«Տեսողության խանգարում»–ի խմբագրումների տարբերություն

Տեսողության խանգարումների հետևանքով կարող են առաջանալ չշտկվող [[ռեֆրակտիվ սխալներ]] (43%), [[կատարակտ]] (33%) և [[գլաուկոմա]] (2%)<ref name=WHO2014/>։ Ռեֆրակտիվ սխալները ընդգրկում են [[կարճատեսություն]], [[հեռատեսություն]], [[պրեսբիոպիա]] և [[աստիգմատիզմ]]<ref name=WHO2014/>։ Կատարակտը հանդիսանում է կուրության հիմնական պատճառ<ref name=WHO2014/>։ Տեսողական խնդիրներ առաջացնող մնացած հիվանդությունների շարքում են [[դեղին բծի տարիքային դիստրոֆիան]], [[դիաբետիկ ռետինոպաթիան]], [[եղջերենու պղտորումը]], մանկական կուրացումը և մի շարք ինֆեկցիաները<ref name=WHO2012Data>{{cite book|title=GLOBAL DATA ON VISUAL IMPAIRMENTS 2010|date=2012|publisher=WHO|page=6|url=http://www.who.int/blindness/GLOBALDATAFINALforweb.pdf?ua=1|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150331221058/http://www.who.int/blindness/GLOBALDATAFINALforweb.pdf?ua=1|archivedate=2015-03-31|df=}}</ref>։ Տեսողության խանգարումները կարող են առաջանալ ուղեղային որոշ խնդիրների դեպքում՝ [[Կաթված|կաթվածիկաթված]]ի, [[վաղաժամ ծնունդի]], վնասվածքների հետևանքով<ref name=Leh2012/>։ Այս դեպքերը հայտնի են որպես կեղևային տեսողության խանգարումներ<ref name=Leh2012>{{cite journal|last1=Lehman|first1=SS|title=Cortical visual impairment in children: identification, evaluation and diagnosis.|journal=Current Opinion in Ophthalmology|date=September 2012|volume=23|issue=5|pages=384–7|pmid=22805225|doi=10.1097/ICU.0b013e3283566b4b}}</ref>։ Տեսողության խնդիրների սքրինինգը երեխաների դեպքում կարող է հետագայում բարելավվել տեսողությունը և կրթական նվաճումները<ref>{{cite journal|last1=Mathers|first1=M|last2=Keyes|first2=M|last3=Wright|first3=M|title=A review of the evidence on the effectiveness of children's vision screening.|journal=Child: Care, Health and Development|date=November 2010|volume=36|issue=6|pages=756–80|pmid=20645997|doi=10.1111/j.1365-2214.2010.01109.x}}</ref>։ Մեծահասկների դեպքում ախտանիշների սքրինինգը արդյունաավետ չէ<ref name=USPSTF2016>{{cite journal|last1=US Preventive Services Task Force (USPSTF)|first2=Albert L.|last2=Siu|first3=Kirsten|last3=Bibbins-Domingo|first4=David C.|last4=Grossman|title=Screening for Impaired Visual Acuity in Older Adults: US Preventive Services Task Force Recommendation Statement|pmid=26934260|journal=JAMA|date=1 March 2016|issn=1538-3598|pages=908–914|volume=315|issue=9|doi=10.1001/jama.2016.0763|first5=Linda Ciofu|last5=Baumann|first6=Karina W.|last6=Davidson|first7=Mark|last7=Ebell|first8=Francisco A. R.|last8=García|first9=Matthew|last9=Gillman|first10=Jessica|last10=Herzstein|first11=Alex R.|last11=Kemper|first12=Alex H.|last12=Krist|first13=Ann E.|last13=Kurth|first14=Douglas K.|last14=Owens|first15=William R.|last15=Phillips|first16=Maureen G.|last16=Phipps|first17=Michael P.|last17=Pignone}}</ref>։ Ախտորոշումը կատարվում է աչի զննման արդյունքում<ref name=CDC2011>{{cite web|title=Blindness and Vision Impairment|url=https://www.cdc.gov/healthcommunication/ToolsTemplates/EntertainmentEd/Tips/Blindness.html|accessdate=23 May 2015|date=February 8, 2011|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150429145832/http://www.cdc.gov/healthcommunication/toolstemplates/entertainmented/tips/blindness.html|archivedate=29 April 2015|df=}}</ref>։

[[Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպություն|Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության]] (ԱՀԿ) գնահատմամբ տեսողության խանգարումների 80 %֊ը հնարավոր է կանխարգելել կամ բուժել<ref name=WHO2014/>։ Դրանց շարքին են դասվում կատարակտը, [[օնխոցերկոզը]], [[Տրախոմա|տրախոմանտրախոմա]]ն, գլաուկոման, դիաբետիկ ռետինոպաթիան, չշտկվող ռեֆրակտիվ սխալները և մանկական կուրության որոշ ձևերը<ref name=WHO2015Cause>{{cite web|title=Causes of blindness and visual impairment|url=http://www.who.int/blindness/causes/en/|accessdate=23 May 2015|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150605165934/http://www.who.int/blindness/causes/en/|archivedate=5 June 2015|df=}}</ref>։ Տեսողական խանգարումներով մեծ թվով հիվանդների դեպքում արդյունավետ են լինում տեսողական վերականգնումն, շրջակա միջավայրի փոփոխությունը և աջակցող սարքերի կիրառումը<ref name=CDC2011/>։

