'''Մադարացի ձիավոր''', '''Մադարացի հեծյալ''' ({{lang-bg|Мадарски конник, ''Madarski konnik''}}), վաղ միջնադարյան ժայռաքանդակ Բուլղարիայի հյուսիս-արևելյանհյուսիսարևելյան հատվածում, Մադարի գյուղի մոտ, Շումենի արևելքում գտնվող Մադարա բարձրավանդակում։ Հուշարձանը թվագրվում է մ. թ. 710։ Ընդգրկված է [[ՅՈՒՆԵՍԿՈ]]-ի [[Համաշխարհային ժառանգություն|Համաշխարհային ժառանգության]] ցանկում։
[[Պատկեր:MadarskiKonnikWide.jpg|մինի]]
== Պատմություն ==
Հարթաքանդակում պատկերված է 23 մետր բարձրությամբ ձիավորը՝ ուղղահայաց 100 մետր բարձրությամբ քարափին։ Հեծյալը նիզակով հարվածել է ձիու ոտքերի մոտ ընկած առյուծին։ Ձիավորի դիմաց ճախրում է արծիվը, հետևից վազում է շունը։ Տեսարանը սիմվոլիկ կերպով պատկերում է ռազմական հաղթանակ։ Հուշարձանը ստեղծվել է բուլղար խան Տրևելի օրոք, և հավանաբար հենց խանի դիմապատկերն է։ Համաձայն այլ տեսությունների՝ հարթաքանդակը կապված է հին Թրաքիայի հետ և պատկերված է թրաքյան աստված։
Տող 50.
== Ճանաչում ==
Մադարացի ձիավորը պատկերված է [[1999]] և [[2000]] թվականներին թողարկված [[Բուլղարական լև|Բուլղարական մանրադրամմանրադրամների]]ների վրա<ref>[http://www.bnb.bg Bulgarian National Bank]. Notes and Coins in Circulation: 1999: [http://www.bnb.bg/bnb/notes_coins.nsf/vNotesCoins/5B289F21AB55C2AEC2256B51003606E3?OpenDocument&EN 1 stotinka], [http://www.bnb.bg/bnb/notes_coins.nsf/vNotesCoins/48EF031AD6CDBD16C2256B51003606E5?OpenDocument&EN 2 stotinki], [http://www.bnb.bg/bnb/notes_coins.nsf/vNotesCoins/77E7AF8A0C9EE077C2256B51003606E6?OpenDocument&EN 5 stotinki], [http://www.bnb.bg/bnb/notes_coins.nsf/vNotesCoins/5B027CF5AA80075FC2256B51003606E7?OpenDocument&EN 10 stotinki], [http://www.bnb.bg/bnb/notes_coins.nsf/vNotesCoins/A10816762E285AADC2256B51003606E8?OpenDocument&EN 20 stotinki], [http://www.bnb.bg/bnb/notes_coins.nsf/vNotesCoins/29882F34DB90395DC2256B51003606E9?OpenDocument&EN 50 stotinki]; 2000: [http://www.bnb.bg/bnb/notes_coins.nsf/vNotesCoins/845086B60E22A599C2256B51003606E4?OpenDocument&EN 1 stotinka], [http://www.bnb.bg/bnb/notes_coins.nsf/vNotesCoins/89B3985BA8F685AAC2256B51003606EA?OpenDocument&EN 2 stotinki] & [http://www.bnb.bg/bnb/notes_coins.nsf/vNotesCoins/F0A0257E0FB73464C2256B51003606EB?OpenDocument&EN 5 stotinki]. – Retrieved on 26 March 2009.</ref>։ 2008 թվականի հունիսի 29-ի բուլղարական մետաղադրամի վրա պատկերի տեղադրման համար պաշտոնական հարցման ժամանակ «Մադարացի ձիավորը» հաղթեց՝ ստանալով ձայների 25.44 տոկոսը<ref>{{cite web | url=http://infobulgaria.info/new2/bgsimvoli/ | title=Bulgaria selected the new eruo design | publisher=Info Bulgaria | accessdate=2008-06-30 |archiveurl = http://web.archive.org/web/20080620071356/http://www.infobulgaria.info/new2/bgsimvoli/ <!-- Bot retrieved archive --> |archivedate = 2008-06-20}}</ref><ref>{{cite web | url=http://www.novinite.com/view_news.php?id=94629 | title=Bulgaria Chooses Madara Horseman for National Symbol at Euro Coin Design | publisher=Sofia News Agency Novinite | accessdate=2008-07-01}}</ref><ref>{{cite web | url=http://www.eubusiness.com/news-eu/1214761621.35 | title=Bulgaria chooses heritage site to adorn euro coins | publisher=EU Business | accessdate=2008-07-01}} {{Dead link|date=September 2010|bot=H3llBot}}</ref>։
[[Անտարկտիկա]]ն անվանվել է Մադարա պատմական վայրի անունով։
Տող 88.
== Արտաքին հղումներ ==
* [http://www.villabulgaraeco.com Villa Bulgara eco, Kiulevcha village]
{{commons category|Madara Rider}}
* [http://mandara.narod.ru/nadpisi.htm Text of all Madara Rider inscriptions] (in Medieval Greek with a translation to modern Bulgarian)
