«Ջիմ Թորփ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
չ մանր-մունր oգտվելով ԱՎԲ
Տող 1.
{{Տեղեկաքարտ Մարզիկ}}
'''Ջակոբոս Ֆրանցիսկոս Թորփ''' (կրճատ՝ ''Ջիմ Թորփ'', {{lang-en|Jacobus Franciscus Thorpe}}, [[սոկ-ֆոքս]] Վա-Թո-Հաք (''Wa-Tho-Huk''), որը թարգմանաբար նշանակում է «Պայծառ ուղի»<ref>{{cite web |title=Jim Thorpe Biography |url=http://www.notablebiographies.com/St-Tr/Thorpe-Jim.html |work=Encyclopedia of World Biography |accessdate=Novemberնոյեմբերի 13, 2011}}</ref>, {{ԱԾ}}), ամերիկացի մարզիկ, թեթև աթլետ (վազք, հեռացատկ, բարձրացատկ, ձողացատկ և սկավառակի և նիզակի նետում, գնդի հրում, հնգամարտ, տասնամարտ), մասնակցել է նաև բասկետբոլի, բեյսբոլի, ամերիկյան ֆուտբոլի (պրոֆեսիոնալ մակարդակով), հոկեյի, լողի, թենիսի, բռնցքամարտի, նետաձգության մրցումներին:
 
== Կենսագրություն ==
Թորփի ծննդյան օրվա, անվան և ազգային պատկանելության վերաբերյալ տեղեկությունները հակասական են, քանի որ նրա ծննդյան վկայանը չի պահպանվել: Աղբյուրները հիմնականում հանգում են նրան, որ նրա հայրը ունեցել է իռլանդա-հնդկացիական ծագում (սաուկ և ֆոքս ցեղախմբերից), իսկ մոր երակներով հոսել է ֆրանսիական և հնդկական արյուն (նա եղել է Պատավատոմի ցեղի ցեղապետի սերնդից): Թորփը և իր ծնողները եղել են կաթոլիկներ:
 
Թորփը մեծացել է որպես հնդկացիական ցեղի անդամ, որին պատկանել են նաև իր հոր նախնիները, սովորել է հնդկացիների դպրոցում: 1904 թվականին նա ընդունվել է Քարլեյսլի ([[Փենսիլվանիա]]) արդյունաբերական դպրոցը, որտեղ էլ առաջին անգամ ի հայտ են եկել նրա աթլետիկական ընդունակությունները: Սակայն, հոր մահից հետո ստիպված է եղել ժամանակավոր թողնել ուսումը: Հետագայում նա վերադարձել է դպրոց և շարունակել իր սպորտային պարապմունքները:
Տող 13.
Այս արդյունքը արժանացել է հասարակական մեծ արձագանքի: Ըստ լեգենդի՝ Շվեդիայի արքա Գուստավը ոսկյա մեդալը արձանիկի հետ միասին (արքյական հատուկ մրցանակ, որը տրվում է տասնամարտում հաղթելու համար) Թորփին հանձնելիս ասել է. «Սեր, դուք աշխարհի ամենամեծ աթլետն եք»: Թորփը պատասխանել է. «Երախտապարտ եմ ձեզ, արքա՛»: Սակայն, այս լեգենդի իսկությունը ժամանակակից աղբյուրները չեն հաստատում (այն առաջին անգամ շրջանառվել է 40-ական թվականներին): Թորփը հնգամարտում ունեցած հաղթանակի համար նույնպես հատուկ մրցանակ է ստացել, որը նրան հանձնել է Նիկոլայ II արքան:
 
Հայտնի է, որ Թորփի մարզակոշիկները գողացել են անմիջապես խաղից առաջ, և նա ստիպված է եղել ելույթ ունենալ (և նվաճել է երկու մեդալ) աղբարկղից հայթայթված տարբեր զույգերի երկու կոշիկներով<ref>[https://www.washingtonpost.com/lifestyle/magazine/battle-over-athlete-jim-thorpes-burial-site-continues/2012/02/21/gIQAn5DLES_story.html «Battle over athlete Jim Thorpe’s burial site continues»]. ''The Washington Post''. Retrieved July 7, 2012.</ref>: Այդ կոշիկները կարելի է տեսնել 1912 թվականի նկարում, ընդ որում, կարելի է տեսնել, որ նա ստիպված է եղել մեկ ոտքին հագնել լրացուցիչ գուլպաներ, որովհետև կոշիկներից մեկը շատ մեծ է եղել:
 
== Որակազրկում ==
Տող 28.
 
== Վաստակի գնահատում ==
Ամերիկյան ABC Sports հեռուստաալիքի հարցման արդյունքներով Ջիմ Թորփը ճանաչվել է XX դարի մեծագույն աթլետը: Այս ցանկում նրա մրցակիցներն էին [[Մուհամմեդ Ալի|Մուհամմեդ Ալին]]ն, բեյսբոլիստ [[Բեյբ Ռութ|Բեյբ Ռութը,]] [[Ջեսսի Օուենս|Ջեսսի Օուենսը]]ը, [[Ուեյն Գրեցկի|Ուեյն Գրեցկին]]ն, գոլֆիստ [[Ջեք Նիկլաուսը]], [[Պելե|Պելեն]]ն, [[Վիլմա Ռուդոլֆը]], [[Մարտինա Նավրատիլովա|Մարտինա Նավրատիլովըան]], [[Ջեքի Ջոյներ-Քերսին]] և [[Մայքլ Ջորդան|Մայքլ Ջորդանը]]ը<ref>[http://espn.go.com/endofcentury/s/century/wwos.html «Wide World of Sports athlete of the century»]. ''ESPN.com''. проверена 13 августа 2012</ref>:
 
Թորփի կենսագրությունն էկրանավորվել է 1951 թվականին նկարահանված «Ջիմ Թորփ. իսկակական ամերիակացին» ֆիլմում, որտեղ նկարահանվել է [[Բերտ Լանկաստեր|Բերտ Լանկաստերը]]ը:
 
ԱՄՆ-ում Թորփի նկարով նամականիշ է թողարկվել:
Տող 51.
* [http://www.galenfrysinger.com/oklahoma_jim_thorpe.htm Jim Thorpe House Museum]
{{Արտաքին հղումներ}}
 
{{DEFAULTSORT:Թորփ, Ջիմ}}
[[Կատեգորիա:Ամերիկացի բեյսբոլիստներ]]
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Ջիմ_Թորփ» էջից