«Բոսնիա և Հերցեգովինա»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 366.
== Սիմվոլիկա ==
[[Պատկեր:Coat of Arms of the Socialist Republic of Bosnia and Herzegovina.svg|ձախից|90px|մինի|ԲևՀ-ի զինանշանը (1946-1992)]]
'''[[Բոսնիա և Հերցեգովինայի զինանշան]],''' Բոսնիա և Հերցեգովինայի պետական խորհրդանիշներից մեկը<ref>Đorđević, Jovan. Ustavno pravo FNRJ, Izd. Arhiva za pravne i društvene nauke, Beograd, 1953., str. 427.</ref>։ Զինանշանի ներկայիս տեսքը ընդունվել է [[1998]] թվականի մայիսի 18-ին, փոխարինելով նախկին զինանշանին։ Նախկին զինանշանը ընդունվել էր 1992 թվականին Բոսնիա և Հերցեգովինայի անկախության հռչակագրի ստորագրման հետ զուգընթաց (Անկախություն [[Թուրքիա]]յից)<ref>{{публикация|автор=Filipović, Emir O.|заглавие=Grb i zastava Bosne i Hercegovine u 20. stoljeću|выпуск=28|ссылка=|место=Сараево|издание=Bosna franciskana. Časopis Franjevačke teologije|издательство=Franjevačka teologija Sarajevo|год=2008|страницы=104, 110, 111, 118, 125|issn=1330-7487}}</ref>.։
 
'''[[Բոսնիա և Հերցեգովինայի դրոշ]]ը''' Բոսնիա և Հերցեգովինայի պետական խորհրդանիշերից է։ Այն իրենից ներկայացնում է կապույտ ուղղանկյուն և մեջտեղից անհավասարաբար դեղին եռանկյունի՝ շրջապատված 9 սպիտակ աստղով։ Դեղին եռանկյունը խորհրդանշում է հիմնադիր ազգերը։ Եռանկյունու կողմերը խորհրդանշում են Բոսնիա և Հերցեգովինայի բնակչությունը կազմող երեք մեծագույն ազգային խմբերը՝ [[բոսնիացիներ]]ը, [[խորվաթներ]]ը և [[սերբեր]]ը։ Եռանկյունը նաև նման է Բոսնիա և Հերցեգովինայի ուրվագծին։ Սպիտակ, կապույտ և դեղին գույների համադրումը խորհրդանշում է խաղաղություն<ref>{{публикация|автор=Filipović, Emir O.|заглавие=Grb i zastava Bosne i Hercegovine u 20. stoljeću|выпуск=28|ссылка=|место=Сараево|издание=Bosna franciskana. Časopis Franjevačke teologije|издательство=Franjevačka teologija Sarajevo|год=2008|страницы=114, 118, 122|issn=1330-7487}}</ref>։ ''[[Բոսնիա և Հերցեգովինայի օրհներգ]]ը'' ընդունվել է [[1999]] թվականին՝ «Պետական օրհներգի մասին» օրենքով։ Երաժշտության հեղինակը Դուշան Շեստիչն է<ref>{{cite web| author=| date=| url=http://www.mvp.gov.ba/dobro_dosli_u_bih/zastava_grb_himna/?id=7262|deadlink=yes| title=Himna Bosne i Hercegovine| publisher=// mvp.gov.ba| accessdate=2016-01-03}}</ref>։
Տող 525.
 
==== Պատմություն ====
Մինչև 10-րդ դարը Բոսնիայի բնակչության մեծ մասը [[հեթանոսություն|հեթանոս]] է եղել, սակայն Հերցեգովինայում [[Քրիստոնեություն|քրիստոնեության]] ընդունումը բավականին վաղ է տեղի ունեցել: Համարվում է, որ առաջին հոգևորականները այստեղ են ուղարկվել [[Հռոմ]]ի կողմից: Սակայն 930-ական թվականներին, Բոսնիայի և Սերբիայի միանալուց հետո, Բոսնիայի քրիստոնեական գալուստները վերաենթարկվում են [[Կոստանդնուպոլիս|Կոստանդնուպոլսին]]: [[968 թվական]]ին Բոսնիան միանում է Խորվաթիային, [[1019 թվական]]ին՝ [[Բյուզանդիա]]յին, իսկ [[1026 թվական]]ին անկախանում է: 1080-ական թվականներին Բոսնիայում հաստատվում է կաթոլիկական թեմը: 1135 թվականին Բոսնիան միացել է կաթոլիկ [[Հունգարիա]]յին, իսկ 1166-1180 թվականներին՝ նորից հայտնվել է ուղղափառ Բյուզանդիայի կազմում, որից հետո նորից անկախացել է:
 
13-14 դարերին Բոսնիա և Հերցեգովինայի տարածքում գոյություն ուներ երկու կրոն: Կաթոլիկ էին առավելապես Բոսնիայի հյուսիսային և կենտրոնական հատվածները, իսկ հարավային Խում (Հերցեգովինա) իշխանությունը, որը 1168-1326 մտնում է Սերբիայի կազմում, գտնվում էր Սերբիայի ուղղափառ եկեղեցու տարածքում և [[1219 թվական]]ից ենթարկվում էր անմիջականորեն սերբական [[Արքեպիսկոպոս|արքեպիսկոպոսին]]:
Տող 551.
 
[[Պատկեր:Ivo Andrić 1983 Yugoslavia stamp.jpg|ձախից|մինի|Ի. Անդրիչի ստեղծագործությունում Բոսնիան հանդես է գալիս՝ որպես կրոնական մոլեռանդության երկիր<ref>{{книга|автор=|заглавие=Травницкая хроника|ссылка=|место=|издательство=Гос. изд-во худож. лит-ры|год=1958|страницы=7|isbn=}}</ref>]]
Բոսնիայի միջնադարյան գրականությունը, որը առաջացել է XII12-րդ դարի վերջում, տարբերվել է թույլ զարգացմամբ՝ երկրում հերետիկոսական [[Բոսնիական եկեղեցի|Բոսնիական եկեղեցու]] գերակշռության պատճառով (կաթոլիկ և ուղղափառ եկեղեցիների){{sfn|История Югославии|1963|с =174}}: XIV-XV դարերի հնագույն հուշարձաններին վերաբերվում են Դիվոշևո ևանգելիե, Խվալի գիրք և այլն: Գրական հուշարձաններին են նաև վերաբերվում ստեչակների տապանագիրները: XV15-XVII17 դարերի սերբական վանքերում ստեղծվել է պատմական գրականությունը: XVI16 դարում զարգանում է մուսուլմանական գրականությունը [[թուրքերեն]]ով, [[արաբերեն]]ով, [[բոսնիերեն]]ով և պերսիդերենով<ref name="БРЭ" />:
 
XIX19-XX20 դարերի ընթացքում սկսել են ստեղծագործել սերբ բանաստեղծներ [[Յովան Դուչիչ]]ը, [[Ալեքսա Շանտիչ]]ը և սերբ գրող [[Պետար Կոչիչ]]ը: 20-րդ դարի գրականությունը հիմնականում զարգացել է [[Ռեալիզմ (գրականություն)|ռեալիզմի]] շրջանակներում: Հասարակական քննադատությամբ հանդես են եկել գրողներ [[Հասան Կիկիչ]]ը և Ն. Սիմիչը: 1950-1960-ական թվականներին ստեղծագործել են սերբ գրողներ [[Բրանկո Չոպիչ]]ը և [[Իվո Անդրիչ]]ը, որը 1961 թվականին արժանացել է [[Նոբելյան մրցանակ]]ի: 1970-ական թվականներին ստեղծագործել են բոսնիական մուսուլմանների նոր գրականության հիմնադիրներ [[Մեշա Սելիմովիչ]]ը և [[Սկենդեր Կուլենովիչ]]ը<ref name="БРЭ" />:
 
=== Խոհանոց ===