«Խորհրդա-գերմանական պայմանագիր (1939)»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
Տող 158.
===Գաղտնի դրույթների հետագա փոփոխություններ, սահմանների հաստատում և ներգաղթի համաձայնեցում===
1941 թվականի հունվարի 10-ին Գերմանիան և ԽՍՀՄ-ը ստորագրեցին [[Խորհրդա-գերմանական սահմանային և առևտրային համաձայնագիր|պայմանագիր, որով հաստատեցին որոշ ընթացիկ հարցեր]]{{Sfn|Ericson|1999|pp=150–3}}: Գաղտնի դրույթները նոր պայմանագրով խմբագրվեցին «Գաղտնի հավելյալ դրույթներ»-ով, որով Լիտվական հատվածը զիջվեց ԽՍՀՄ-ին 7,5 միլիոն դոլարի դիմաց (31,5 միլիոն [[Գերմանական ռայխսմարկ|ռայսխմարկ]]){{Sfn|Ericson|1999|pp=150–3}}: Համաձայնագրով պաշտոնապես հաստատվեց խորհրդա-գերմանական սահմանը Իգորկա գետով և Բալթիկ ծովով<ref name="johari">{{cite book|last=Johari|first=JC|title=Soviet Diplomacy 1925–41|volume=1925–27|publisher=Anmol|year=2000|isbn=81-7488-491-2|pages=134–7}}.</ref>: Դրանով նաև երկարաձգվեց 1940 թվականի առևտրային համաձայնագրի ժամկետը մինչև 1942 թվականի օգոստոսի 1-ը<ref name="johari"/>, սահմանվեցին նաև Բալթյան երկրներում և Բեսարաբիայում առտրային իրավունքները, հաշվարկվեցին Գերմանիայի սեփականության հարցերը Մերձբալթյան երկրներում ԽՍՀՄ-ի օկուպացիայից հետո{{Sfn|Ericson|1999|pp=150–3}}: Պայմանագրով լուծվեց դեպի Գերմանիա Մերձբալթյան երկրներից էթնիկ գերմանացիների ներգաղթի և դեպի ԽՍՀՄ «Սպիտակ ռու» ազգությունների ներգաղթը Գերմանիայի օկուպացրած տարածքների<ref name="johari"/>:
==Խորհրդա-գերմանական հարաբերություններ պակտի գործողության ընթացքում==
[[Պատկեր:Bundesarchiv Bild 101I-121-0011-20, Polen, deutsch-sowjetische Siegesparade.jpg|thumb|right|Խորհրդային և գերմանացի զինվորների հանդիպումը միասնական օկուպացված [[Բրեստ]]ում:]]
===Վաղ քաղաքական հարցեր===
Պայմանագիրը ցնցեց աշխարհը: Ամերիկացի լրագրող [[Ջոն Գունտեր]]ը, ով Մոսկվայում էր 1939 թվականի օգոստոսին, հայտարարեց, որ ավելի անհավատալի բան դժվար էր պատկերացնել: Զարմանքը և վատատեսությունը արագ փոխակերպվեցին սարսափի և տագնապի<ref name="gunther1940">{{cite book | url=https://archive.org/stream/in.ernet.dli.2015.149663/2015.149663.Inside-Europe#page/n159/mode/2up | title=Inside Europe | publisher=Harper & Brothers | author=Gunther, John | authorlink=John Gunther | location=New York | year=1940 | pages=137–138}}</ref>: Պայմանագրը հրապարակելուց առաջ Արևմուտքի կոմունիստները բացառում էին, որ այսպիսի պայմանագիր կարող է ստորագրվել: [[Հոլիվուդի սև ցուցակ]]ի ապագա անդամ [[Հերբերտ Բիբերման]]ը դրա մասին խոսակցությունները անվանեց «Ֆաշիստական քարոզ»: [[ԱՄՆ-ի կոմունիստական կուսակցություն|ԱՄՆ-ի կոմունիստական կուսակցության]] նախագահ [[Երլ Բրոուդեր]]ը իր ելույթում ասաց, որ ավելի հավանական է, որ ինքը ընտրվի ԱՄՆ-ի առևտրային պալատի նախագահ, քան կնքվի նման պայմանագիր<ref name="friedrich1997">{{cite book|title=City of Nets: A Portrait of Hollywood in the 1940s|publisher=University of California Press|last=Friedrich|first=Otto|year=1997|edition=reprint|location=Berkeley; Los Angeles|page=24|isbn=0-520-20949-4}}</ref>:
Գունտերը այնուամենայնիվ գրեց, որ կոմունիզմը և ֆաշիզմը ավելի մոտ են, քան ենթադրվում էր: 1939 թվականի սկզբներից խորհրդային [[Կոմունիստական ինտերնացիոնալ]]ը հրաժարվեց հականացիստական և հակաֆաշիստական քարոզչություններից` Եվրոպայի պատերազմը բացատրելով որպես կապիտալիստական երկրների միջև հակամարտություն իմպերիալիստական նկատառումներով<ref name="cohen110">{{cite book|last=Cohen|first=Yohanon|title=Small Nations in Times of Crisis and Confrontation|publisher=SUNY Press|year=1989|isbn=0-7914-0018-2|page=110}}.</ref>: Արևմտյան կոմունիստները, որոնք մինչ պայմանագիրը խոսում էին համակարգային անվտանգությունից, ստորագրումից հետո մեղադրում էին Բրիտանիային և Ֆրանսիային ընթացիկ պատերազմի համար{{r|friedrich1997}}:
Երբ տեղի էին ունենում հակագերմանական ցույցեր [[Պրահա]]յում, Կոմունիստական ինտերնացիոնալը հրամայեց Չեխական կոմունիստական կուսակցությանը անել ամենի ինչ, որպեսզի պարալիզացվեն շովինիստ տարրերը:<ref name="cohen110"/>: Մոսկվան շուտով ստիպեց Ֆրանսիայի և Բրիտանիայի կոմունիստական կուսակցություններին ընդունել հակապատերազմական դիրք: Սեպտեմբերի 7-ին Ստալինը իր մոտ կանչեց [[Գեորգի Դիմիտրով]]ին և հայտնեց Կոմունիստական ինտերնացիոնալի նոր ուղղության մասին: Ըստ նոր ուղղության պատերազմը հրահրել էին իմպերիալիստները: Այսպիսով տարբեր արևմտյան կոմունիստական կուսակցությունները այժմ ընդդիմանում էին պատերազմին<ref>{{Cite news|url=http://www.whatnextjournal.co.uk/Pages/Newint/Redflag.html|title=From the Red Flag to the Union Jack|newspaper=What next journal|place=UK|ref=harv}}.</ref>: Չնայած Ֆրանսիայի կոմունիստները սեպտեմբերի 2-ին միաձայն քվեարկել էին պատերազմի օգտին և սեպտեմբերի 19-ին հայտարարել էին, որ պատրաստ են զոհվել հայրենիքի համար, սեպտեմբերի 27-ին Կոմունիստական ինտերնացիոնալի ցուցումով պատերազմը հայտարարեցին իմպերիալիստական: Հոկտեմբերի 1-ին Ֆրանսիայի կոմունիստները առաջարկեցին լսել Գերմանիայի խաղաղության կոչերին, իսկ կոմունիստների առաջնորդ [[Մորիս Թորեզ]]ը դասալքվեց [[Ֆրանսիական բանակ]]ից հոկտեմբերի 4-ին և հեռացավ ԽՍՀՄ{{r|jackson2001}}: Մնացած կոմունիստները նույնպես դասալքվեցին:
== Ծանոթագրություններ ==
| |||