«Փրփրուն գինի»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
ավելացվեց Կատեգորիա:Գինի ՀոթՔաթ գործիքով |
|||
Տող 21.
Այս խնդիրը մեծ մասամբ վերաբերում էր Ֆրանսիայի հյուսիսային գինեգործական շրջաններին և հատկապես [[Շամպայնի գինիների շրջան|Շամպայնի]] շրջանին, որտեղ ձմռան ցրտերը դադարեցնում էին գինիների խմորումը մառաններում, իսկ գարնան տաքությունը վերսկսում էր այդ գործընթացը: Այդ համառ պղպջակների դեմ պայքարում էր նաև վանական գինեգործ [[Դոն պերինյոն|դոմ Փերինոն]](1638-1715), որին հաճախ սխալմամբ անվանում են շամպայնի գյուտարար:
Ֆրանսիայի հարավ-արևելքում գտնվող [[Լիմու (Օդի գավառ)|Լիմուի]] բնակիչները իրենց նախնիներին են համարում գինու գյուտարար: Նրանք հիմնվում են 1531 թվականին թվագրված փաստաթղթի վրա, որտեղ տեղի Սեն-Հիլարի աբբայության բենեդիկտացիները նշում են «բնական կայծկլտուն արտասովոր սպիտակ գինի » պատրաստելու մասին և դա Շամպայնում գինիներ արտադրելուց դեռ շատ առաջ էր<ref>
Շամպայն շրջանի գինու փրփրուն լինելը առաջինը գնահատեցին անգլիացիները, ովքեր ստեղծեցին շշի համար հատուկ ամրության ապակի և խցաններ, որոնք կարող էին դիմանալ բարձր ճնշմանը շշի մեջ: Հենց նրանք էլ առաջինը փորձեցին գիտության տեսանկյունից բացատրել «սատանեկան գինու» երևույթը: 1662 թվականի դեկտեմբերին անգլիացի բժիշկ [[Քրիստոֆեր Մերրետը]] [[Լոնդոնի թագավորական ընկերություն|Լոնդոնի թագավորական ընկերության առջև]] հանդես եկավ գինու փրփրուն հատկությունների մասին զեկույցով: «Գինու խաղը» նա բացատրեց նրանում [[Շաքար|շաքարի]] առկայությամբ և պնդեց, որ ցանկացած գինի կփրփրի, եթե նրա մեջ շուտ շաքար ավելացվի:
Տող 27.
18-րդ դարում Շամպայնն արդեն իսկ տոննաներով փրփրուն գինի էր արտահանում անգլիացի պատվիրատուներին: Չնայած [[Ռեգենտ|Ռեգենտության]] ժամանակաշրջանին՝ փրփրուն գինին նորաձև դարձավ ֆրանսիական արքունիքում, իսկ Շամպայնի բնակիչներն իրենք դեռևս երկար ժամանակ գինին դիտում էին որպես արտահանման արտադրանք: Եվ միայն 19-րդ դարի կեսերին փրփրուն գինին այս շրջանում դուրս մղեց ավանդական գինուն:
1870-ական թվականներն եվրոպական այլ երկրների գինեգործները, վերապատրաստում անցնելով Շամպայնում, փորձեցին իրենց հայրենիքում հիմնել փրփրուն գինու արտադրություն: Այպիսով, իտալացի Կառլո Գանչան սովորեց սպիտակ մուսկատից պատրաստել [[Աստի]] փրփրուն գինին, ավելի ուշ [[Պիեմոնտ|Պյեմոնտից]] տեխնիկան փոխառեցին [[Տրիեստ|Տրիեստի]] ([[Ավստրո–Հունգարիա|Ավստրո-Հունգարիա]])շրջակայքում [[Պրոսեկկոյի]] բնակիչները: [[Բուդաֆոկ|Բուդաֆոկում]], այն ժամանակ [[Բուդապեշտ|Բուդապեշտի]] արվարձաններից մեկում, փրփրուն գինիների արտադրություն հիմնեց [[Յոժեֆ Թյոռլեյը]], որը [[Հաբսբուրգներ|Հաբսբուրգների]] կայսերական տան կողմից արժանացավ մատակարարի բարձր կոչման<ref>{{Cite web|url=http://www.wineworld.ru/winedocs/producers_suppliers/produce_wine/producer_hungary/article1183.html|title=Torley (Тёрлей) - Производители Венгрии - Мир Вина - сайт о вине, пиве и других напитках, рецепты коктейлей, история<!-- Заголовок добавлен ботом -->|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160304130724/http://www.wineworld.ru/winedocs/producers_suppliers/produce_wine/producer_hungary/article1183.html|archivedate=2016-03-04|accessdate=2015-10-31|deadlink=yes}}</ref>
=== Փրփրուն գինիները Ռուսաստանում ===
Տող 41.
