«Աստվածաբանություն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
Տող 9.
== Հին Հունաստան ==
 
[[Հունաստան|Հունական]] ''θεολογία'' բառը, նախկինում, համարվել է «Ուսմունք Աստծո մասին»<ref>{{Cite web|url=http://www.pravenc.ru/text/149559.html|title=БОГОСЛОВИЕ: Ուղղափառական հանրագիտարան|last=|first=|date=|website=|publisher=|accessdate=}}</ref>: Բառը առաջացել է մեկ այլ հունական բառից ''θεολόγοι'', որով անվանում էին այն գրողներին, բանաստեղծներին, ովքեր լեգենդներ էին գրում աստծո մասին՝ [[Օրֆեա]], [[Հեսիոդոս]], [[Հոմար]]: Ավելի ուշ Աստվածաբանների էին անվանում նրանց, ովքեր գրում էին հնագույն առասպելներ, օրինակ՝ [[Ֆերեդիկա Սիրոսկովո]] և [[Էպիմենիդա Կրիտսկովո]]: [[Արիստոտել|Արիստոտելի]] պատկերացմամբ աստվածաբանությունը փիլիսոփայության մաս է կազմում, «ուսմունք աստվածայինի մասին» (այլ.-հուն. φίλοσοφία θεολογική, մաթեմատիկայի ու ֆիզիկայի հետ միասին)<ref name=":0" />: Արիստոտելի ուսմունքում աստվածաբանությունը արդարացնում էր [[Աստղագիտության պատմություն|աստղագիտության]] անհրաժեշտությունը<ref>{{Cite book|title=Буланин Д. М. Источники античных реминисценций в сочинениях Максима Грека. Труды отдела древнерусской литературы. Т. 33. Древнерусские литературные памятники. Под ред. Д. С. Лихачёва Л.,Наука, 1979|last=|first=|publisher=|year=|isbn=|location=|pages=}}</ref>: Հետագայում, [[Միջնադար|միջնադարում]], [[Քրիստոնյա|քրիստոնյաների]] համար արգելված աստղագիտության վերաբերյալ հետաքրքրությունը պայմանավորված էր նրանով, որ նույնիսկ «<nowiki/>[[Սվյատոսլավի ժողովածուն]]<nowiki/>» պարունակում էր աստղագիտության մասին տեղեկություններ: [[ՍտոիկներՍտոիցիզմ|Ստոիկները]] աստվածաբանության փիլիսոփայությունը մեկնաբանում էին, որպես աշխարհի կառուցվածքի աստվածային բացահայտման մասին ուսումնասիրություն<ref name=":0" />:
 
== Վաղ քրիստոնեություն ==
 
Վարոնի աստվածաբանության մեկնաբանումը բազմիցս քննադատվել է [[Ավրելիյ Ավգուստինի|Ավգուստինի]] կողմից (նայել. «<nowiki/>[[Աստվածների քաղաքի մասին]]<nowiki/>», գիրք. 18), որը ճշմարիտ աստվածաբանության տակ հասկանում էր «աստծո մասին բացատրության տեսություն», «աստտծո մասին ուսմունք կամ ելույթ», ի տարբերություն աստվածների մասին առասպելական ուսուցում<ref name=":0" />: Բայց մինչև Միջին դարեր քրիստոնեական գրողները այս՝ θεολογία (աստվածաբանություն), տերմինի տակ հասկանում էին ''տրադալոգիա''`ուսմունք [[Սուրբ Երրորդություն|Սուրբ Երրորդության]] մասին: Առաջին անգամ այդ տերմինը օգտագործել է [[Աֆինագոռ Աֆինսկին]], իսկ [[Կլիմենտա Ալեքսանդր|Կլիմենտա Ալեքսանդրի]] և [[Օրիգե|Օրիգենայի]] աշխատանքների շնորհիվ ամրապնդվեց այդ տերմինը: Համարվում է, որ տերմինը լայն կիրառություն է սկսել ունենալ 4-րդ դարում: Հենց այդ իմաստն էր արմատավորված և կապված [[Գրիգոր Աստվածաբան|Գրիգորի]] և [[Սիմեոն Աստվածաբան|Սիմեոն]] Աստվածաբանների՝ տրիալոգիայում ունեցած ներդրման հետ: Ժամանակակից աստվածաբանության մնացած բաժինները (աշխարհի ստեղծման մասին, Աստծո խոսքի մարմնավորում, փրկություն, [[Երկրորդ Հայտնություն]] և այլն), այսինքն Աստծո արարչական գործունեությունը, աշխարհի իմաստավորումը և փրկությունը:
 
Օրիգենը առաջին աստվածաբան էրէ համարում [[Հիսուս Քրիստոս|Հիսուս Քրիստոսին]], ով հայտնում էր, որ ինքը Աստծո որդին էր և, դրանով իսկ, սկիզբ դրեց Սուրբ Երրորդությանը: Հիսուս Քրիստոսին առաջին աստվածաբան անվանեց, բայց արդեն ժամանակակից ըմբռնմամբ, լուսավորիչ [[Գրիգորի Պալամ|Գրիգորի Պալամը]]: Առաջին աստվածաբան էր անվանվում նաև, Հիսուս Քրիստոսից հետո, մի խոհեմ հանցագործ, ով հետևյալ արտահայտությունն է արել. «Հիշիր ինձ Տեր, երբ կիջնես քո թագավորություն»<ref>{{Cite book|title=Давыденков О. В., прот. Догматическое богословие. Курс Лекций. — М.: ПСТБИ, 1997|last=|first=|publisher=|year=|isbn=|location=|pages=}}</ref>:
 
Քրիստոնյաները կարծում են, որ [[Նոր Կտակարան]]<nowiki/>ի կազմումը, առաքելական ուղերձները համարվում են վաղ շրջանի [[Եկեղեցի|Եկեղեցու]] աստվածաբանությունը, որը իմաստավորվում էր Հայտնությամբ: