«Ճակատային դիմադրություն»–ի խմբագրումների տարբերություն

'''Ճակատային դիմադրություն''', հեղուկներում և գազերում պինդ մարմնի շարժմանը խանգարող ուժ։ Ճակատային դիմադրությունը երկու ուժերի՝ մարմնի երկայնքով ուղղված շոշափող (տանգենցիալ) [[Շփմանշփման ուժ|շփման ուժի]]ի և մակերևույթի նորմալով ուղղված [[Ճնշմանճնշման ուժ|ճնշման ուժի]]ի գումար ուժն է։ Դիմադրության ուժը ոչ պոտենցիալային ուժ է և ուղղված է շարժման ուղղությանը հակառակ ուղղությամբ։ Վերամբարձ ուժի հետ հանդիսանում է աերոդինամիկական ուժի բաղադրիչ մաս։ Ցանկացած շփման ուժ սովորաբար իրենից ներկայացնում է երկու բաղադրիչների գումար․ դիմադրության՝ զրոյական վերամբարձ ուժի դեպքում և ինդուկտիվ դիմադրության: Յուրաքանչյուր բաղադրիչ բնութագրվում է իր շփման գործակցով (առանց չափայնություն), և շարժման արագությունից որոշակի կախվածությամբ։

Դիմադրության օրինակներն իրենց մեջ ներառում են [[Հիդրոդինամիկա|հիդրոդինամիկականհիդրոդինամիկա]]կան կամ [[Աերոդինամիկա|աերոդինամիկականաերոդինամիկա]]կան ուժերի բաղադրիչները, որոնք ազդում են պինդ մարմնի շարժմանը հակառակ։ Օրինակ, առագաստանավի առագաստների վրա ազդող քամիները կախված առագաստի դիրքից կամ ազդման կետից<ref name="Eiffel">{{cite book|title=The Resistance of The Air and Aviation|last=Eiffel|first=Gustave|publisher=Constable &Co Ltd|year=1913|location=London}}</ref><ref name="Marchaj1">{{cite book|title=Sail performance : techniques to maximise sail power|last=Marchaj|first=C. A.|publisher=Adlard Coles Nautical|year=2003|isbn=978-0-7136-6407-2|edition=Rev.|location=London|pages=147 figure 127 lift vs drag polar curves}}</ref><ref name="Fossati1">{{cite book|title=Aero-hydrodynamics and the performance of sailing yachts : the science behind sailing yachts and their design|last=Drayton|first=Fabio Fossati ; translated by Martyn|publisher=International Marine /McGraw-Hill|year=2009|isbn=978-0-07-162910-2|location=Camden, Maine|pages=98 Fig 5.17 Chapter five Sailing Boat Aerodynamics}}</ref>, կամ հեղուկի վրա խողովակների կողմից ազդող դիմադրությունը, որը փոքրացնում է հեղուկի արագությունը<ref name="Fowler">{{cite web|url=http://galileo.phys.virginia.edu/classes/152.mf1i.spring02/RiverViscosity.pdf|title=Calculating Viscous Flow: Velocity Profiles in Rivers and Pipes|accessdate=16հոկտեմբերի October16, 2011}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.ce.utexas.edu/prof/kinnas/319LAB/Applets/Viscous/viscous.html|title=Viscous Drag Forces|accessdate=16հոկտեմբերի October16, 2011}}</ref>։ Սպորտում այն պետք է մարզիկների շարժման որակը (արագությունը) բացատրելու համար<ref>{{cite journal|last=Hernandez-Gomez|first=J J|last2=Marquina|first2=V|last3=Gomez|first3=R W|date=25հուլիսի July25, 2013|title=On the performance of Usain Bolt in the 100 m sprint|url=https://www.researchgate.net/publication/236858493|journal=Eur. J. Phys.|volume=34|issue=5|pages=1227|arxiv=1305.3947|bibcode=2013EJPh...34.1227H|doi=10.1088/0143-0807/34/5/1227|access-date=23ապրիլի April23, 2016}}</ref>։

Դիմադրության այս բաղադրիչը կախված չէ ստեղծված [[Վերամբարձվերամբարձ ուժ|վերամբարձ ուժի]]ի չափից և կազմված է պրոֆիլային թևի և օդանավի կառուցվածքային տարրերի դիմադրություններից, որոնք չեն նպաստում վերամբարձ ուժերին և ալիքային դիմադրությանը: Վերջինը նշանակալից է, երբ շարժվում է [[Ձայնի արագություն|ձայնի արագությանը]] մոտ կամ գերձայնային արագություններով, և պայմանավորված է [[Հարվածայինհարվածային ալիք|հարվածային ալիքի]]ի առաջացմամաբ, որն ծախսում է շարժման էներգիայի զգալի մասը: Ալիքային դիմադրությունն առաջանում է, երբ ինքնաթիռը հասնում է Մախի թվին համապատասխանող կրիտիկական արագությանը, երբ ինքնաթիռի թևի շուրջ առաջացած հոսքի մի մասը ստանում է գերձայնային արագություն: Կրիտիկական M թիվը մեծ է, եթե մեծ է թևի սրության անկյունը, որքան սուր է թևի առաջնային եզրը։

Դիմադրության ուժը ուղղված է շարժման արագությանը հակառակ, դրա արժեքը համեմատական է բնութագրական S [[Մակերես|մակերեսինմակերես]]ին, միջավայրի ρ [[Խտություն|խտությանը]], V [[Արագություն|արագության]] քառակուսուն։

: <math> C_{x0} </math>-չափայնություն չունեցող [[Աերոդինամիկա|աերոդինամիկականաերոդինամիկա]]կան դիմադրության գործակից։ Տրված դիմադրության ուժերը հաղթահարելու համար անհրաժեշտ հզորությունն ուղիղ համեմատական է արագությանը։ (<math>P=X_0 \cdot V = C_{x0}\dfrac{\rho V^3}{2}S</math>).