«Ազատությունների մեծ խարտիա»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
Special:Permalink/4183030#Անավարտի կաղապար, մաս N, ջնջվեց: {{ՄեծԲրիտանիա-անավարտ}} oգտվելով ԱՎԲ |
|||
Տող 1.
5.03.2017 Սևծովյան տնտեսական համագործակցություն (ՍԾՏՀ) Վիքիպեդիա՝ ազատ հանրագիտարան <nowiki>https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D6%87%D5%AE%D5%B8%D5%BE%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%BF%D5%B6%D5%BF%D5%A5%D5%BD%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%B0%D5%A1%D5%B…</nowiki> 1/3 Սևծովյան տնտեսական համագործակցություն[1] (ՍԾՏՀ), տարածաշրջանային կազմակերպություն է՝ ստեղծված Սևծովյան տարածաշրջանի 11 պետությունների կողմից։ Կազմակերպության հիմնական նպատակն է Սևծովյան տարածաշրջանում ապահովել կայունություն, տնտեսական զարգացում, բարգավաճում և խաղաղություն։ Կազմակերպության գլխավոր գրասենյակը գտնվում է Թուրքիայի Ստամբուլ քաղաքում։ Բովանդակություն [թաքցնել] 1 Կազմակերպության մասին 2 Անդամ երկրները 3 ՍԾՏՀ կառուցվածքը 4 ՍԾՏՀ առաջնայնությունները 5 ՍԾՏՀ շրջանակներում կնքված պայմանագրեր 6 Ծանոթագրություններ Կազմակերպության մասին [ խմբագրել | խմբագրել կոդը ] 1992 թ. հունիսի 25ին Սևծովյան տարածաշրջանի 11 երկրների՝ Ալբանիայի, Ադրբեջանի, Բուլղարիայի, Վրաստանի, Հայաստանի, Հունաստանի, Մոլդովայի, Ռումինիայի, Ռուսաստանի, Թուրքիայի և Ուկրաինայի ղեկավարները Ստամբուլում անցկացվող գագաթնաժողովի ժամանակ ստորագրեցին «Սևծովյան տնտեսական համագործակցություն» կազմակերպություն ստեղծելու վերաբերյալ համատեղ հռչակագիր։ 2004 թից կազմակերպության անդամ է հանդիսանում նաև Սերբիան։ Կազմակերպությունը ստեղծվել է որպես բազմակողմանի քաղաքական և տնտեսական համագործակցության յուրահատուկ և խոստումնալից մոդել։ Այն նպատակ ունի նպաստել անդամ երկրների միջև փոխգործակցության ամրապնդմանն ու խորացմանը, ապրանքների, ծառայությունների, կապիտալի և աշխատուժի ազատ տեղաշարժին, բարիդրացիական հարաբերությունների հաստատմանը, ինչպես նաև Սևծովյան տարածաշրջանում հաստատել խաղաղություն, կայունություն և բարգավաճում և նպաստել անդամ ենկրների՝ համաշխարհային տնտեսությանն ինտեգրվելու գործում։ ՍԾՏՀն զբաղեցնում է շուրջ 20 միլիոն քառակուսի կիլոմետր տարածք՝ ընդգրկելով Սևծովյան տարածաշրջանի, Բալկանների և Կովկասի երկրները՝ շուրջ 350 միլիոն բնակչությամբ։ Անդամ երկրների միջև առևտուրը տարեկան գերազանցում է 300 միլիարդ դոլարը։ Պարսից ծոցի տարածաշրջանից հետո Սևծովյան տարածաշրջանը երկրորդն է բնական գազի և նավթի պաշարներով։ Այն հարուստ է նաև տարբեր հանքային ռեսուրսներով և մետաղներով։ Տարածաշրջանը Եվրոպայի խոշորագույն տրանսպորտային և էներգետիկ տարանցիկ միջանցքներից է։ [2] Կազմակերպությունում դիտորդի կարգավիճակ ունեն Եգիպտոսը, Ավստրիան, Բելառուսը, Խորվաթիան, Չեխիան, Ֆրանսիան, Գերմանիան, Իսրայելը, Իտալիան, Լեհաստանը, Սլովակիան, Թունիսը, ԱՄՆը։ Եվրամիությունը մի