«Ցյուրիխ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ մանր-մունր oգտվելով ԱՎԲ
Տող 61.
| կայք = http://www.stadt-zuerich.ch
}}
'''Ցյուրիխ''' ({{lang-de|Zürich}} {{IPA|[ˈtsyːrɪç]}}, [[Շվեյցարական բարբար|շվեյց․]]՝ Züri {{IPA|[tsy:ri]}}), քաղաք [[Շվեյցարիա]]յի հյուսիս-արևելքում<ref>{{cite web |url=http://www.myswitzerland.com/en/destinations/resorts/holiday-destinations-in-switzerland/zurich.html |title=Zürich entry at the Swiss Tourist Board |publisher=Myswitzerland.com |accessdate=3հուլիսի July3, 2010}}</ref> , Ցյուրիխ լճի հյուսիսարևմտյան ափին։ Երկրի ամենաբնակեցված քաղաքային ագլոմերացիան է՝ 1,315 միլիոն մարդ<ref name=Agglomeration>{{cite web |url=http://www.bfs.admin.ch/bfs/portal/de/index/themen/01/02/blank/key/raeumliche_verteilung/agglomerationen.html |type=Statistics |title=Population size and population composition – Data, indicators – Agglomerations: Permanent resident population in urban and rural areas |publisher=Federal Statistical Office, Neuchâtel, Swiss Federal Administration |website=www.bfs.admin.ch |date=2015 |accessdate=1սեպտեմբերի September1, 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090504233724/http://www.bfs.admin.ch/bfs/portal/de/index/themen/01/02/blank/key/raeumliche_verteilung/agglomerationen.html |archive-date=4մայիսի May4, 2009 |dead-url=yes }}</ref>, իսկ Ցյուրիխի մետրոպոլիսային տարածքում՝ 1.83 միլիոն<ref name=ZHinZahlen>{{cite web |publisher=Präsidialdepartement der Stadt Zürich (Department of the Mayor) |title=Zürich in Zahlen 2011 Taschenstatistik (German) |format=Press release |date=8սեպտեմբերի September8, 2012 |url=http://www.stadt-zuerich.ch/content/prd/de/index/statistik/publikationsdatenbank/Taschenstatistik/TAS_2011de.html |accessdate=25սեպտեմբերի September25, 2012 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130307144552/http://www.stadt-zuerich.ch/content/prd/de/index/statistik/publikationsdatenbank/Taschenstatistik/TAS_2011de.html |archivedate=7մարտի March7, 2013 }}</ref>։
 
Մինչև 6-րդ դարը քաղաքի անունն էր Տուրիկում։ Արևելյան Ֆրանկիայի թագավոր Լյուդովիկ II Գերեմնացին (գերմ.` ''Ludwig der Deutsche'', [[804]]/[[805]] - [[օգոստոսի 28|28 օգոստոսի]] [[876]]) Տուրիկումի տարածքում հիմնում է դղյակ, ավելի ուշ` [[853]] թվականին Ցյուրիխի մարզի տարածքում հիմնում է Ֆրամյունստեր վանքը իր դստեր համար։
 
Ցյուրիխը տրանսպորտային կարևորագույն հանգույց է. նրա օդանավակայանն ու երկաթուղային կայարանը ամենարնդարձակն ու ամենաբանուկն են Շվեյցարիայում:
 
Քաղաքի ներկայիս տարածքում մարդիկ մշտապես բնակվում են արդեն ավելի քան երկու հազար տարի: Բնակավայրը հիմնադրել են հին հռոմեացիները, մեր թվականությունից առաջ 15 թվականին, թեև հնագիտական պեղումների արդյունքում պարզվել է, որ մարդկային ամենավաղ բնակավայրերն այստեղ հայտնվել են ավելի քան 6.400 տարի առաջ<ref>{{cite journal |first=Margarita |last=Primas |title=Urgeschichte des Zürichseegebietes im Überblick: Von der Steinzeit bis zur Früheisenzeit |journal=Helvetia Archaeologica 45/48 |date=December 1981 |pages=5–18,5f}}</ref>: Միջին դարերում Ցյուրիխն անկախ և արտոնյալ քաղաքի կարգավիճակ է ձեռք բերել, իսկ 1519 թվականին դարձել է բողոքական ռեֆորմացիայի առաջին կենտրոնը Եվրոպայում<ref>{{cite web |url=http://www.zuerich.com/en/visitor/Experience/Attractions/Huldrych-Zwingli-Sight-details.html#details |title=Huldrych-Zwingli |publisher=Zuerich.com |date= |accessdate=22սեպտեմբերի September22, 2013 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130927222045/http://www.zuerich.com/en/visitor/Experience/Attractions/Huldrych-Zwingli-Sight-details.html#details |archivedate=27սեպտեմբերի September27, 2013 }}</ref>:
 
