«Կամպտոդակտիլիա»–ի խմբագրումների տարբերություն

'''Կամպտոդակտիլիան''' (նաև՝ կամպիլոդակտիլիա, ստրեբլո (միկրո) դակտիլիա, [[հին հունարեն]] κάμπτων «ծալված, կեռ, ճկված» և δάκτυλος «մատ», հայերեն բառացիորեն՝ '''կեռմատություն, ծալամատություն''') բժշկական տերմին է, որը նկարագրում է մատի ծալվածությունը: Իրենից ներկայացնում է մերձադիր միջմատոսկրային հոդի ծալման ֆիքսված դեֆորմացիա և ամենից հաճախ ախտահարում է ճկույթը։ Մատների բնածին ծալվածության մասին առաջին հրապարակումը պատկանում է անգլիացի բժիշկ Տամպլինին (1846 թվական),<ref>{{Cite web|url=https://catalyst.library.jhu.edu//catalog/bib_70941|title=Lectures on the nature and treatment of deformities : delivered at the Royal orthopaedic hospital, Bloomsbury Square - JH Libraries|website=catalyst.library.jhu.edu|language=en|accessdate=2017-06-21}}</ref> սակայն «կամպտոդակտիլիա» տերմինն առաջարկել է ֆրանսիացի նյարդաբան Լուի Լանդուզին 1906 թվականին:<ref>{{Cite journal|last=Landouzy|first=L.|date=1906|title=Camptodactylie: stigmate organique precoce du neuro-arthritisme|url=|journal=Presse Medicale, 14, 251.|doi=|pmid=|access-date=}}</ref>։

Կամպտոդակտիլիան կարող է լինել սպորադիկ (պատահական) կամ ժառանգական: Երկրորդ դեպքում այն հանդես է գալիս որպես աուտոսոմ դոմինանտ հատկանիշ, որն օժտված է իր թերի ժառանգական էքսպրեսիվությամբ:<ref>{{Cite book|title=Human Heredity: Principles and Issues.|last=Cummings|first=Michael R.|publisher=Cengage Learning|year=2011|isbn=978-1133106876|location=Belmont, CA|pages=87-88}}</ref>։ (այսինքն՝ նույն ծնողի տարբեր երեխաների մոտ կարող է տարբեր աստիճանի արտահայտված լինել կամ մեկի մոտ երկկողմանի լինել, իսկ մյուսի մոտ՝ միակողմանի): Պարզվել է, որ կամպտոդակտիլիայի գենը տեղակայված է 3-րդ քրոմոսոմի 3q11.2–q13.12 լոկուսում:<ref name="Malik 2008">{{cite journal|last=Malik|first=Sajid|year=2008|title=Fifth finger camptodactyly maps to chromosome 3q11.2–q13.12 in a large German kindred.|journal=European Journal of Human Genetics 2.|volume=16|issue=2|pages=265|doi=10.1038/sj.ejhg.5201957|author2=Jörg Schott|author3=Julia Schiller|author4=Anna Junge|author5=Erika Baum|author6=Manuela C Koch}}</ref>։

Կամպտոդակտիլիայի կոնկրետ պատճառը մնում է անհայտ, սակայն կան մի շարք թերություններ, որոնք հանգեցնում են այս բնածին տարբերությանը: Դրանցից են մասնավորապես մատի ծալումը վերահսկող որդանման մկանի բացակայությունը և ծալիչ ու տարածիչ ջլերի անոմալիաները:<ref name="msdlatinamerica">{{cite book|url=http://www.msdlatinamerica.com/ebooks/HandSurgery/sid1015056.html#R2-87|title=Hand Surgery|last=Kozin|first=Scott H.|publisher=Lippincott Williams & Wilkins|year=2004}}</ref>։

Անհրաժեշտության դեպքում ընդունված բուժման տարբերակ է օրթեզավորումը և կինեզիթերապիան (վարժություններ):<ref>{{Cite journal|last=Pajardi|first=G.|last2=Parolo|first2=C.|last3=Proserpio|first3=G.|last4=Ponti|first4=V.|last5=Rossi|first5=P.|last6=Cargnelutti|first6=C.|date=November 2013|title=[Camptodactyly: early nonoperative treatment]|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24620554|journal=La Pediatria Medica E Chirurgica: Medical and Surgical Pediatrics|volume=35|issue=6|pages=269–271|doi=10.4081/pmc.2013.22|issn=0391-5387|pmid=24620554}}</ref> ։

Վիրահատությունը, որպես կանոն, վերջին տարբերակն է, որը կատարվում է ծայրահեղ դեպքերում և երբեմն տալիս է ոչ բավարար արդյունքներ, մասնավորապես, մատի ծալվածության կրկնություն, ուստի կարևոր է վիրահատությունը համատեղել օրթեզավորման և կինեզիթերապիայի հետ:<ref>{{Cite journal|last=Evans|first=Brady T.|last2=Waters|first2=Peter M.|last3=Bae|first3=Donald S.|date=2017 Jul/Aug|title=Early Results of Surgical Management of Camptodactyly|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28277466|journal=Journal of Pediatric Orthopedics|volume=37|issue=5|pages=e317–e320|doi=10.1097/BPO.0000000000000967|issn=1539-2570|pmid=28277466}}</ref><ref>{{Cite journal|last=Netscher|first=David T.|last2=Staines|first2=Kimberly Goldie|last3=Hamilton|first3=Kristy L.|date=April 2015|title=Severe camptodactyly: A systematic surgeon and therapist collaboration|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25817746|journal=Journal of Hand Therapy: Official Journal of the American Society of Hand Therapists|volume=28|issue=2|pages=167–174; quiz 175|doi=10.1016/j.jht.2014.12.004|issn=1545-004X|pmid=25817746}}</ref>։

Piero del Pollaiolo - Altarpiece with Three Saints - WGA18050.jpg|«Խորանապատկեր 3 սրբերով. Վինսենթ, Հակոբ և Եվստաթեոս»: Նկարիչներ՝ Պոլայոլո եղբայրներ, 1467-1468 թվականներ, Ֆլորենցիա, Իտալիա: Մասնագետների կարծիքով սրբերի ձեռքերին առկա են տարբեր ձևախախտումներ, որոնք բնորոշ այնպիսի պաթոլոգիաներին, ինչպիսիք են կամպտոդակտիլիան ու կլինոդակտիլիան (Սբ. Վինսենթ և Սբ. Եվստաթեոս) և օստեոարթրոզը (Սբ. Հակոբ):<ref>{{Cite journal|last=Albury|first=W. R.|last2=Weisz|first2=G. M.|date=March 2017|title=Three saints with deformed extremities in an Italian Renaissance altarpiece|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27834010|journal=Rheumatology International|volume=37|issue=3|pages=465–468|doi=10.1007/s00296-016-3599-8|issn=1437-160X|pmid=27834010}}</ref>։