«Մասնակից:Արսենյան Գոհար/Ավազարկղ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
Տող 167.
===Օքսիդավերականգնում===
 
Վերօքս(վերականգնում-օքսիդացում) ռեակցիաները ներառում են բոլոր քիմիական ռեակցիաները, որոնցում ատոմներն իրենց օքսիդացման աստիճանը փոխել են`էլեկտրոններ ձեռք բերելով (վերականգնում) կամ էլեկտրոններ կորցնելով (օքսիդացում): Այն նյութերը, որոնք օքսիդացնում են այլ նյութերի հայտնի են որպես օքսիդացնող նյութեր, օքսիդիչներ կամ օքսիդացնող նյութեր: Օքսիդիչը էլեկտրոնները հեռացնում է մեկ այլ նյութից: Նմանապես, այն նյութերը, որոնք ունեն վերականգնիչ հատկություն հայտնի են որպես վերականգնող նյութեր, վերականգնիչներ:
Redox (''red''uction-''ox''idation) reactions include all [[chemical reaction]]s in which atoms have their [[oxidation state]] changed by either gaining electrons (reduction) or losing electrons (oxidation). Substances that have the ability to oxidize other substances are said to be oxidative and are known as [[oxidizing agents]], oxidants or oxidizers. An oxidant removes electrons from another substance. Similarly, substances that have the ability to reduce other substances are said to be reductive and are known as [[reducing agents]], reductants, or reducers.
 
Վերականգնիչը էլեկտրոնները փոխանցում է մեկ այլ նյութի և դրանով իսկ օքսիդանում է: Եվ քանի որ այն «նվիրում է» էլեկտրոններ, կոչվում է նաև էլեկտրոնային դոնոր: Օքսիդացումը և վերականգնումը հանգեցնում են օքսիդացման աստիճանի փոփոխության: Բայց իրականում էլեկտրոնների առերևույթ փոխանցում չի կարող տեղի ունենալ: Այսպիսով, օքսիդացումը ավելի ճիշտ է սահմանել որպես օքսիդացման աստիճանի աճ, իսկ վերականգնումը՝ օքսիդացման աստիճանի նվազում:
A reductant transfers electrons to another substance and is thus oxidized itself. And because it "donates" electrons it is also called an electron donor. Oxidation and reduction properly refer to a change in oxidation number—the actual transfer of electrons may never occur. Thus, oxidation is better defined as an increase in [[oxidation number]], and reduction as a decrease in oxidation number.
 
===Հավասարակշռություն===
Չնայած հավասարակշռության հայեցակարգը լայնորեն կիրառվում է գիտությունների մեջ, քիմիայի համատեքստում, այն ծագում է այն ժամանակ, երբ հնարավոր է քիմիական միացության մի քանի վիճակների գոյությունը, ինչպես, օրինակ, մի քանի քիմիական միացությունների խառնուրդում, որոնք կարող են փոխազդել միմյանց հետ, կամ երբ նյութը կարող է գտնվել մի քանի տեսակի ֆազերում միաժամանակ:
 
Հավասարակշռության մեջ գտնվող քիմիական նյութերի համակարգը, նույնիսկ անփոփոխ կազմ ունենալու դեպքում, անփոփոխ չէ: Նյութերի մոլեկուլները շարունակում են փոխազդել միմյանց հետ`դրանով իսկ ստեղծելով դինամիկ հավասարակշռություն: Այսպիսով, հայեցակարգը նկարագրում է այն վիճակը, որի պարամետրերը, ինչպիսիք են քիմիական կազմը, ժամանակի ընթացքում մնում են անփոփոխ:
Although the concept of [[Chemical equilibrium|equilibrium]] is widely used across sciences, in the context of chemistry, it arises whenever a number of different states of the chemical composition are possible, as for example, in a mixture of several chemical compounds that can react with one another, or when a substance can be present in more than one kind of phase.
 
A system of chemical substances at equilibrium, even though having an unchanging composition, is most often not [[static equilibrium|static]]; molecules of the substances continue to react with one another thus giving rise to a [[dynamic equilibrium]]. Thus the concept describes the state in which the parameters such as chemical composition remain unchanged over time.
 
===Քիմիական օրենքներ===
 
Քիմիական ռեակցիաները կարգավորվում են որոշ օրենքներով, որոնք քիմիայի մեջ դարձել են հիմնարար հասկացություններ: Դրանցից մի քանիսն են.
Chemical reactions are governed by certain laws, which have become fundamental concepts in chemistry. Some of them are:
{{div col|colwidth=30em}}
* Ավոգադրոյի օրենքը
* [[Avogadro's law]]
* Բեր-Լամբերտի օրենքը
* [[Beer–Lambert law]]
* Բոյլի օրենքը (1662, ծավալի և ճնշման կապը)
* [[Boyle's law]] (1662, relating pressure and volume)
* Չարլզի օրենքը (1787, ծավալի և ջերմաստիճանի կապը)
* [[Charles's law]] (1787, relating volume and temperature)
* Ֆիքի դիֆուզիայի օրենքը
* [[Fick's laws of diffusion]]
* Գեյ-Լյուսակի օրենքը (1809, ճնշման և ջերմաստիճանի կապը)
* [[Pressure law|Gay-Lussac's law]] (1809, relating pressure and temperature)
*Լե-Շատելիեյի օրենքը
* [[Le Chatelier's principle]]
*Հենրիի օրենքը
* [[Henry's law]]
* Հեսսի օրենքը
* [[Hess's law]]
* Էներգիայի պահպանման մասին օրենքը հանգեցնում է քիմիական հավասարակշռության, թերմոդինամիկայի, քիմիական կինետիկայի կարևոր հասկացություններին:
* [[Conservation of energy|Law of conservation of energy]] leads to the important concepts of [[Chemical equilibrium|equilibrium]], [[thermodynamics]], and [[chemical kinetics|kinetics]].
* Զանգվածի պահպանման օրենքը մեկուսացված համակարգում: Բայց և այնպես հարաբերականության տեսությունը ցույց է տալիս, որ նյութական էներգիան՝ զանգվածը, կարող է վեր ածվել ոչ նյութական էներգիայի (ջերմություն, լույս, կինետիկ էներգիա): Մեծ քանակների էներգիայի կորուստը հանգեցնում է զանգվածի չափելի կորուստների, որը կարևոր թեմա է միջուկային քիմիայում:
* [[Law of conservation of mass]] continues to be conserved in [[isolated system]]s, even in modern physics. However, [[special relativity]] shows that due to [[mass–energy equivalence]], whenever non-material "energy" (heat, light, kinetic energy) is removed from a non-isolated system, some mass will be lost with it. High energy losses result in loss of weighable amounts of mass, an important topic in [[nuclear chemistry]].
* Նյութի բաղադրության հաստատունության օրենքը,
* [[Law of definite composition]], although in many systems (notably biomacromolecules and minerals) the ratios tend to require large numbers, and are frequently represented as a fraction.
չնայած շատ համակարգերում (մասնավորապես բիոմակրոմոլեկուլներում և հանքանյութերում) գործակիցները հակված են մեծ թվերի, և դրանք հաճախ ներկայացված են կոտորակի տեսքով:
* [[Law of multiple proportions]]
*Բազմաթիվ համամասնությունների օրենքը:
* [[Raoult's law]]
* Ռաուլի օրենքը
{{div col end}}