</poem></center>Համարվում է, որ Ռուսաստանում փրփրուն գինիների արդյունաբերական արտադրության հիմքում կանգնած են [[Լև Գոլիցին|իշխան Լև Գոլիցինը]](1845-1915)<ref>См., напр.: В. К. Калугин. Книга о вине и виноделии. КультИнформПресс, 1996. Стр. 106.</ref> և [[Վասիլի Թաիրովը:]] 1897 թվականին [[Աբրաու-Դյուրսո]] կալվածքում Գոլիցինի կողմից վարձած արտելները ֆրանսիացի գինեգործների հսկողությամբ շուկա հանեցին 13000 շիշ շամպայն գինի: Արտադրության գլխավոր գինեգործ [[Վիկտոր Դրավինյի]]<nowiki/>ն անձամբ [[Նիկոլայ II|Նիկոլայ ||]]-ից 2 մրցանակ ստացավ: Գոլիցինի «<nowiki/>[[Նոր աշխարհ կալվածք|Նոր աշխարհ]]<nowiki/>» կալվածքի փրփրուն գինին մատուցվում էր թագադրման հանդիսությունների ժամանակ, այդտեղից էլ ստացավ «թագադրման» անունը<ref>Н. К. Ламан, А. Н. Борисова. Князь Лев Сергеевич Голицын: выдающийся русский винодел. Наука, 2000. С. 93.</ref>:
20-րդ դարի կեսին վերսկսվեց ցիմլյանյան փրփրուն գինու արտադրությունը՝ [[Ֆրոլով-Բագրեև|Ա. Ֆրոլով-Բագրեևի]] կողմից կազմված բաղադրատոմսով<ref name="tsimla" />
• [[Շամպայն գինիների գործարան «Աբրաու-Դյուրսո»|Շամպայն գինիների գործարան«Աբրաու-Դյուրսո»]]
Տող 56.
= Տարատեսակներ =
Փրփրուն գինու դասական օրինակ է [[Շամպայն|շամպայնը:]] Նախկին [[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն|ԽՍՀՄ-]]<nowiki/>ում այս բառն օգտագործվում էր որպես փրփրուն գինու [[հոմանիշ]], սակայն [[Առևտրի համաշխարհային կազմակերպություն|Առևտրի համաշխարհային կազմակերպության]] կանոնների համաձայն, այս անունը վերապահված է [[Ֆրանսիա|Ֆրանսիայի]] [[Շամպայնի գինիների շրջան|Շամպայնի]] շրջանի տեղական փրփրուն գինուն: Վերջինիս համար բնորոշ է ածխաթթվի ինտենսիվ հագեցվածությունը և, համապատասխանաբար, շշի մեջ բարձր ճնշմանը (5-6 մթն. ճնշ. ի տարբերություն կրեման տեսակի սովորական փրփրուն գինիների՝2-3 մթն. ճնշ.)
Փրփրուն գինին սովորաբար լինում է [[Սպիտակ գինի|սպիտակ]] կամ [[Վարդագույն գինի|վարդագույն,]] բայց կան նաև կարմիր փրփրուն գինու օրինակներ, ինչպես իտալական [[Բրակետտո|Բրակետտոն]] և [[Լամբրուսկո|Լամբրուսկոն:]] [[Ավստրալիա|Ավստրալիայի]] համար ավանդական է [[Շիրազ խաղող|Շիրազ]] տեսակի խաղողից կարմիր փրփրուն գինին:
Տող 67 ⟶ 65՝
'''Ֆրանսիայում'''
• Վան մուսսո ([[Ֆրանսերեն|ֆր]].՝ Vin mousseu)
• Կրեման ([[Ֆրանսերեն|ֆր.]]՝ Crémant)
• Բլանկետ դե Լիմու
•|[[Շամպայն
'''Իտալիայում'''
• Սպումանտե
• Աստի ([[Իտալերեն|իտալ]].՝Asti)
• Բրակետտո
• Պրոսեկկո ([[Իտալերեն|իտալ.]]՝Prosecco)
• Լամբրուսկո ([[Իտալերեն|իտա]]<nowiki/>լ.՝Lambbrusco)
• Ֆրանչակորտա
• Ֆրագոլինո ([[Իտալերեն|իտալ.]]՝Fragolino) [[Իզաբելլա]] սորտի խաղողից
'''Իսպանիայում'''
• Կավա ([[Իսպաներեն|իսպ]].՝Cava), այդ թվում նաև Վարդագույն Կավա([[Իսպաներեն|իսպ]].՝Cava Rosado)
'''Գերմանիայում'''
• Զեկթ ([[Գերմաներեն|գերմ]].՝Sekt)
'''Մոլդովայում'''
[[•Կրիկովա(Cricova)|•Կրիկովա (Cricova)]]
'''Պորտուգալիայում'''
[[•Բայրադա(Bairrada)|•Բայրադա (Bairrada)]]
'''Ռուսաստանում'''
Տող 123 ⟶ 121՝
* {{книга|часть=Игристые вина|страницы=128|автор=[[Похлёбкин, Вильям Васильевич]]|заглавие=Кулинарный словарь|ответственный={{nobr|Н. Петухова}}|место=М.|издательство=Э|год=2015|страниц=456|isbn=978-5-699-75127-3|тираж=4000}}
== Արտաքին հղումներ ==
| |||