«Քոֆի Անան»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Տող 6.
}}
'''Քոֆի Անան''' ({{lang-en|Kofi Atta Annan}}, {{ԱԾ}}), գանացի դիվանագետ, ով զբաղեցրել է ՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղարի պաշտոնը [[1997]] թվականի [[հունվարի 1]]-ից մինչ [[2006]] թվականի [[դեկտեմբերի 31]] ընկած ժամանակահատվածում, փոխարինելով Բուտրոս Բուտրոս-Գալիին։ [[2001]] թվականին արժանացել է [[Խաղաղության Նոբելյան մրցանակ]]ի։ Տիրապետում էր [[անգլերեն]]ի, [[ֆրանսերեն]]ի և մի շարք աֆրիկական լեզուների։ Սովորել է [[Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ]]ում։
1965 թվականին ամուսնացել է արիստոկրատ
Քոֆի Անանը մահացել է 2018 թվականի սեպտեմբերի 13-ին, 80 տարեկան հասակում: Մինչև մահանալն ապրել է Ժնևի մոտակայքում, հետո, հիվանդության պատճառով տեղափոխվեց Բեռն:
==Վաղ տարիներ և կրթություն==
Քոֆի Անանը ծնվել է Գոլդ Քոսթի (ներկայիս՝ [[Գանա]]) [[Կումասի]] քաղաքում՝ 1938 թվականի ապրիլի 8-ին։ Իր երկվորյակ քույրը՝ Էֆուա Աթթան, որը մահացել է 1991 թվականին, կրում էր ''Աթթա'' ազգանունը, որն ականերենով նշանակում է «երկվորյակ»<ref name="CNNI" />։ Անանն ու նրա քույրը ծնվել են Գանայի Աշանտի և Ֆանթե քաղաքների արիստոկրատ ընտանիքներից մեկում. իրենց պապերը և հորեղբայրը ցեղի պարագլուխներ են եղել<ref>{{cite magazine|title=Kofi Annan – The Man To Save The World? |url=http://www.williamshawcross.com/index.php?page=annan |dead-url=yes|magazine=Saga Magazine |accessdate=21 August 2018 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140114194400/http://www.williamshawcross.com/index.php?page=annan |archivedate=14 January 2014 |date=November 2002|via=William Shawcross}}</ref>։
Ականերեն անուններում ավադույթի համաձայն երեխաներին անվանում են շաբաթվա այն օրվա անունով, որի ժամանակ ծնվել է երեխան։ Քոֆին ականերենում համապատասխանում է հայերենի ուրբաթին<ref>[http://dictionary.kasahorow.com/en/search/kclient/kofi%20link%3Aak%7C Akan dictionary entry for ''Kofi''] dictionary.kasahorow.com</ref>։ Անանն ասում է, որ իր ազգանունը համապատասխանում է «Հրացան» բառին<ref name="Crossette">{{Cite news|last=Crossette|first=Barbara|title=New U.N. Chief Promises Reforms but Says He Won't Cut Jobs|work=New York Times|date=10 January 1997|url=https://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9B0CE1D81638F933A25752C0A961958260|accessdate=25 February 2008}}</ref>։
1954 թվականից 1957 թվականը Աննանը սովորել է Մֆանցիպիմի էլիտար դպրոցում, որը 1870-ական թվականներին Գոլդ Քոսթում հիմնադրված է մեթոդիստների գիշերօթիկ դպրոցը է։ Աննան ասում է, որ դպրոցն իրեն սովորեցրել է «տառապել ամենուր, կապված լինել մարդկանց հետ»<ref>[https://www.pbs.org/wnet/un/life/map1.html ''Kofi Annan – Center of the Storm''. Life Map. "A Chief's Son"], PBS.</ref>։ 1957 թվականին, երբ Անանն ավարտեց Մֆանցիպիմի դպրոցը, Գոլդ Քոսթը վերջնականապես անկախություն ձեռք բերեց [[Միացյալ Թագավորություն]]ից և անվանվեց «Գանա»։
1958 թվականին Անանը սկսեց ուսում ստանալ Կումասիի Գիտությունների և Տեխնոլոգիաների քոլեջում (ներկայումս՝ [[Գանայի Կվամե Նկրումայի անվան Գիտությունների և Տեխնոլոգիաների համալսարան]]): 1961 թվականին կրթաթոշակ է ստանում, որը նրան հնարավորությւոն է տալիս [[ԱՄՆ]]-ի [[Մինեսոտա նահանգ]]ի Սուրբ Պողոս քաղաքի Մաքալեստեր քոլեջում կրթություն ստանալ [[Տնտեսագիտություն|տնտեսագիտության]] ոլորտում։ 1961-62 թվականին [[Շվեյցարիա]]յի [[Ժնև]] քաղաքում նա ստացել է նախկին ֆրանսիական ''diplôme d'études approfondies'' դիպլոմը՝ [[միջազգային հարաբերություններ]] ոլորտում։ Մի քանի տարի աշխատելուց հետո Քոֆի Անանը սովորել է [[Մանչեսթերի տեխնոլոգիական ինստիտուտ]]ի Կառավարման Սլոան դպրոցում<ref>{{cite news|url=http://www.boston.com/news/education/higher/specials/mit150/mitlist/?page=full|title=The MIT 150: 150 Ideas, Inventions, and Innovators that Helped Shape Our World|work=The Boston Globe|date=15 May 2011|accessdate=8 August 2011}}</ref> (1971–72)։
Անանն ազատ խոսում էր [[անգլերեն]], [[ֆրանսերեն]], ական և աֆրիկյան այլ լեզուներ<ref>[http://www.theelders.org/elders/kofi-annan "Kofi Annan"], The Elders</ref>։
== Մրցանակներ և շքանշաններ ==
* Խաղաղության Նոբելյան մրցանակ
| |||