շարք միջազգային այլ կազմակերպությունների հետ մեկտեղ վայելում է նույն կարգավիճակը։ 1998 թ. հունիսի 5ին Յալթայի գագաթաժողովում անդամ երկրների ղեկավարների կողմից ընդունվել է ՍԾՏՀ Կանոնադրությունը (Խարտիա)։ Անդամ երկրները [ խմբագրել | խմբագրել կոդը ] Ադրբեջան Ալբանիա Բուլղարիա Թուրքիա Հայաստան Հունաստան 05.03.2017 Սևծովյան տնտեսական համագործակցություն (ՍԾՏՀ) Վիքիպեդիա՝ ազատ հանրագիտարան <nowiki>https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D6%87%D5%AE%D5%B8%D5%BE%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%BF%D5%B6%D5%BF%D5%A5%D5%BD%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%B0%D5%A1%D5%B…</nowiki> 2/3 Մոլդովա Ռումինիա Ռուսաստան Սերբիա Վրաստան Ուկրաինա ՍԾՏՀ կառուցվածքը [ խմբագրել | խմբագրել կոդը ] ՍԾՏՀ անդամերկրների Արտաքին գործերի նախարարների խորհուրդը հանդիսանում է կազմակերպության շրջանակում որոշումներ կայացնող բարձրագույն մարմինը։ Խորհրդի հերթական հանդիպումները գումարվում են տարեկան երկու անգամ՝ մայիսին/հունիսին և նոյեմբերին/դեկտեմբերին, անհրաժեշտության դեպքում գումարվում են նաև հատուկ կամ ոչպաշտոնական հանդիպումներ։ Խորհրդի հանդիպումները գումարվում են ՍԾՏՀ անդամ երկրներում այբբենական կարգով և կարգավորվում են ՍԾՏՀ Նախագահության կողմից։ Նախագահությունն իրեն հերթին կարգավորվում է նույն սկզբունքով։ Նախագահության ժամկետը տևում է վեց ամիս՝ սկսած յուրաքանչյուր տարվա հունվարի և հուլիսի 1ից։ Համաձայն ՍԾՏՀ Կանոնադրության, ՍԾՏՀ անդամերկրների Ավագ պաշտոնյաների կոմիտեն հաշվետու է Արտգործնախարարների խորհրդին և գործում է վերջինիս անունից։ Կոմիտեն օժտված է համապատասխան լիազորություններով, քննարում և վեանաոմ է կազմակերպության կառույցների գործունեությունը։ ՍԾՏՀ անդամերկրների Արտգործնախարարների խորհրդի կողմից 1994 թ. մարտի 10ին ընդունված որոշմամբ, Ստամբուլում հիմնադրվել է ՍԾՏՀ մշտական միջազգային քարտուղարությունը։ 2001 թ. օգոստոսից Ստամբուլում գործում է ՍԾՏՀում Հայաստանի Հանրապետության մշտական ներկայացուցչությունը իր ողջ անձնակազմով։ Ներկայացուցչությունը գլխավորում է Միքայել Վարդանյանը։ Կազմակերպությունը Հայաստանում ներկայացված չէ։ [3] ՍԾՏՀ հարակից կազմակերպությունները՝ Խորհրդարանական վեհաժողովը, Գործարար խորհուրդը, Սևծովյան առևտրի և զարգացման բանկը և Սևծովյան ուսումնասիրությունների միջազգային կենտրոնը հանդիսանում են որպես առանձին կազնակերպություններ՝ սեփական նստավայրով և բյուջեով, գործունեության առանձին ծրագրերով։ Այս կազմակերպությունները գործում են համաձայն իրենց սեփական կանոնադրությունների, որոնց դրույթները ներդաշնակեցված են ՍԾՏՀ Կանոնադրության հետ։ ՍԾՏՀ առաջնայնությունները [ խմբագրել | խմբագրել կոդը ] ՍԾՏՀ առաջնայնությունները նախանշված են կազմակերպության Կանոնադրությունում ձևակերպված համագործակցության ոլորտներում՝ առևտուր և տնտեսական զարգացում, բանկային գործ և