'''Աշխատանք և օրեր''' ({{lang-grc|Ἔργα καὶ Ἡμέραι}}, ''Erga kai Hēmerai'')<ref>The ''Works and Days'' is sometimes called by the Latin translation of the title, ''Opera et Dies''. Common abbreviations are ''WD'' and ''Op.'' for ''Opera''.</ref> մ.թ.ա. 8-7-րդ դդ. հին հույն նշանավոր գրող [[Հեսիոդոս]]ի էպիկական պոեմը (մ.թ.ա. մոտ 700թ.), անտիկ գրականության դասական ստեղծագործություններից մեկը: Պատմության մեջ առանձնահատուկ նշանակություն ունի. այն ուսուցողական էպոսի առաջին օրինակն է:<ref>''Куманецкий К.'' История культуры Древней Греции и Рима. — М.: Высшая школа, 1990. — С. 62</ref>։
== Նախապատմություն ==
[[Մ.թ.ա. 8]]-րդ դարի վերջերից [[հին Հունաստան]]ում սկիզբ են առնում հասարակական-քաղաքական նոր տեղաշարժեր: Տոհմատիրական կարգերը քայքայվում են և իրենց տեղը զիջում առավել զարգացած արտադրահարաբերությունների, այն է` ստրկատիրությանը: Զարգանում է մասնավոր նախաձեռնությունը: Դիցաբանությունը, որ [[Հոմերոս]]ի ժամանակներում հիմնական գաղափարախոսություն էր, աստիճանաբար վերածվում է բարոյական օրենքի:<ref name=f.1>''Фролов, Эдуард Давидович'' [http://centant.spbu.ru/sno/lib/frolov/3-17.htm Факел Прометея.] — 2-е издание. — Л.: ЛГУ, 1991. — С. 357</ref><ref>''Кон, Игорь Семёнович'' Прогресс // Большая советская энциклопедия</ref><ref>''Никулина Н. Н.'' [http://vestnik.mstu.edu.ru/v14_2_n44/articles/30_nikuli.pdf Истоки идеи прогресса в творческом наследии европейских мыслителей античности и средневековья] // Вестник МГТУ. — 2011, том 14, № 2. — С. 411</ref>։ Հերոսական ժամանակներին փոխարինելու է գալիս դասակարգային հասարակության ժամանակը<ref name=f.1 />, ստեղծվում են հասարակական կյանքի նոր սկզբունքներ, մշակվում են բարոյական նոր օրենքներ, առաջատար դիրք են ձեռք բերում արդարության, ճշմարտության, աշխատանքի և հաշվենկատության գաղափարները:<ref name=s.99>''Строгецкий В. М.'' [http://centant.spbu.ru/centrum/publik/kafsbor/mnemon/2004/strog.htm Формирование представлений о мире человека в классической Греции] // Мнемон. Вып. 3. — СПб., 2004. — С. 99</ref>։ Ռազմի աստված [[Արես]]ի և շանթարձակ [[Զևս]]ի փոխարեն առաջնակարգ նշանակություն են ձեռք բերում արդարադատության աստվածուհին` [[Թեմիս]]ը և բերքատվության աստվածուհին` [[Դեմետրա]]ն:<ref name=ch.18>''Чернышов Ю. Г.'' [http://ancientrome.ru/publik/tchernyc/tcher07.htm Гесиод и Овидий: опыт источниковедческого анализа античных описаний «золотого века»] // Источниковедческие проблемы всеобщей истории. — Караганда, 1991. — С. 18</ref><ref>''Trencsényi-Waldapfel I.'' Untersuchungen zur religionsgeschichte. — Budapest, 1966. — S. 137.</ref><ref>''Eliade M.'' A history of religious ideas. — Vol. 1. — Chicago, 1978. — P. 254—255, 449.</ref><ref>''Günther R.'', ''Müller R.'' Socialutopien der Antike. — Leipzig, 1987. — S. 20.</ref>։ Հերոսական դարաշրջանին բնորոշ դյուցազնական էպոսին փոխարինում է ուսուցողական էպոսը: Այս ժանրի խոշորագույն ներկայացուցիչը [[Հեսիոդոս]]ն է:
