«Մարոկկո»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ ուղղագրական
No edit summary
Տող 1.
{{Արևմտահայերեն|Մարոք}}
{{Տեղեկաքարտ երկիր
| պետությանանվանում = Մարոկկո<br />Մարոկկոյի Թագավորություն
| այլանուն = Մարոկկո
| դրոշ = [[Պատկեր:Flag of Morocco.svg|110px]]
| դրոշիհոդված = Մարոկկոյի դրոշ
| զինանշան = [[Պատկեր:Coat of arms of Morocco.svg|100px]]
| զինանշանիհոդված = Մարոկկոյի զինանշան
| տեղադրություն = [[Պատկեր:Morocco (orthographic projection).svg|250px]]
| լեզուներ = [[Արաբերեն]]
| մայրաքաղաք = [[Ռաբաթ]]
| կրոն = Սուննի Իսլամ
| պետականկարգ = [[Սահմանադրական միապետություն|Միապետություն]]
| կմ2մակերես = 446 550
| տոկոսջրային = 0.056
| խտություն = 73.1
| բնակչություն = 33․304,400
| խտություն = 73.1
| արժույթ = [[Մարոկկոյի Դիրհամ|Դիրհամ]]
| արժույթիկոդ = MAD
| ժամայինգոտի = +4
| կարգախոս = Աստուած, Հայրենիք, թագավոր
| հիմն =
| տոն =
| tld = ma | landcode = MA | tel = 212
| քարտեզ =
}}
'''Մարոկկո''', ([[արաբերեն]]՝ {{lang-ar|المغرب}}) երկիր [[Աֆրիկա]]յի հյուսիս-արևմուտքում, [[Մաղրիբ]]ի շրջանում։
 
Մակերևույթը լեռնային է. գերակշռում են միջին բարձրության լեռներն ու սարավանդները։ Հարավ-արևմուտքից դեպի հյուսիս-արևելք ձգվում է [[Ատլասի լեռներ|Ատլասի]]ի լեռնային համակարգը՝ Բարձր Ատլաս (առավելագույն բարձրությունը՝ 4165 մ, [[Թուբկալ]] լեռ), Միջին Ատլաս, [[Անտիատլաս]]։ Ատլանտյան ափին կան դաշտավայրեր (Գարբ, Աբդա, Սուս), հյուսիս-արևմուտքում Մարոկկոյական Մեսետայի հարթավայրերն ու սարավանդներն են, հյուսիս-արևելքում՝ խոշոր գոգավորություններով Ալժիրա-Մարոկկոյական Մեսետան (1000–1200 մ)։ Ատլասից հարավ տարածված սարավանդները [[Սահարա]]յում վերածվում են քարքարոտ հարթավայրերի։
 
== Պատմություն ==
 
=== Հնագույն շրջան ===
Հնագույն ժամանակներից Մարոկկոյի տարածքում բնակվել են [[լիբիա]]կան կամ հին բերբերական ցեղեր։ Մարոկկոյում մ․թ․ա․ II հազարամյակի վերջին առափնյա շրջաններում հիմնվել են փյունիկեցիների գաղութներ, որոնք այնուհետև ընկել են [[Կարթագեն]]ի իշխանության տակ։ Մ․թ․ա․ II դ․ Մարոկկոյի հյուսիսային շրջաններն իր ազդեցությանն է ենթարկել, իսկ մ․թ․ա․ 27-ին նվաճել [[Հռոմ]]ը։ V դ․Մարոկկոյի տարածքի հյուսիսային մասը նվաճել են վանդալները, VI դ․՝ [[Բյուզանդիա]]ն, VIII դ․՝ [[արաբներ]]ը (որոնք տարածեցին [[արաբերեն]]ն ու իսլամը)։ [[788]]-ին Մարոկկոյի հյուսիս-արևմուտքում հիմնվել է Իդրիսյանների պետությունը, XI դ․՝ Աչմորավյանների, ապա՝ Ալմոհաղների խալիֆայությունը։ XIII դ․ 2-րդ կեսին Մարոկկոյում իշխանությունն անցել է Մարինյանների բերբերական դինաստիային, որոնց տիրապետության ժամանակ նկատելիորեն զարգացել է գյուղատնտեսությունը, տնտեսական լայն կապեր են հաստատվել Մարոկկոյի և [[Եվրոպա]]յի ու [[Արևմտյան Աֆրիկա]]յի միջև, ծաղկել է ֆեոդալական մշակույթը։ XV դ․ սկսվել է եվրոպացիների մուտքը Մարոկկո, պորտուգալացիները և իսպանացիները գրավել են ատլանտյան ծովափը։ XVI դ․ վերջին մարոկկացիներին հաջողվել է գաղութարարներին վտարել առափնյա քաղաքների զգալի մասից։ Մարոկկոյի սուլթաններ Իսմայիլի ([[1672]]—[[1727]]) և Աիդի Մուհամմադ բեն Աբդուլլահի ([[1757]]—[[1790]]) ժամանակ ազատագրվել է երկրի ամբողջ առափնյա շրջանը։
Տող 112 ⟶ 93՝
=== Կինո ===
Մարոկկոյում առաջին կինոնկարահանումներին ([[1907]]) և առաջին գեղարվեստական ֆիլմերի ստեղծմանը մասնակցել են արտասահմանցի, հիմնականում՝ [[ֆրանսիացի]], ռեժիսորներ և օպերատորներ։ Արաբերենով ֆիլմերի ստեղծման նպատակով [[1944]]-ին [[Ռաբաթ]]ում կառուցվել է «Սուսսի» կինոստուդիան, հիմնադրվել Մարոկկոյական կինոկենտրոնը։ Սակայն ազգային կինոարտադրությունն սկզբնավորվել է Մարոկկոյի անկախությունից ([[1956]]) հետո միայն։ [[1958]]-ից թողարկվել է «Մարոկկոյական նորություններ» կինոժուռնալը։ [[1970]]-ին Այն Շոկում (Կասաբլանկայի արվարձան) հիմնադրվել է երկրորդ կինոստուդիան։ Ստեղծվել են ժամանակակից խնդիրներ արծարծող գեղարվեստական ֆիլմեր՝ «Հաղթել՝ ապրելու համար» ([[1968]]), «Հետքեր» ([[1970]]), «Հազար ու մի ձեռք» ([[1973]]) և այլն։
 
== Արտաքին հղումներ ==
*[https://hy.wikisource.org/wiki/%D4%B7%D5%BB:%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%AF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%8D%D5%B8%D5%BE%D5%A5%D5%BF%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6_%D5%80%D5%A1%D5%B6%D6%80%D5%A1%D5%A3%D5%AB%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%B6_(Soviet_Armenian_Encyclopedia)_7.djvu/332 Հայկական Սովետական Հանրագիտարան]
*[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/mo.html ԱՄՆ Կենտրոնական Հետախուզական Վարչություն]
 
== Ծանոթագրություններ ==
{{ծանցանկ}}
* [https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/mo.html ԱՄՆ Կենտրոնական Հետախուզական Վարչություն]
 
{{ՎՊԵ|Morocco‎|Մարոկկո}}
{{ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհուրդ}}
{{Աֆրիկայի երկրներ}}
{{Միապետություններ}}
{{Արաբական երկրների լիգա}}
== {{Արտաքին հղումներ ==}}
{{ՀՍՀ}}
 
[[Կատեգորիա:Մարոկկո]]
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Մարոկկո» էջից