«Աբեռացիա»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 1.
{{վիքիֆիկացում}}
'''Աբեռացիա''' (լատ. aberratio–շեղում, մոլորում), շեղումը նորմայից; սխալներ, խախտումներ
[[Պատկեր:Aberacia vizually.jpg|մինի|աջից|250px|Աստղագիտական աբեռացիայի գծագիրը]]
'''Աբեռացիա''' (լատ. aberratio–շեղում, մոլորում),
 
1.# '''[[Աբեռացիա (աստղագիտություն)|Աստղագիտության մեջ՝]]''' մեջ, երկնոլորտում [[լուսատու]]իլուսատուի թվացող տեղաշարժ, որ հետևանք է լույսի տարածման վերջավոր արագության և Երկրի շարժման։ Աբեռացիա լինում է '''օրական'''՝ պայմանավորված Երկրի օրական պտույտով, '''տարեկան՝ ''' Արեգակի շուրշը Երկրի շարժմամբ և '''դարավոր՝ ''' Տիեզերքում Արեգակնային համակարգության տեղաշարժմամբ։ Աբեռացիան հայտնաբերել է Ջ. Բրադլեյը [[1725]] թ.–ին։շարժման
2. #'''[[Օպտիկայ]]ում՝ ''' պատկերի թերություն, որ առաջ է բերում օպտիկական համակարգը։
 
3. #'''[[Կենսաբանություն|Կենսաբանության]]''' մեջ՝ բուսական կամ կենդանական տեսակի շեղում նորմալ ձևից։ Բնության մեջ աբեռացիան հազվադեպ է, ժառանգական չէ և ըստ ամենայնի առաջանում է արտակարգ պայմանների ազդեցությամբ։
Ընդունենք, որ CB (տես գծ.) դիտորդ–լուսատու ուղղությունն է, A՝ ''ապեքսը''։ Անշարժ դիտակով լուսատուն տեսնելու համար դիտափողը պետք է ուղղել CB–ով։ Բայց քանի որ դիտորդը Երկրի հետ շարժվում է, ապա t ժամանակում, երբ լույսը B–ից անցնի C, դիտորդը C–ից կհասնի C՛։ Ուստի, լուսատուն տեսնելու համար դիտափողն անհրաժեշտ է ուղղել CB՛–ով, այսինքն՝ թեքել՝ α անկյունով (α–ն կոչվում է աբեռացիա)։ Այսպիսով, լուսատուն կտեղափոխվի շարժման ուղղությամբ դեպի ապեքս α անկյունով։ CB կոչվում է լուսատուի իսկական, իսկ CB՛ տեսանելի ուղղություն։ Աբեռացիա հաշվվում է α՛՛=χ sinφ բանաձևով, որտեղ χ կոչվում է Ա–ի հաստատուն և միջազգային համաձայնությամբ 20, 496՛՛ է։
4. #'''[[Հոգեբանություն|Հոգեբանության]]''' մեջ՝ շեղում նորմալ մտածողությունից։ Լինում է կարճատև (հոգնածությունից, ցնցումից) կամ երկարատև (հոգեկան հիվանդությունների դեպքում)։
 
Աբեռացիա հաշվելու ավելի ճշգրիտ բանաձև ստացվում է Լորենցի ձևափոխությունների օգնությամբ։ Սակայն ուղղումն անչափ փոքր է ժամանակակից չափումների ճշտության սահմանից, ուստի գործնականում օգտվում են դասական ֆիզիկայի բանաձևից։
 
2. '''[[Օպտիկայ]]ում՝ ''' պատկերի թերություն, որ առաջ է բերում օպտիկական համակարգը։
 
3. '''[[Կենսաբանություն|Կենսաբանության]]''' մեջ՝ բուսական կամ կենդանական տեսակի շեղում նորմալ ձևից։ Բնության մեջ աբեռացիան հազվադեպ է, ժառանգական չէ և ըստ ամենայնի առաջանում է արտակարգ պայմանների ազդեցությամբ։
 
4. '''[[Հոգեբանություն|Հոգեբանության]]''' մեջ՝ շեղում նորմալ մտածողությունից։ Լինում է կարճատև (հոգնածությունից, ցնցումից) կամ երկարատև (հոգեկան հիվանդությունների դեպքում)։
 
{{ՀՍՀ|հատոր=1|էջ=24}}
 
[[Կատեգորիա:Աստղագիտություն]]
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Աբեռացիա» էջից