ֆինանսներ, հեռահաղորդակցություն, էներգետիկա, տրանսպորտ, գյուղատնտեսություն և գյուղատնտեսական արդյունաբերություն, առողջապահություն և դեղագործություն, բնապահպանություն, զբոսաշրջություն, գիտություն և տեխնոլոգիաներ, վիճակագրական տվյալների և տնտեսական տեղեկատվության փոխանակում, մաքսային և սահմանային այլ մարմինների միջև համագործակցություն, պայքար կազմակերպված հանցավորության, թմրանյութերի, զենքերի և ռադիոակտիվ նյութերի անօրինական ներկրման, ահաբեկչության և անօրինական արտագաղթի դեմ, արտակարգ իրավիճակների հետևանքների վերացում, փոքր և միջին ձեռնարկատիրություն, կրթություն, ինստիտուցիոնալ վերազինում և կառավարում։ Կազմակերպության առաջնային հայեցակարգային ծրագրերի շարքում են ՍԾՏՀ արդյունավետության բարձրացումն ու նոր տնտեսական օրակարգի մշակումը։ ՍԾՏՀ շրջանակներում կնքված պայմանագրեր [ խմբագրել | խմբագրել կոդը ] ՍԾՏՀ անդամ երկրները մինչև այժմ ունեն կնքված համաձայնագրեր և պայմանագրեր հետևյալ հարցերի շուրջ՝ 05.03.2017 Սևծովյան տնտեսական համագործակցություն (ՍԾՏՀ) Վիքիպեդիա՝ ազատ հանրագիտարան <nowiki>https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D6%87%D5%AE%D5%B8%D5%BE%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%BF%D5%B6%D5%BF%D5%A5%D5%BD%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%B0%D5%A1%D5%B…</nowiki> 3/3 տարերային և տեխնածին աղետների կանխարգելման և դրանց հետևանքների վերացման բնագավառում համագործակցության մասին կազմակերպված հանցավորությունների դեմ պայքարի բնագավառում ՍԾՏՀ անդամերկրների կառավարությունների միջև համագործակցության մասին համաձայնագիր բեռների ավտոմոբիլային փոխադրումների դյուրացման մասին փոխըմբռնման հուշագիր Սևծովյան օղակաձև մայրուղու համակարգված զարգացման և ՍԾՏՀ տարածաշրջանում ծովային մայրուղիների զարգացման վերաբերյալ փոխըմբռնման հուշագրեր ՍԾՏՀ չորս անդամերկրների՝ Ալբանիայի, Հայաստանի, Մոլդովայի և Թուրքիայի կողմից ստորագրված Սևծովյան տնտեսական համագործակցության կազմակերպության անդամերկրների քաղաքացի հանդիսացող բեռնատար մեքենաների վարորդների համար անդամերկրներում արտոնագրերի տրամադրման ընթացակարգերի դյուրացման մասին և Սևծովյան տնտեսական համագործակցության կազմակերպության անդամերկրների քաղաքացի հանդիսացող գործարարների համար անդամերկրներում արտոնագրերի տրամադրման ընթացակարգերի դյուրացման մասին համաձայնագրեր։'''Ազատությունների մեծ խարտիա''' ({{lang-la|Magna Carta Libertatum}}, {{lang-en|The Great Charter}}) - [[Անգլիա]]յի թագավոր [[Հովհաննես I Անհողին]]ի կողմից [[1215]] թվականի [[հունիսի 15]]-ին ստորագրված փաստաթուղթ, որը հետագայում դարձել է [[Մեծ Բրիտանիա]]յի սահմանադրական-օրենսդրական հիմնարար փաստաթղթերից մեկը՝ ազդելով այլ արևմտյան երկրների իրավական համակարգի կայացման վրա։ Դա թագավորի դեմ ապստամբած խոշոր ֆեոդալների, հոգևորական բարձր դասի և քաղաքային բնակչության վերնախավի հաղթանակի արդյունքն էր։
== Կառուցվածք ==
| |||