«Խաչքար»–ի խմբագրումների տարբերություն

Խաչքարերը հայ միջնադարյան մշակույթի ինքնատիպության խորհրդանիշն են։ Ուղղաձիգ դիրքով առանձին կանգնեցված քարե հուշակոթողներից հնագույնները ''մենհիրներն'' են, որոնք բավականին մեծ քանակությամբ հանդիպում են [[Հայաստան]]ում։ Նրանք ունեցել են պաշտամունքային նշանակություն։ Նույն կարգի [[հուշարձան]]ներ են նաև «<nowiki/>[[Վիշապ (հուշարձան)|վիշապ]]<nowiki/>» կոչվող կերտվածքները։ Սրանք իրենց վրա կրում են մշակման հետքեր՝ գաղափարագրերի և քանդակների ձևով, ունեն հսկա ձկան տեսք և կապվում են հայերի նախահայրերի մոտ տարածված ջրի աստվածուհու՝ [[Աստղիկ]] Դերկետոյի պաշտամունքի հետ ։

 

[[Արագած|Արագած լեռան]] փեշերին գտնվել են քառակող սյունաձև կոթողներ, որոնք իրենց վրա կրում էին խաչի նշան։ Սրանք բաղկացած էին երկու մասից՝ պատվանդանից և ուղղաձիգ մարմնից։

 

Քարե խաչքարի համար նախօրինակ են ծառայել փայտյա խաչերը, որոնք կանգնեցվում էին հատկապես քանդված [[հեթանոսություն|հեթանոսական]] մեհյանների տեղում։ Ըստ ավանդության, Հայաստանում փայտյա խաչեր են կանգնեցված եղել [[Սևանա կղզի|Սևանա կղզում]], [[Սանահին]]ում, ինչպես նաև հարևան [[Վրաստան]]ում՝ [[Մցխեթ]]<nowiki/>ի մոտ, Մծիրե լեռան վրա, որտեղ յոթերորդ դարում կառուցվել է [[Ջվարի վանք|Ջվար]]<nowiki/>ի (որ վրացերեն նշանակում է խաչ) եկեղեցին։

 

== Խաչքարերի հիմնական տեսակներ ==