«Մեծ պանդա»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ մանր-մունր oգտվելով ԱՎԲ
Rescuing 3 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.7
Տող 17.
|isbn =
|тираж = 10 000
}}</ref> ({{lang-la|Ailuropoda melanoleuca}}), «սև-սպիտակ կատվաթաթ», [[կաթնասուն]] արջերի (Ursidae) ընտանիքից<ref name="п2">{{cite web|url=http://www.rian.ru/science/20081013/153072847.html|title=Китайские учёные расшифровали геном больших панд|last=Сарсембаев|first=Ильяс.|date=2008-10-13|publisher=[[РИА Новости]]|accessdate=2015-02-16|archiveurl=httphttps://www.webcitation.org/619GFAgcX?url=http://ria.ru/science/20081013/153072847.html|archivedate=2011-08-23|dead-url=no}}</ref><ref>{{книга
| заглавие = Mammal Species of the World
| автор = Wozencraft, W. C.
Տող 64.
 
== Դասակարգում ==
Երկար տարիներ պանդաների ճշգրիտ կենսաբանական դասակարգումը եղել է գիտնականների վիճաբանության առարկա. ինչպես մեծ, այնպես էլ փոքր պանդաները ունեն և [[արջեր]]<nowiki/>ին, և [[ջրարջեր]]<nowiki/>ին բնորոշ գծեր։ Վերջապես գենետիկական հետազոտություններն ապացուցեցին, որ մեծ պանդաները իրականում [[արջ]]եր են, իսկ նրանց մերձավոր բարեկամը [[Հարավային Ամերիկա]]յում ապրող [[ակնոցավոր արջ]]<nowiki/>ն է<ref name="п2"/>։ [[Փոքր պանդա]]ն ձևավորում է իր սեփական ընտանիքը (''Ailuridae''), որը [[ջրարջեր]]ի, [[սկունսեր]]ի և [[կզաքիսներ]]ի հետ ձևավորում է կզաքիսանմանների (''Musteloidea'') վերընտանիքը<ref>{{cite web|url=http://www.msb.unm.edu/mammals/publications/Flynn2000.pdf|title=Whence the Red Panda|accessdate=2007-02-25|archiveurl=httphttps://www.webcitation.org/619GEiZvE?url=http://www.msb.unm.edu/mammals/publications/Flynn2000.pdf|archivedate=2011-08-23|dead-url=yes}}</ref>։ Մեծ պանդաները ունեն անսովոր թաթեր՝ «մեծ մատով» և հինգ սովորական մատներով. «մեծ մատը» իրականում [[դաստակ]]ի վերափոխված ոսկոր է։
 
== Էկոլոգիա ==
Տող 72.
[[Պատկեր:Lightmatter panda.jpg|մինի|ձախից|250px| Մեծահասակ մեծ պանդան Սան-Դիեգոյի կենդանաբանական այգում]]
Առաջին անգամ մեծ պանդան արևմուտքում հայտնի է դարձել [[1869]] թվականին [[ֆրանսիա]]ցի միսսիոներ Արմանդ Դավիդի ([[1826]] - [[1900]]) շնորհիվ։ Մեծ պանդաները շուտով դարձան հասարակության սիրելիները, քանի որ նրանք նման էին թավշե արջուկների։ Բացի այդ, կենդանի փափուկ խաղալիքի կերպարի ձևավորման մեջ իր լուման է ունեցել այն փաստը, որ պանդաները համարյա թե բուսակեր են և հիմնականում սնվում են բամբուկով։ [[Մարդ]]ու և պանդայի [[գեն]]եր<nowiki/>ը 68%-ով համընկնում են։ [[ԱՄՆ]]-ի և [[Ճապոնիա]]յի կենդանաբանական այգիներին մեծ պանդաների վաճառքը 1970-ական թվականների չինական քաղաքականության կարևոր մասն էր կազմում. այն հանդիսանում էր Չինաստանի և Արևմուտքի միջև մշակութային փոխանակության առաջին դրսևորումներից։
Սակայն, [[1984]] թվականից սկսած պանդաներին դադարեցին օգտագործել դիվանագիտական նպատակներով։ Դրա փոխարեն Չինաստանը այլ երկրներին առաջարկում է պանդաների վարձակալություն տասնամյա ժամկետով։ Վարձակալության պայմանները ներառում են տարեկան մեկ միլիոն [[ԱՄՆ դոլար]] վարձակալական վճար և երաշխիքների տրամադրում, որ վարձակալության ընթացքում ծնված քոթոթները հանդիսանում են [[ՉԺՀ]] սեփականություն։ Պետք է նշել, որ Չինաստանում պանդայի սպանության համար [[մահապատիժ]] է սահմանված, ինչը ևս իր դերն է խաղում այս տեսակի պահպանության հարցում<ref>{{cite web|url=http://ecoportal.ru/news.php?id=35118|title=Фотофакт: Как растёт панда…|date=2009-02-02|publisher=Всероссийский Экологический портал|accessdate=2012-03-24|archiveurl=httphttps://www.webcitation.org/682XJiqvX?url=http://ecoportal.su/news.php?id=35118|archivedate=2012-05-30|dead-url=no}}</ref>։
 
== Արվեստ և մշակույթ ==