Տեսողության խանգարումը բնութագրվում է տեսողության նվազմամբ, որը հնարավոր չէ շտկել ակնոցի կամ [[Կոնտակտայինկոնտակտային ոսպնյակներ|կոնտակտային ոսպնյակների]]ի միջոցով։ [[Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպություն|Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպությունը]]ը կիրառում է տեսողության խանգարումներրի դասակարգումը՝ ակնոցի միջոցով կատարվող լավագույն աջքի առավելագույն կորեկցիայի հիման վրա․

* Տեսողության բացակայություն 3 մետր հեռավորության վրա․ նորմալ տեսողության դեպքում հնարավոր է ընկալել առարկաները 60 մետր հեռավորության վրա

Միացյալ Նահանգներում անձը համարվում է օրինականորեն կույր, եթե նրա տեսողությունը հնարավոր չէ շտկել 20/200–ից բարձր, կամ եթե դիտվում է տեսողական դաշտի նվազեցում մինչև 20 աստիճան։ Նման անձինք կարող են ընդգրկվել կառավարության կոմից ֆինանսավորվող որոշակի ծրագրերում։

Միացյալ Նահանգներում «մասամբ կույր», «ցածր տեսողություն ունեցող», «օրինականորեն կույր» կամ «ամբողջությամբ կույր» սահմանումները օգտագործվում են դպրոցների, քոլեջների և այլ ուսումնական հաստատությունների կողմից՝ տեսողության խանգարումներ ունեցող ուսանողներին որակավորելու նպատակով։նպատակով<ref>[http://www.nichcy.org/ National Dissemination Center for Children with Disabilities] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070911232205/http://www.nichcy.org/ |date=2007-09-11 }}</ref>։ Որակավորումը կատարվում է հետևյալ կերպ՝

<blockquote>Եթե կոնտակտային ոսպնյակների կամ ակնոցի միջոցով տեսողության շտկման արդյունքում 20/200 կամ ցածր տեսողության սրության պայմաններում գոյություն ունի տեսողական դաշտի թերություն, որի դեպքում տեսողական դաշտի առավելագույն տրամագիծը համապատասխանում է 20 աստիճանից որ ավել անկյունային տարածությանը։տարածությանը<ref name="Koestler">Koestler, F. A., (1976). ''The unseen minority: a social history of blindness in the United States.'' New York: David McKay.</ref>։

1935 թվականին Միացյալ Նահանգների Կոնգրեսը ընդգրկել է կուրության սահմանումը Կույրորի Հանրային անվտանգության օգնության ծրագրում։ ծրագրում<ref name="Koestler"/><ref name="Corn">Corn, AL; Spungin, SJ. [http://www.coe.ufl.edu/copsse/docs/IB-10/1/IB-10.pdf "Free and Appropriate Public Education and the Personnel Crisis for Students with Visual Impairments and Blindness."] Center on Personnel Studies in Special Education. April 2003.</ref> 1972 թվականին Կույրերի օգնության ծրագիրը և երկու այլ ծրագրեր միավորվոլ են Հանրային անվտանգության որոշման Վերնագիր XVI խորագրի ներքո<ref>{{cite web |url=http://www.ssa.gov/history/pdf/80chap12.pdf |title=Archived copy |accessdate=2015-05-23 |deadurl=no |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150924120114/http://www.ssa.gov/history/pdf/80chap12.pdf |archivedate=2015-09-24 |df= }}</ref>։ հետևյալ բովանդակությամբ՝

Քուվեյթը այն բազմաթիվ երկրների ցանկում է, որոնք կիրառում են 6/60 չափանիշները օրինական կուրության սահմանման նպատակով։նպատակով<ref name="Al-Merjan">{{cite journal | last1 = Al-Merjan | first1 = JI | last2 = Pandova | first2 = MG |last3 = Al-Ghanim | first3 = M | last4 = Al-Wayel | first4 = A | last5 = Al-Mutairi | first5 = S |title = Registered blindness and low vision in Kuwait | journal = Ophthalmic epidemiology | volume = 12 | issue = 4 | pages = 251–7 | year = 2005 | pmid = 16033746 | doi = 10.1080/09286580591005813}}</ref>։

Տեսողական խանգարումները լինում են տարբեր տեսակների և տարբեր աստիճանների։ Տեսողության սրությունը ոչ միշտ է հանդիսանում հիվանդության բարդության ցուցանիշ։ Որոշ դեպքերում հարաբերական լավ տեսողության պարագայում (20/40) կարող են լինել դժվարություններ ամենօրյա գործունեության ընթացքում։ Մեկ այլ դեպքում վատ տեսողություն ունեցող անձինք (20/200) ի վիձակի են նորմալ գործել այն դեպքում, երբ նրանց գործունեության ընթացքում չեն պահանջվում բարձր տեսողական ունակություններ։

Այս կատեգորիային պատկանող անձինք կարող են օգտագործել իրենց մնացորդային տեսողությունը ամենօրյա գործունեության ընթացքում առանց այլընտրանքային մեթոդների դիմելու։ Մասնագետի (ակնաբույժի) դերը այս դեպքում կայանում է օպտիկական կամ ոչ օպտիկական մեթոդներով պացիենտի տեսողության ֆունկցիոնալ մակարդակի բարելավվումը։ Առաջին հերթին դա հեռավորության վրա գտնվող առարկաների համար պատկերի խոշորացումն է հեռահաղորդակցական համակարգերի միջոցով և օպտիկական կամ էլեկտրոնային խոշորացումն է մոտ տարածության վրա գտնվող օբյեկտների համար։

Վերականգնողական գործիքներից օգտվող մաիյնակ անձինք պահպանում են իրենց շարժունությունը և զբաղվածությունը, նվազագույն ընկճված են և դեպռեսիվ, ինքնասպանության ռիսկի ցածր ցուցանիշներով և սոցիալական ինտեգրացման բարձր մակարդակով։

Հնարավոր կուրության կանխատեսմամբ վատթարացող տեսողությամբ օժտված անձինք ցուցաբերում են ինքնասպանության ռիսկի համեմատաբար բարձր մակարդակ և կարիք ունեն աջակցող ծառայությունների։ Կուրություն սպառնացող և տեսողական ծանր խախտումներ ունեցող անձանց համար մշակվում են թերապեվտիկ և կանխարգելիչ ծրագրեր, որոնցում ընդգրկվում են անձինք, որոնք չեն դասվում կույրերի շարքին։ Ակնաբույժները պետք է տեղեկացված լինեն հնարավոր հետևանքների վերաբերյալ և նման պացիենտների բուժման նպատակով միավորվեն հոգեկան առողջությունը ապահովող մասնագետների հետ՝ հնարավոր դեպռեսիվ ախտանիշները կանխարգելու, ինքնասպանությունից խուսափելու, ինչպես նաև կյանքի վորակը բարելավվելու նպատակով։

Նման միջամտումը պետք է ձևավորվի ախտորոշման վաղ փուլում, մասնավորապես՝ ինչպես ցույց են տվել հետազոտությունները, լուրջ տեսողական հաշմանդամության անհապաղ հաստատումը հանգեցնում է ավելի արդյունավետ վերականգնողական ծրագրերի կիրառմանը։

Կուրությունը կարող է գոյանալ մի շարք պայմանների առկայության դեպքում՝ [[մտավոր թերզարգածության]], [[Աուտիզմ|աուտիզմիաուտիզմ]]ի սպեկտրի հիվանդությունների, [[Մանկականմանկական ուղեղային կաթված|մանկական ուղեղային կաթվածի]]ի, [[լսողական խանգարումների]] և [[Էպիլեպսիա|էպիլեպսիայիէպիլեպսիա]]յի<ref name="lighthouse">{{cite web|url=http://www.lighthouse.org/about-low-vision-blindness/causes-of-blindness/|title=Causes of Blindness|publisher=Lighthouse International|accessdate=27 May 2010|deadurl=yes|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100612060146/http://www.lighthouse.org/about-low-vision-blindness/causes-of-blindness/|archivedate=12 June 2010|df=}}</ref><ref name="autism">{{cite web|url=http://www.ncecbvi.org/autism.htm|title=Autism and Blindness|publisher=Nerbraska Center for the Education of Children who are Blind or Visually Impaired|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080808120836/http://www.ncecbvi.org/autism.htm|archivedate=8 August 2008|accessdate=27 May 2010}}</ref>։ Գոյություն ունի նաև լսողական կորստի հետ համակցված կուրություն։

2010 թվականի տվյալների համաձայն տեսողության խանգարումների ցանկ՝

Տեսողական խանգարումներով տառապող անձանց 90%-ը բնակվում է [[Երրորդ աշխարհ|զարգացող երկրներում]]<ref name=WHO2014/>: [[Երրորդ աշխարհ|Զարգացող երկրներում]] կուրության հիմնական պատճառ են հանդիսանում [[Տարիքային մակուլար դեգեներեցիա|դեղին բծի տարիքային դեգեներացիան]], [[Գլաուկոմա|գլաուկոմանգլաուկոմա]]ն և դիաբեթիկ ռետինոպաթիան <ref name="Bunce">{{cite journal | last1 = Bunce | first1 = C | last2 = Wormald | first2 = R | title = Leading causes of certification for blindness and partial sight in England & Wales | journal = BMC Public Health | volume = 6 | page = 58 | year = 2006 | pmid = 16524463 | pmc = 1420283 | doi = 10.1186/1471-2458-6-58 }}</ref>:

[[File:68-4062-1 (ATED).jpg|thumb|Աֆրիկացի երեխաները առաջնորդում են օնխոցերկոզի հետևանքովկուրացած մեծահասակներին ]]

Աչքի վնասվածքները հաճախակի պատահում են 30֊ից ցածր տարիքի անձանց մոտ և հանդիսանում են մեկ աչքի կուրության պատճառ։ Վնասվածքները և կատարակտը ախտահարում են աչքը, իր հերթին տեսողական նյարդի հիպոպլազյան ախտահարում են տեսողական նյարդաթելերը որոնք ուղարկում են ազդակներ աչքից դեպի գլխուղեղի հետին գալար, ինչը առաջացնում է տեսողության սրության անկում։