Քաղաքում գործում են բազմաթիվ թանգարաններ ու պատկերասրահներ, այդ թվում՝ Շվեյցարիայի ազգային թանգարանը, Ցյուրիխի Կունստհաուսը<ref>[http://www.zurich-relocation.ch/content/culture/museums_galleries.html Museums and galleries] zurich-relocation.ch. Retrieved 10 March 2010</ref>: Schauspielhaus Zürich-ն էլ ամենահարգի թատրոններից մեկն է ամբողջ գերմանախոս աշխարհում<ref>[http://www.worldtravelguide.net/city/138/culture/Europe/Zurich.html Zürich Culture] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100807195450/http://www.worldtravelguide.net/city/138/culture/Europe/Zurich.html |date=7 August 2010 }} worldtravelguide.net. Retrieved 10 March 2010</ref>:
Տող 73.
Չնայած համեմատաբար քիչ բնակչությանը (բուն քաղաքում ընդամենը 409 հազար մարդ է ապրում), Ցյուրիխը համարվում է աշխարհի ֆինանսական կարևորագույն կենտրոններից մեկը<ref name="World's 10 Most Powerful Cities">[http://www.prlog.org/10438458-worlds-10-most-powerful-cities.html World's 10 Most Powerful Cities] prlog.org. Retrieved 10 March 2010</ref>. ֆինանսական ու բանկային բազմաթիվ ընկերություններ գրասենյակներ ունեն այստեղ: Մեծ թիվ են կազմում նաև գիտահետազոտական հիմնարկությունները:
 
''Monocle'' ամսագիրը 2012 թվականին հրապարակած «Կյանքի որակի մակարդակ» ցանկում Ցյուրիխին հատկացրել է առաջին տեղը աշխարհում<ref>{{cite web |title=Quality of Life Survey 2012 |url=http://www.monocle.com/sections/affairs/Web-Articles/The-Monocle-Quality-of-Life-Survey-2012/ |work=Monocle |accessdate=1օգոստոսի August1, 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120804104927/http://www.monocle.com/sections/affairs/Web-Articles/The-Monocle-Quality-of-Life-Survey-2012/ |archive-date=4օգոստոսի August4, 2012 |dead-url=yes }}</ref>: 2006-ից 2008 թվականներին իրականացված ուսումնասիրությունների հիման վրա Ցյուրիխը ճանաչվել է ապրելու տեսակետից աշխարհի ամենալավ քաղաքներից մեկը և Եվրոպայի ամենահարուստ քաղաքը բնակչության մեկ շնչին ընկնող համախառն ներքին արդյունքի ծավալի տեսակետից<ref name="Mercer07">{{cite web |url=http://www.mercer.com/referencecontent.htm?idContent=1173105 |title=2007 World-wide quality of living survey |accessdate=օգոստոսի 8 August, 2008 |work=Mercer |date=2ապրիլի April2, 2007 }}</ref><ref name="Mercer08">{{cite web |url=http://www.mercer.com/qualityofliving?siteLanguage=100 |title=Mercer's 2008 Quality of Living survey highlights |accessdate=օգոստոսի 8 August, 2008 |work=Mercer |date=10հունիսի June10, 2008}}</ref><ref name=Mercer09>[[Mercer (consulting firm)|Mercer]] – [http://www.mercer.com/referencecontent.htm?idContent=1173105#Top_50_cities:_Quality_of_living Quality of Living global city rankings 2009 – Mercer survey], 28 April 2009</ref>:
 
== Պատկերասրահ ==
Տող 97.
 
{{Արտաքին հղումներ}}
 
[[Կատեգորիա:Շվեյցարիայի քաղաքներ]]
[[Կատեգորիա:2-րդ դարի հիմնադրումներ]]
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Ցյուրիխ» էջից