«Ուկրաինա»–ի խմբագրումների տարբերություն

[[Խորհրդային Միություն|Խորհրդային Միության]] փլուզումից հետո Ուկրաինային մնաց 780000 զինուժ, որը համարվում է աշխարհում երրորդ խոշորագույն [[միջուկային զենք]]ով հագեցած ռազմական ուժը։ուժը<ref name=milgov/><ref>

[http://www.globalsecurity.org/wmd/world/ukraine/index.html Ուկրաինայի հատուկ զինամթերքը]</ref>[[: 1992]] թ [[մայիս]]ին Ուկրաինան ստորագրեց [[Ստրատեգիական հարձակողական սպառազինությունների սահմանափակման պայմանագիր]], որտեղ երկիրը համաձայնվեց [[Ռուսաստան]]ին տալ ողջ միջուկային զենքը և միանալ միջուկային զենքի չտարածման պայմանագրին որպես միջուկային զենք չունեցող երկիր։ Ուկրաինան վավերացրեց պայմանագիրը [[1994]] թ և [[1996]] թ երկիրը ազատվեց միջուկային զենքից։զենքից<ref name=milgov>[http://www.mil.gov.ua/index.php?lang=en&part=history&sub=history Ուկրաինայի ռազմական ուժերի պատմությունը]</ref>:

Ուկրաինան հետևողական քայլեր ձեռնարկեց սովորական զենքի կրճատման ուղղությամբ։ Նա ստորագրեց [[Եվրոպայում Սովորական Սպառազինությունների մասին պայմանագիր]], որը ենթադրում էր [[տանկ]]երի, [[հրետանի|հրետանու]] և [[զրահապատ մեքենա]]ների թվի կրճատում (զինված ուժերը կրճատվեցին 300000-ի)։ Պետությունը նախատեսում է ներկայիս բանակը փոխարկել պրոֆեսիոնալ կամավոր բանակի ոչ ուշ քան [[2011]] թ։թ<ref name="wbook06">[http://web.archive.org/web/20121028133352/http://www.mil.gov.ua/files/white_book_eng2006.pdf Սպիտակ գիրք, 2006 թ]</ref>:

Ուկրաինան զգալի դեր է խաղում խաղաղապահ գործողություններում։ Ուկրաինական զորքերը տեղաբաշխված են [[Կոսովո]]յում որպես ուկրաինա-լեհական [[գումարտակ]]ի մաս։մաս<ref>[http://www.mil.gov.ua/index.php?lang=en&part=peacekeeping&sub=kfor_kosovo Բազմազգային խաղաղապահ զորքերը Կոսովոյում]</ref>: Ուկրաինական զորքեր տեղաբաշխվեցին նաև [[Լիբանան]]ում որպես [[ՄԱԿ-ի ժամանակավոր ուժեր]]ի մաս՝ հրադադարը պահպանելու նպատակով։ Տեխնիկական սպասարկման և ուսումնական գումարտակ տեղակայվեց նաև [[Սիերա Լեոնե]]ում։ [[2003]]-[[2005]] թթ ուկրաինական զորքերը լեհական հրամանատարության ներքո մեկնեցին [[Իրաք]] որպես [[Միջազգային կոալիցիոն ուժեր Իրաքում|միջազգային կոալիցիոն ուժերի]] մաս։ Ուկրաինական բանակի զինծառայողների թիվն աշխարհում կազմում է շուրջ 562։562<ref>

[http://www.mil.gov.ua/index.php?part=peacekeeping&lang=en Խաղաղապահ առաքելություն]</ref>:

Այլ երկրների զինմիավորումները՝ ներառյալ [[ԱՄՆ զինուժ]]ը, ուկրաինական ուժերի հետ մեկտեղ կանոնավորապես մասնակցում են զորավարժությունների Ուկրաինայում։Ուկրաինայում<ref>[http://www.kyivpost.com/news/politics/detail/67094 Խորհրդարանը հաստատում է օտարերկրյա զինմիավորումների մասնակցությունը Ուկրաինայի զորավարժություններին]</ref>:

Անկախությունից հետո Ուկրաինան իրեն չեզոք երկիր հռչակեց։հռչակեց<ref>[http://gska2.rada.gov.ua:7777/site/postanova_eng/Declaration_of_State_Sovereignty_of_Ukraine_rev1.htm Ուկրաինայի ինքնիշխանության մասին հռչակագիր]</ref>: Պետությունը սահմանափակ ռազմական համագործակցություն ունի [[Ռուսաստան]]ի, այլ [[Անկախ պետությունների համագործակցություն|Անկախ պետությունների համագործակցության]] երկրների և [[ՆԱՏՕ]]-ի հետ սկսած [[1994]] թվականից։ [[2000]]-ական թվականներին կառավարությունը հակված էր դեպի ՆԱՏՕ-ն և խորը համագործակցության սկիզբը դրվեց, երբ [[2002]] թ ստորագրվեց ՆԱՏՕ-Ուկրաինական գործողությունների ծրագիրը։ Հետո որոշվեց, որ ՆԱՏՕ-ին միանալու որոշումը պետք է ընդունվի համազգային հանրաքվեի միջոցով հետագայում։հետագայում<ref name="wbook06"/>: Գործող նախագահ [[Վիկտոր Յանուկովիչ]]ը Ուկրաինայի և ՆԱՏՕ-ի միջև համագործակցությունը բավարար է համարում։համարում<ref name=NATOTAK>[http://www.kyivpost.com/news/nation/detail/63797/ ՆԱՏՕ-ն հաստատում է Ուկրաինայի պատրաստվածությունը կազմակերպության մեջ ընդգրկվելու համար]</ref>: Յանուկովիչը դեմ է Ուկրաինայի միացմանը ՆԱՏՕ-ին։ին<ref>[http://www.reuters.com/article/idUSTRE6062P320100107 Յանուկովիչը խոստանում է Ուկրաինային հեռու պահել ՆԱՏՕ-ից]</ref>: [[2008]] թ [[Բուխարեստ]]ում կայացած համաժողովին ՆԱՏՕ-ն հայտարարեց, որ Ուկրաինան կարող է անդամակցել ՆԱՏՕ-ին, երբ նա ցանկանա և երբ նա կհամապատասխանի անդամակցման չափանիշերին։չափանիշերին<ref name=NATOTAK/>:

[[1992]] թ [[հունվարի 28]]-ին Ուկրաինայի Գերագույն խորհուրդը հաստատեց Ազգային դրոշը, որն ուղղանկյուն պաստառ՝ կազմված լայնությամբ իրար հավասար 2 հորիզոնական շերտերից․ վերին շերտը [[կապույտ]] է, ստորինը՝ [[դեղին]]։<ref name="Конституция Украины">[[Ուկրաինայի Սահմանադրությունը]]</ref><ref>[https://archive.is/20120913134435/www.ukrgold.net/country/page554.htm Խորհրդանիշեր]</ref>:

Ուկրաինայի տնտեսությունն զբաղեցնում է 39-րդ տեղն աշխարհում ըստ [[ՀՆԱ]]-ի չափի ([[2011]])։<ref>[http://mostinfo.su/86-vvp-po-pps-stran-mira.html Աշխարհի երկրների ՀՆԱ-ն]</ref><ref name="Сіа.gov">[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/up.html CIA — The World Factbook]</ref>: Մեկ բնակչին բաժին ընկնող ՀՆԱ-ի չափը կազմում է 7600 ԱՄՆ դոլար (2011)։<ref name="Сіа.gov" />: 2011 թ ՀՆԱ-ի աճը կազմեց 5,2%։<ref name="Сіа.gov:рост">[http://korrespondent.net/business/economics/1313156-vvp-ukrainy-v-2011-godu-vyros-na-52-gosstat Ուկրաինայի ՀՆԱ-ն 2011 թ աճեց 5,2%-ով]</ref>: Ուկրաինայի պարտքը [[2010]] թ հասավ ՀՆԱ-ից 93,5%-ի, իսկ 2010 թ [[հուլիսի 1]]-ի դրությամբ ՀՆԱ-ի աճը կազմեց 3,7%։<ref>[http://top.rbc.ru/economics/17/03/2010/381129.shtml Ուկրաինայի պետական պարտքը կազմեց ՀՆԱ-ից 93,5%։]</ref>:

Ուկրաինան համարվում է արտահանման ուղղվածություն ունեցող երկիր․ ըստ որոշ գնահատականների՝ երկրի ՀՆԱ-ի 50%-ը կազմվում է արտահանումից։արտահանումից<ref>[http://www.ukrrudprom.ua/digest/Vsemirniy_bank_poddergit_ukrainskiy_eksport.html Համաշխարհային բանկը աջակցում է ուկրաինական արտահանությանը]</ref>: [[2011]] թ ըստ [[Առևտրի Համաշխարհային Կազմակերպություն|Առևտրի Համաշխարհային Կազմակերպության]]՝ Ուկրաինան համաշխարհային ներմուծողների շարքում զբաղեցրեց 25-րդ տեղը։

Ուկրաինայի ֆինանսավարկային համակարգը [[1997]]-[[1998]] թթ խորը ճգնաժամից հետո [[2000]]-ական թթ առաջին կեսում ընդհանուր առմամբ կայունացավ։ [[2005]] թ [[Ուկրաինայի Ազգային բանկ]]ը երկարաժամկետ ծրագիր մշակեց՝ ուղղված երկրում գործող մասնավոր բանկային հաստատությունների թվի կրճատմանը՝ փոքր բանկերի միաձուլման կամ մեծ բանկերի կողմից փոքրերի «կուլ տալու» միջոցով։ Ի տարբերություն [[2009]]-[[2011]] թթ բացասական արդյունքների ([[2009]] թ կորուստը կազմեց 38 450մլն գրին, [[2010]] թ՝ 13 027մլն գրին, [[2011]] թ՝ 7 708մլն708 մլն գրին) [[2012]] թ 9 ամիսների ընթացքում Ուկրաինայի բանկային համակարգը դրական ֆինանսական արդյունք ցուցաբերեց, որը հավասար էր +2 775մլն գրինի։գրինի<ref>[http://news.finance.ua/ru/~/3/0/all/2012/11/16/291418 Ուկրաինայի բանկային համակարգի վերլուծական ուսումնասիրությունը 2012 թ 9 ամիսների ընթացքում]</ref>: [[2012]] թ [[սեպտեմբեր]]ի դրությամբ Ուկրաինայում հաշվվում է 176 կոմերցիոն [[բանկ]], որոնցից 55-ը օտարերկրյա գործընկերների հետ է համագործակցում, 10-ի վերահսկող փաթեթը պատկանում է օտարերկրյա սեփականատերերի։սեփականատերերի<ref>[http://www.bank.gov.ua/control/uk/publish/article?art_id=36807 Oсновнi показники діяльності банків України]</ref>: Հատկանշական է, որ այդ բանկերից 10 ամենախոշորները ղեկավարում են բանկային ոլորտի 63,4%-ը, որի ընդհանուր միջոցները կազմում են $353մլդ։353 մլդ<ref name="Госдеп">[http://www.state.gov/r/pa/ei/bgn/3211.htm Department of State]</ref>:

[[2010]] թ Ուկրաինայի Ազգային բանկի վերաֆինանսավորումը կազմում էր 11,97% (27-րդ տեղն աշխարհում), կոմերցիոն բանկերի վարկավորման բազային տոկոսադրույքը՝ 15,95% (36-րդ տեղն աշխարհում)։<ref name="CIA-Main" />:

[[2011]] թ արտաքին առևտրի ծավալը կազմեց $125,3մլդ՝3 մլդ՝ $31,1մլդ բացասական մնացորդի դեպքում, արտահանման ծավալը՝ $69,42մլդ42 մլդ, ներմուծումը՝ $83,22մլդ22 մլդ (արտահանումով 38-րդն է աշխարհում, իսկ ներմուծմամբ՝ 51-րդը)։<ref name="CIA-Main" />:

Ներմուծվում է գլխավորապես [[էներգակիր]]ներ, [[մեքենա]]ներ, սարքավորումներ, քիմիական արդյունաբերության և նավթամշակման ապրանքներ։ապրանքներ<ref name="CIA-Main" />:

[[2009]] թ դրությամբ ուկրաինական արտահանման հիմնական սպառողներն են հանդիսանում [[ՌԴ]] (27.3%), [[Թուրքիա]]ն (5.9%), [[Իտալիա]]ն (4.7%)։<ref name="CIA-Main" />:

Ուկրաինական տնտեսության մեջ օտարերկրյա ներդրումները [[2011]] թ դրությամբ կազմել են մոտ $60.5մլդ (52-րդ տեղն աշխարհում)։ Ուկրաինական ներդրումներն արտասահմանում կազմել են $3մլդ (65-րդ տեղն աշխարհում)։<ref name="CIA-Main">[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/up.html Տեղեկություն Ուկրաինայի մասին ԿՀՎ-ի պաշտոնական կայքում]</ref>:

Գետային նավարկելի ճանապարհների երկարությունը կազմում է 1672կմ։1672 կմ։ [[Դնեպր]] և [[Դանուբ (գետ)|Դանուբ]] գետերը միջազգային բեռնափոխադրումների գործում կարևոր դեր են խաղում։ Ուկրաինայում գործում է նավթատարների և գազատարների զարգացած համակարգ (20 070կմ070 կմ և 7 4540կմ4540 կմ համապատասխանաբար, ինչպես նաև 4170կմ4170 կմ խողովակատար մաքուր ապրանքների համար)։ [[Սև ծով|Սև]] և [[Ազովի ծով]]ի հիմնական նավահանգիստներն են՝ [[Յուժնի]], [[Խերսոն]], [[Նիկոլաև]], [[Մարիուպոլ]]։ 2008 թ ընդհանուր առմամբ բոլոր նավահանգիստների բեռնաշրջանառությունը կազմել է 132.18մլն18 մլն տոննա։

[[1833]] թ ստեղծված և [[ԽՍՀՄ]]-ի ժամանակ զարգացող Սևծովյան [[շոգենավ]]երը վաճառվեցին կասկածելի գործարքների արդյունքում և այժմ գրեթե դադարել են գոյություն ունենալ․ 350 նավերից մնացել է միայն 6։6<ref>[http://web.archive.org/web/20070716095103/http://www.zn.ua/2000/2675/54298/ Ցամաքային նավագնացություն]</ref><ref>[http://www.realestate.net.ua/news234.html Սևծովյան նավագնացությունը կզբաղվի անշարժ գույքով]</ref>:

Երկաթուղային տրանսպորտն սկսեց բավականին ակտիվորեն զարգանալ [[19-րդ դար]]ի վերջին (առաջին երկաթուղային ճանապարհը դրվել է [[1861]] թ)։ [[2009]] թ դրությամբ երկաթուղային ճանապարհների երկարությունը կազմում է 22 300կմ300 կմ և զբաղեցնում է 7-րդ տեղն աշխարհում։ Էլեկտրաֆիկացված երկաթուղիների երկարությունը 9752կմ9752 կմ է։ Որպես ազգային ստանդարտ ընդունված է այսպես կոչված լայնագիծը, որն ունի 1520մմ1520 մմ լայնություն։ Երկաթուղային ցանցի զարգացման համար բնորոշ են նույն շրջանային անհամաչափությունները, ինչ ավտոճանապարհների համար։

Ներկայումս Ուկրաինայում բնակվում է շուրջ 130 հզ. հայ, ոչ պաշտոնական տվյալների հայերը Ուկրաինայում կազմում են 400.000 մարդ։ Բնակվում են հիմնականում [[Կիև]]ում (40.000), [[Օդեսա]]յում, [[Խարկով]]ում, [[Դոնեցկ]]ում, [[Լվով]]ում, [[Զապորոժյե]]ում, [[Ղրիմ]]ի քաղաքներում և այլ վայրերում։ Գործում են 23 հայկական եկեղեցիներ և 2 մատուռ, ամենօրյա և կիրակնօրյա դպրոցներ, հրատարակվում են« «Արագած, Մասյաց աղավնի հայկական թերթերը, Սուրբ Խաչ հանդեսը։ 2001 թ-ին ստեղծվել է [[Ուկրաինայի հայերի միություն]]ը։ Ուկրաինայում կառուցվում է 6 հայկական եկեղեցի, [[Դոնեցկ]], [[Կիև]] [[Զապորոժյե]], [[Կամենեց-Պոդոլսկի]], [[Լուգանսկ]] և [[Սևաստպոլ]] քաղաքներում։