«Գազ»–ի խմբագրումների տարբերություն

'''Գազը''' [[Ագրեգատային վիճակ|նյութի չորս ագրեգատային վիճակներից]] մեկն է (մյուսները՝ [[պինդ մարմին|պինդ]], [[հեղուկ]] և [[պլազմա]])։ Մաքուր գազը կարող է կազմված լինել առանձին ատոմներից ([[Իներտ գազեր|իներտ]] կամ ազնիվ գազ, [[նեոն]]ային), միևնույն ատոմներից կազմված մոլեկուլներից (օրինակ [[թթվածին]]), կամ տարբեր ատոմներից կազմված մոլեկուլներից (օրինակ [[Ածխաթթու գազ|ածխածնի երկօքսիդ]])։ Գազի [[Խառնուրդներ|խառնուրդը]] պարունակում է տարբերմաքուր գազեր այնպես, ինչպես [[Երկրի մթնոլորտ|օդը]]։ Գազը տարբերվում է հեղուկից և պինդ մարմնից նրանով, որ նրա առանձին մասնիկների հեռավորություները գերազանցում են մոլեկուլների չափսերին, ինչի արդյունքում գազը չունի ձև և ծավալ, իսկ մասնիկների միջև փոխազդեցությունները հիմնականում տեղի են ունենում բախումների ձևով։ձևով<ref>{{Cite web|url=http://fliphtml5.com/fumf/wysi|title=ՖԻԶԻԿԱ 11 {{!}} FlipHTML5|last=fliphtml5.com|website=fliphtml5.com|accessdate=2018-06-09}}</ref> ։

Գազերի մեծ մասը դժվար է կամ անհնար անմիջականորեն հետազոտել մեր [[զգայարաններ]]ով։ Դրանք բնութագրվում են չորս ֆիզիկական կամ մակրոսկոպիկ հատկություններով՝ [[ճնշում]], [[ծավալ]], մասնիկների թիվ (քիմիայում օգտագործվում է [[մոլ]]ը) և [[ջերմաստիճան]]։ Այս չորս բնութագրերը տարբեր պայմաններում և տարբեր գազերի համար հնուց ի վեր բացմիցս ուսումնասիրվել են այնպիսի գիտնականների կողմից, ինչպիսիք են՝ [[Ռոբերտ Բոյլ]]ը, [[Ժակ Շառլ|Ժակ Շառլը]]ը, [[Ջոն Դալթոն]]ը, [[Ժոզեֆ Գեյ-Լյուսակ]]ը և [[Ամեդեո Ավոգադրո]]ն։ Դրանց մանրամասն ուսումնասիրության արդյունքում հայտնաբերվել է այդ հատկությունների միջև մաթեմատիկական կապը, որն արտահայտվում է [[իդեալական գազ]]ի վիճակի հավասարումով։

Գազի բնութագրիչ առանձնահատկությունն այն է, որ այն զբաղեցնում է հնարավոր հասանելի տարածությունը, չկազմելով մակերևույթ։ Գազերը՝ [[Դիֆուզիա|դիֆուզիայիդիֆուզիա]]յի շնորհիվ միշտ խառնվում են իրար։ Գազը [[Իզոտրոպություն|իզոտրոպ]] է, այսինքն դրա հատկությունները կախված չեն ուղղությունից։ [[Ձգողության ուժ]]ի բացակայության պայմաններում ճնշումը գազի բոլոր կետերում նույնն է (Պասկալի օրենք)։ Ձգողության ուժի դաշտում [[խտություն]]ն ու [[ճնշում]]ը նույնը չեն բոլոր կետերում՝ ըստ ծանրաչափական բանաձևի փոքրանում են տարբեր բարձրությունների վրա։ Համապատասխանաբար, ծանրության ուժի դաշտում գազերի խառնուրդը անհամասեռ է։ Ծանր գազերը միտված են ավելի քիչ նստվածք տալ, իսկ ավելի թեթևները՝ բարձրանում են վեր։ Ձգողության դաշտում, ցանկացած մարմնի դեպքում, գազերում գործում է [[Արքիմեդի ուժ]]ը, որն օգտագործում են թեթև գազերով կամ տաք օդով լցված [[օդապարիկ]]ներում։