Ծոծրակային բլթի վնասվածքների հետևանքով առաջացած կեղևային կուրությունը աղավաղում է տեսողական նյարդից եկող ազդակների ճիշտ մեկնաբանումը։ Կեղևային կուրության ախտանիշները շատ անհատական են և խորանում են սթրեսի կամ հյուծվածության դեպքում։

[[Ալբինիզմ|Ալբինիզմը]]ը հաճախ զուգորդվում է տեսողության կորստով, սակայն իրական կուրություն առաջանում է այդ հիվանդությամբ տառապող ոչ բոլոր անճանց մոտ։ [[Լեբերի բնածին ամավրոզը]] առաջացնում է բացարձակ կուրություն կամ տեսողության ծանր անկում վաղ մանկության շրջանում։ Մարդկային գենոմի քարտեզավորման ժամանակակից մեթոդների շնորհիվ հայտնաբերվել են գենետիկական հիվանդությունների հետևանքով առաջացած թույլ տեսողության կամ կուրության այլ արտահայտումներ։ Դրանցից է [[Բարդե֊Բիդլի համախտանիշը]]։

Կուրությունը երբեմն առաջանում է դեղամիջոցների կիրառման հետևանքով։

*[[Ամբլիոպիա]]. տեսողական խախտումերի կամ տեսողության կորստի կատեգորիա՝ պայմանավորված գործոններով, որոնք անկախ են զուգահեռ ընթացող աչքի հիվանդություններից կամ ռեֆրակիվ սխալներից<ref name="Rashad, M. A. 2012">{{cite journal | author = Rashad M. A. | year = 2012 | title = Annual). Pharmacological enhancement of treatment for amblyopia | url = | journal = Clinical Ophthalmology | volume = 6 | issue = | page = 409 | doi=10.2147/opth.s29941}}</ref>: Ամբլիոպիան դա մի վիճակ է, որի ժամանակ երեխայի տեսողական համակարգի զարգացումը չի ընթանում սովորական հունով՝ վաղաժամ ծնունդի, [[Կարմրուկ|կարմրուկիկարմրուկ]]ի, [[վիտամին A]]-ի պակասի կամ [[Մենինգիտ|մենինգիտիմենինգիտ]]ի հետևանքով<ref name="Gilbert, C. 2001">{{cite journal |author1=Gilbert C. |author2=Foster A. | year = 2001 | title = Childhood blindness in the context of vision 2020—the right to sight | url = | journal = Bulletin of the World Health Organization | volume = 79 | issue = 3| pages = 227–232 }}</ref>: Եթե վաղ հասակում երեխան չի ստանում համապատասխան բուժում, ամբլիոպիայի բուժումը հասուն տարիքում դառնում է անհնար, քանի որ վիրաբուժական միջամտության արդյունավետությունը նվազում է տարիքին զուգընթաց<ref name="Gilbert, C. 2001"/>: Ամբլիոպիան աշխարհում մեկ աչքի մանկական կուրության առաջատար պատճառներից է<ref name="Rashad, M. A. 2012"/>: Լավագույն դեպքում (ինչը շատ հազվադեպ է տեղի ունենում) պատշաճ բուժում ստացած պացիենտի տեսողության սրությունը կարող է վերականգնվել մինչև 20/40<ref name="Rashad, M. A. 2012"/>:

* Ուվեիտներ. 30 տարատեսակ ներակնային հիվանդություններից բաղկացած խումբ<ref name="sciencedirect.com">{{cite journal |author1=Jabs D. A. |author2=Busingye J. | year = 2013 | title = Approach to the diagnosis of the uveitides | url = http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0002939413002158 | journal = OBESCO | volume = 156 | issue = 2| pages = 228–236 | doi=10.1016/j.ajo.2013.03.027| pmc=3720682 }}</ref>: Գոյանում են վարակների, համակարգային հիվանդությունների, օրգան-սպեցիֆիկ աուտոիմուն հիվանդությունների, ուռուցքների կամ վնասվացքների հետևանքով<ref name="Rao, Narsing 2013">{{cite journal | author = Rao Narsing | year = 2013| title = Uveitis in Developing Countries | url = | journal = Indian Journal of Ophthalmology | volume = 2013 | issue = | page = 253 | doi=10.4103/0301-4738.114090}}</ref>: Ուվեիտի սխալ ախտորոշումը և բուժոման բացակայությունը կարող են հանգեցնել տեսողության կորստի<ref name="Rao, Narsing 2013" />: Հստակ ախտորոշման պատճառ է հանդիսանում այն, որ հաճախ աչքի բորբոքման պատճառները անհայտ են կամ բազմաշերտ<ref name="sciencedirect.com" />: Որպես հետևանք զարգացած երկրներում ուվեիտից տառապող մոտ 3–10%-ի, իսկ զարգացող երկրներում՝ 25%-ի մոտ սխալ ախտորոշման կամ դեղորայքի ([[Հակաբիոտիկներ|հակաբիոտիկներիհակաբիոտիկներ]]ի կամ [[Ստերոիդներ|ստերոիդներիստերոիդներ]]ի) սխալ կիրառման հետևանքով դիտվում է տեսողության կորուստ<ref name="Rao, Narsing 2013" />: Ուվեիտները բաժանվում են տեսակների. գրանուլոմատոզային կամ ոչ գրանուլոմատոզային առաջնակողային, միջային և հետմիջային կամ պանուվեիտ<ref name="Rao, Narsing 2013" />: Այլ կերպ ասած՝ ուվեիտները դասակարգվում են համաձայն աչքում անատոմիական տեղադրության (օրինակ՝ ուվեալ ուղի, ցանցենի կամ ակնաբյուրեղ), ինչպես նաև ըստ ստեղծվող բարդությունների, որոնց հետևանքով գոյանում է կատարակտ, գլաուկոմա, ցանցենու վնասվածքներ, [[Տարիքային մակուլար դեգեներեցիա|դեղին բծի տարիքային դեգեներացիա,]] [[Դիաբետիկ ռեթինոպաթիա|դիաբետիկ ցանցենախտ]]<ref name="Rao, Narsing 2013" />:

[[Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպություն|Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության]] գնահատմամբ տեսողության կորստի դեպքերի 80%-ը հնարավոր է կանխարգելել կամ բուժել դեղորայքի միջոցով<ref name=WHO2014/>: Սրանց են վերաբերվում [[Կատարակտ|կատարակտըկատարակտ]]ը, տրախոման, օնխոցերկոզը, [[Գլաուկոմա|գլաուկոմանգլաուկոմա]]ն, [[դիաբետիկ ռեթինոպաթիա|դիաբետիկ ցանցենախտը]], ոչ ճշտված ռեֆրակտիվ սխալները և մանկական կուրության որոշ դեպքերը<ref name=WHO2015Cause/>:

Լուրջ տեսողական խանգարումներ ունեցող անձանցից շատերը ի վիճակի են ինքնուրույն ճանապարհորդել՝ օգտվելով մի շարք սարքավորումներից և գործոքներից: Շարժունակության և կողմնորոշման մասնագետները սովորեցնում են տեսողական խանգարումներով անձանց անվտանգ, վստահ և անկախ տեղաշարժվել: Կույր անձինք սովորում են նաև հարմարավետ տեղափոխվել անհրաժեշտ ուղղություններով: Շրջապատին կամ ուղղությանը ծանոթ լինելը թույլ է տալիս կույր անձանց հաջողությամբ կողմնորոշվել տարածության մեջ:

Որոշ անհատներ տեղաշարժվելը հեշտացնելու նպատակով օգտագործում են ուղեցույց շներ: Դրանք տարբեր խոչընդոտներ շրջանցելու համար վարժեցված շներ են: Սակայն ուղեցույց շները ունակ չեն հաղթահարելու բարդ ուղղությունները:

[[Գլոբալ տեղորոշման համակարգ|Գլոբալ Տեղորոշման Համակարգերը]] (ԳՏՀ, անգլ.՝ GPS) նույնպես կարող են օգտագործվել որպես շարժունակության օժանդակ միջոց: Տվյալ ծրագրային ապահովումը օգնում է կույրերին կողմնորոշվել, սակայն չի փոխարինում ավանդական գործիքներին, ինչպիսիք են ձեռնափայտը և ուղեցույց շները:

Կույրերը ընթերցում են նաև [[Բրեյլի գրեր|Բրեյլի գրերի]]ի միջոցով, մյուսները օգտվում են աուդիոգրքերից կամ ընթերցանության մեքենաներից, որոնք փոխարկում են տեքստը խոսքի կամ [[Բրեյլի գրեր|Բրեյլի գրի]]: Օգտագործվում են նաև համակարգիչներ հատուկ տեխնիկայի հետ համատեղ՝ ծրիչներ և թարմացվող Բրեյլի ցուցասարքեր, ինչպես նաև կույրերի համար գրված հատուկ ծրագրային ապահովում ([[OCR|Գրանշանների օպտիկական ճանաչում]] և էկրանի ընթերցիչ):

Ժամանակակից տեխնոլոգիաները՝ էկրանի ընթերցիչները, էկրանի խոշորացուցիչները և թարմացվող Բրեյլի ցուցասարքերը, հնարավորություն են տալիս կույրերին օգտագործել համակարգչային ծրագրեր և [[Բջջայինբջջային հեռախոս|բջջային հեռախոսներ]]ներ: Նորագույն տեխնոլոգիաները վեբ հասանելիության գործիքների զարգացման շնորհիվ վեբ կայքերը դարձնում են ավելի հասանելի տեսողության խանգարումներ ունեցող մարդկանց համար:

Կույր մարդկանց համար գոյություն ունեն խոսացող տարբերակի սարքեր՝ [[Ջերմաչափ|ջերմաչափերջերմաչափ]]եր, [[Ժամացույց|ժամացույցներժամացույց]]ներ, [[Կշեռք|կշերքներ]], [[հաշվիչներ]] և [[Կողմնացույց|կողմնացույցերկողմնացույց]]եր: Հնարավոր է նաև հասանելի դարձնել ավելի բարդ սարքեր՝ ջեռոցներ և թերմոստատներ:

*Կենցաղային տեխնիկայի համապատասխան վերահսկումը

Հիմնվելով սեփական փորձի վրա կույրերը ժամանակի ընթացքում անձնական և մասնագիտական ասպարեզներում մշակում են սեփական հարմարվողական ռազմավարություն: Կույրերի համար գոյություն ունեն աուդիո գրքեր, տեքստը խոսք դարձնող համակարգչային ծրագրեր, էլեկտրոնային գրքեր կարդալու հարմարանքներ և [[Բրեյլի գրեր]]:

Տեսողական խանգարումներ ունեցող մարդկանց հետ հաճախ դժվար է լինում հաղորդակցվել: Որոշ դեպքերում ստեղծվում է անհարմար վիճակ կույր մարդկանց հետ հաղորդակցվելու ընթացքում, ինչը և ստեղծում է հաղորդակցման խոչընդոտներ: Դժվարությունները հիմնականում առաջանում են անմիջական շփման ընթացքում<ref name="BIALISTOCK">Bialistock, R. (2005). Towards better communication, from the interest point of view. or-skills of sight-glish for the blind and visually impaired. International Congress Series, 1282, 793–795.</ref>: Այդ դեպքում ի հայտ եկող գործոնները թվարկված են Rivka Bialistock-ի հոդվածում<ref name="BIALISTOCK" />: Դրանք են՝

«''Towards better communication, from the interest point of view. Or—skills of sight-glish for the blind and visually impaired»'' հոդվածում հեղինակ Rivka Bialistock-ը<ref name="BIALISTOCK" /> առաջարկում է մեթոդներ, որոնք կարող են թեթևացնել կույր մարդու հետ շփման անհարմարությունները: Ասյ մեթոդը կոչվում է ''blind-glish'' կամ ''sight-glish,'' որը անգլերենին նման լեզու է կույրերի համար: Օրինակ, այն երեխաները, որոնք ի վիճակի չեն միանգամից խոսելու կարող են շփվել ''sight-glish'' մեթոդի օգնությամբ՝ տեսնելով ամեն ինչ շփվել առանձ խոսքի: Դա բնական է նորմալ տեսողություն ունեցող երեխաների համար, իսկ տեսողության խանգարումներ ունեցող երեխային այդ մեթոդը թույլ կտա բարելավել շփումը: Տեսողական խնդիրներ ունեցող անձանց մերժված լինելու զգացողությունը ճնշելու նպատակով անհրաժեշտ է կույրերին վերաբերվել առանձնահատուկ ուշադրությամբ:

Ձայնը կարևորագույն ազդանշաններից է, որը օգնում է տեսողության խանգարումներ ունեցող անձանց որոշել շրջակա միջավայրում այս կամ այն առարկայի գտնվելու վայրը: Էխոլոկացիայի մեթոդի կիրառումը հիմնված է խոսքի կամ այլ աղմկի միջոցով ձայնային ալիքների առաջացման վրա, որոնք անդրադառնում են առարկաներից և վերադառնում են հետ՝ ստեղծելով պատկերացում տվյալ առարկայի վերաբերյալ: Նման էխոլոկացիան օգտագործվում է չղչիկների մոտ<ref>Arnott, S., Thaler, L., Milne, J., Kish, D., & Goodale, M. (n.d). Shape-specific activation of occipital cortex in an early blind echolocation expert" ''Neuropsychologia'' 51(5), 938–949.</ref>: Մեթոդը թույլ է տալիս որոշել առարկաների գտնվելու վայրը վտանգի դեպքում՝ նրանցից խուսափելու նպատակով, սակայն թույլ չի տալիս նկարագրել նրանց հատկությունները: Մթնոլորտային ճնշման և խոնավության ավելացումը ուժեղացնում են ձայնային ազդակների օգտագործման հնարավորությունը, իսկ քամին կամ աղմուկը առաջացնում են հակառակ էֆեկտ<ref name="JAMES" />:

Տեսողության խախտումները կարող են առաջացնել առողջական և բարեկեցության խնդիրներ: Տեսողական խախտումների քանակը աճում է տարիքի հետ: Դա նշանակում է, որ հիվանդները սովորաբար ունենում են տեղեկատվության և բժշկական հիմնարկների սահմանափակ հասանելիություն, և չեն ստանում պատշաճ խնամք, քանի որ, հավանաբար առողջապահության ոլորտի ոչ բոլոր մասնագետները ծանոթ են տեսողության հետ կապված պահանջներին:

'''Ըստ տարիքի.''' Տեսողական խանգարումները բաշանված են տարիքային խմբերի: Կույր մարդկանց ավելի քան 82%-ը 50 տարեկան է կամ բարձր, դրանք կազմում են աշխարհի բնակչության 19%-ը: Մանկական կուրությունը ներկայացնում է լուրջ խնդիր և մինչև 15 տարեկան հիվանդ երեխաների քանակը հասնում է 1.4 միլիոն:

'''Ըստ սեռի.''' Հետազոտություննները ցույց են տվել, որ կանայք ավելի են հակված տեսողական խախտումներ ձեռք բերման:

