'''Խալիֆ''' ([[արաբերեն]]՝ خليفة, կարդ. ''խալիֆա'', բառացի՝ փոխանորդ, տեղապահ), [[մուսուլման]]ների մոտ [[խալիֆաթ]]ի (պետության) ղեկավարն է, բացարձակ միապետ, իսլամական աշխարհի կրոնապետ, զինվորական առաջնորդ։ Համարվել է [[Մուհամմադ|Մուհամմադ մարգարեի]] հաջորդը, իսկ [[Օմայաններ|Օմայաններից]]ից սկսած՝ աստծու տեղապահը։ Ընտրվել է մուսուլմանական համայնքի ավագանու ժողովում։
[[Օմայյաններ|Օմայաններ]]ի ([[661]] - [[750]]) և [[Աբբասյաններ]]ի ([[750]] - [[1258]]) օրոք խալիֆը ղեկավարի ժառանգական տիտղոս էր, որ միավորում էր իր մեջ աշխարհիկ և հոգևոր իշխանությունները։ [[Խարիջիներ|Խարիջիների]]ի մոտ խալիֆն ընտրվող ղեկավարի տիտղոս է, որը սահմանափակված է համայնքով։ [[IX դար]]ի 2-րդ կեսից, երբ հզորացել են վեզիրներն ու արքունի մյուս պաշտոնյաները, խալիֆի հեղինակությունն ընկել է։ [[X դար]]ում խալիֆ են անվանվել նաև [[Իսպանիա]]յի Օմայանները և [[Եգիպտոս]]ի Ֆաթիմյանները։ [[Եգիպտոս|Եգիպտական]] սուլթանությունում խալիֆները եղել են բացառիկ հոգևոր առաջնորդներ, որոնք թողնում էին աշխարհիկ ղեկավարությունը [[սուլթան]]ներին։ [[1258]] թվականին մոնղոլական զորապետ Հուլպվուն գրավել է [[Բաղդադ]]ը, սպանել խալիֆին։ Աբբասյան տան մնացորդներն ապաստանել են [[Կահիրե]]ում և մամլուք սուլթաններից ձևականորեն ճանաչվել խալիֆ։ [[1517]] թվականին թուրք սուլթան Սելիմ I-ը գրավել է [[Եգիպտոս]]ը և յուրացրել խալիֆ տիտղոսը, նստավայրը տեղափոխել [[Կ. Պոլիս]]։ [[1924]]-ից խալիֆի տիտղոսը ոչ մի մարդ չի կրում։
