորոշությունների սկզբունքով]] պայմանավորված ֆլուկտուացիաները։ Այսպիսով նա ուշադրություն էր դարձնում մասնիկների՝ փուլային տարածությունում գտնվելու հավանականությանը և անտեսում էր մասնիկների ճշգրիտ իմպուլսը և կոորդինատը։
Ֆիզիկայի ամսագրերը հրաժարվեցին տպագրել Բոզեի հոդվածը։ Տարբեր խմբագիրներ մերժում էին նույն պատճառաբանությամբ՝ ասելով, որ նա պարզ սխալ է թույլ տվել։ Վհատվելով, Բոզեն գրեց [[Ալբերտ Այնշտայն|Այնշտայնին]]
Ճշգրիտ արդյունքների հանգեցնող Բոզեի «սխալը» հետևյալն էր. քանի որ ֆոտոնները անզանազանելի են միմյանցից, մենք չենք կարող հավասար էներգիա ունեցող երկու ֆոտոններ դիտարկել որպես երկու տարբեր մասնիկներ։ Բոզեի «սխալը» կոչվեց Բոզե-Այնշտայնի վիճակագրություն։ Այնշտայնը այն կիրառեց ատոմների հանդեպ։ Նրա ստացած արդյունքները կանխատեսում էին մի երևույթ, որը ստացավ [[Բոզե-Այնշտայնի կոնդենսատ]] անունը։ Փորձնականորեն դրա գոյությունը հաստատվեց 1995 թ.:
| |||