Տեսողական խանգարումներով տառապող անձանց հատուկ օգնություն ապահովելու նպատակով տարբեր երկրներում կիրառվում է համապատասխան որակավորում։որակավորում<ref name="ssdiqualify.org">{{cite web |title=Defining the Boundaries of Low Vision Patients |url=http://www.ssdiqualify.org/defining-boundaries-low-vision-patients/ |publisher=SSDI Qualify |accessdate=January 22, 2014 |deadurl=no |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140127023130/http://www.ssdiqualify.org/defining-boundaries-low-vision-patients/ |archivedate=January 27, 2014 |df= }}</ref>։ Հյուսիսային Ամերիկայում, ինրպես նաև որոշ Եվրոպական երկրներում օրինական կուրությունը սահմանվում է որպես տեսողության շտկման արդյունքում (կոնտակտային ոսպնյակներով կամ ակնոցով) 20/200 (6/60)–ից ոչ ավել տեսողության սրության առկայություն։ Սա նշանակում է, որ կույր անձը՝ կրելով կոնտակտային ոսպնյակներ, առարկան տեսնելու համար պետք է գտնվի առարկայից 6.1 մ հեռավորության վրա, մինչդեռ նորմալ տեսողության դեպքում անհրաժեշտ է գնտնվել առարկայից 61 մ հեռավորության վրա։

Ցածր տեսողությունը բնութագրվում է 20/70–ից 20/200–ը տեսողության սրությամբ։սրությամբ<ref>{{cite web|url=http://www.visionaware.org/info/your-eye-condition/eye-health/low-vision/low-vision-terms-and-descriptions/1235|title=Low Vision and Legal Blindness Terms and Descriptions|publisher=American Foundation for the Blind|accessdate=2017-02-28|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170301010338/http://www.visionaware.org/info/your-eye-condition/eye-health/low-vision/low-vision-terms-and-descriptions/1235|archivedate=2017-03-01|df=}}</ref>։

[[Մոչե (քաղաքակրթություն)|Մոչե]] քաղաքակրթության ժամանակաշրջանում հնադարյան [[Պերու|Պերույում]]յում խեցեգործական իրերի վրա պատկերել են կույր մարդկանց<ref>Berrin, Katherine & Larco Museum. ''The Spirit of Ancient Peru:Treasures from the Museo Arqueológico Rafael Larco Herrera.'' New York: Thames and Hudson, 1997.</ref>:

Հունական առասպելներում [[Թիրեսիաս|Թիրեսիասը]]ը կանխագուշակելունակությամբ օժտված հայտնի մարգարե էր: Առասպելներից մեկի համաձայն աստվածները նրան կուրացրել էին որպես պատիժ՝ իրենց գաղտնիքները բացահայտելու պատճառով: Մեկ այլ առասպել պատմում է, որ նրան կուրացրել էին [[Աթենաս|Աթենասին]]ին լողարանում մերկ տեսնելու համար: [[Ոդիսական]] պոեմում մեկ աչքանի Ցիկլոպը գերի է վերցնում Ոդիսևսին, ով փախուստի կազմակերպման նպատակով կուրացնում է Պոլիֆեմուսին: Նորվեգական դիցաբանություն մեջ Լոկին հնարքների միջոցով ստիպում է կույր Հոդռին սպանելո իր եղբորը՝ Բալդրին, երջանկության աստծուն: Նոր Կտակարանում նկարագրված են [[Հիսուս|Հիսուսի]]ի կողմից կատարված հրաշքների արդյունքում կուրության բուժման բազմաթիվ օրինակներ:

Կույր մարդու և փիղի մասին առակը ներկա է շատ կրոնական ավանդույթներում, որոնցից են [[Ջայնիզմ|Ջայնիզմիը]]իը, [[Բուդդայականություն]]<nowiki/>ը, [[Սուֆիզմ|Սուֆիզմը]]ը, [[Հինդուիզմ|Հինդուիզմը:]] Այս պատմության բազմաթիվ տարբերակներում կույր մարդկանց մի խումբ շոշափում են փղին՝ հասկանալու, թէ ինչ է այն իրենից ներկայացնում: Նրանցից յուրաքանչյուրը ուսումնասիրում է փղի միայն մեկ մասը: Այնուհետև նրանք համեմատում են ստացած տպավորությունները և չեն գալիս ընդհանուր համաձայնությամբ փղի իրական տեսքի վերաբերյալ:

[[File:Velázquez Blind woman.jpg|upright|thumb|[[Դիեգո Վելասկես|Դիեգո Վելասկեսի]]ի ''Կույր կինը'']]

[[File:José de Ribera 018.jpg|upright|thumb|[[Խոսե դե Ռիբերա|Խոսե դե Ռիբերան]]ն պատկերել է մարմարե գլուխը ձեռքին կույր մարդու ]]

Անգլիացի բանաստեղծ [[Ջոն Միլթոն|Ջոն Միլթոնը]]ը, որը կուրացել էր միջին տարիքում, գրել է [[սոնետ]] իր կուրության և դրա հետ կապված դժվարությունների մասին:

[[Հերբերտ Ուելս|Հերբերտ Ուելսի]]ի «Կույրերի երկիրը''»'' պատմությունը նկարագրում է, թե ինչ կարող է տեղի ունենալ, եթե լավ տեսողությամբ մարդը հայտնվի կույրերի երկրում: Պատմվածքում շեշտը դրվում է կույր մարդկանց հանդեպ հասարակության վերաբերմունքը փոխելու վրա:

Կույր և թույլ տեսողություն ունեցող մարդիկ կարող են զբաղվել հետևյալ սպորտաձևերով՝ լող, թեթև աթլետիկա և [[Դահուկայինդահուկային սպորտ|դահուկային սպորտո]]ո: Որոշ սպորտաձևեր՝ օրինակ գոլբոլը, պարալիմպիկ ֆուտբոլը, կրիկեթը, գոլֆը և թենիսը կարող են հարմարեցվել կույրերի պահանջներին<ref name="Vicsports">{{cite web|url=http://www.blindsports.org.au/|title=Blind Sports Victoria|accessdate=2008-03-04|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080221014751/http://www.blindsports.org.au/|archivedate=2008-02-21|df=}}</ref>: Գոյություն ունի [[Կույրերի Սպորտի Միջազգային Ֆեդերացիա]]<ref name="Para">{{cite web|url=http://www.paralympic.org/paralympian/20014/2001430.htm|title=IBSA General Assembly Elects New Leadership|publisher=International Paralympic Committee|work=The Paralympian|date=April 2001|accessdate=2008-03-04|deadurl=yes|archiveurl=https://web.archive.org/web/20070918225825/http://www.paralympic.org/paralympian/20014/2001430.htm|archivedate=2007-09-18|df=}}</ref><ref name=tennis>{{cite news|last=Lin|first=Thomas|title=Hitting the Court, With an Ear on the Ball|url=https://www.nytimes.com/2012/06/05/science/a-game-of-tennis-tests-notions-of-blindness.html?_r=2&ref=science|work=Science|publisher=The New York Times|accessdate=6 June 2012|date=4 June 2012|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150509102622/http://www.nytimes.com/2012/06/05/science/a-game-of-tennis-tests-notions-of-blindness.html?_r=2&ref=science|archivedate=9 May 2015|df=}}</ref>: Սկսած 1976 թվականի Տորոնտոի ամառային պարալիմպիկ խաղերից տեսողության խնդիրներ ունեցող սպորտսմենները մասնակցում են [[Պարալիմպիկ խաղեր|Պարալիմպիկ խաղերին]]ին<ref name="disserv">{{cite web|title=The history of people with disabilities in Australia – 100 years|publisher=Disability Services Australia|url=http://www.dsa.org.au/life_site/text/sport/index.html|accessdate=2008-03-04|deadurl=yes|archiveurl=https://www.webcitation.org/5v93Y0MPX?url=http://www.dsa.org.au/life_site/text/sport/index.html|archivedate=2010-12-21|df=}}</ref>:

«Կույր''»'' բառը օգտագործվում է նաև փոխաբերական իմաստով՝ գիտելիքի պակասը ընդգծելու նպատակով: Օրինակ, կույր գիտափորձի ընթացքում թեստի վերաբերյալ տեղեկությունները չեն հաղորդվում ո՛չ հետազոտողին, ո՛չ էլ հետազոտվողին՝ [[Պլացեբոյիպլացեբոյի էֆեկտ|պլացեբոյի էֆեկտը]]ը և հետազոտողի կողմնակալ մոտեցումը բացառելու նպատակով: Կույր լինելը ուրիշի նկատմամբ նշանակում է դիմացինին չհասկանալը: «Կույր բիծ''»'' նշանակում է չընկալվող տարածք:

2008 թվականին Լեբերի ամավրոզ կոչվող հազվադեպ ժառանգական կուրության հետազոտությունների ընթացքում փորձարկվել է գենային թերապիայի կիրառումը<ref>{{Cite journal |vauthors=Bainbridge JW, Smith AJ, Barker SS |title=Effect of gene therapy on visual function in Leber's congenital amaurosis |journal=N. Engl. J. Med. |volume=358 |issue=21 |pages=2231–9 |date=May 2008 |pmid=18441371 |doi=10.1056/NEJMoa0802268 |url=http://content.nejm.org/cgi/content/abstract/NEJMoa0802268 |display-authors=etal |deadurl=no |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090616144638/http://content.nejm.org/cgi/content/abstract/NEJMoa0802268 |archivedate=2009-06-16 |df= }}</ref>: Այդ հիվանդության արդյունքում վնասվում են ցանցենիում գտնվող լուսային ընկալիչները, ընդ որում հիվանդությունը ծագում է փոքր տարիքում և հանգեցնում է տեսողության ամբողջական կորստի մոտ 30 տարեկանում:

Հետազոտության ընթացքում կիրառվել է սովորական ռետրովիրուսը՝ [[RPE65]] գենը անմիջապես դեպի աչք տեղափոխելու նպատակով: Հետազոտությանը մասնակցող 19, 22 և 25 տարեկան երեք պացիենտների մոտ արձանագրվել է տեսողության բարելավվում: Հույս է հայտնվում, որ գենային թերապիան կարող է արդյունավետ լինել մասնակի կույր պացիենտների դեպքում: