«Ստեփանավան»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
պետք չէ
չ Բոտ: կոսմետիկ փոփոխություններ
Տող 82.
1118-1122 թթ. վրաց թագավոր [[Դավիթ IV Շինարար|Դավիթ Շինարարը]] մաքրեց Լոռին թուրք սելջուկներից և այն միացրեց [[Վրաստան]]ին։
 
17-րդ դարի սկզբին Ստեփանավանի տարածք են գաղթում [[Աբբաս I|Շահ ԱբասԱբասի]]ի հալածանքներից փախած հայեր և հիմնում են Չեչմանիս բնակատեղին։
 
1801 թվին Տաշիր գավառի կազմում Ստեփանավանի տարածքը նույնպես կցվել է [[Ռուսաստան]]ին։ Այդ տարիներին Ցարական Ռուսաստանի Եկատերինա կայսրուհու գահակալության ժամանականերից այս տարածքներ են աքսորվում մեծ թվով սպաներ, նաև կուսանոցների կույսեր, ովքեր ընտանիք կազմելով հիմնում են Սլաբոդկա անունով նոր թաղամասը։ Ներկայումս դրանք Կոմիտաս, Մայակովսկի, Անդրանիկ փողոցներն են, ուր մինչև հիմա էլ կան ռուսական տիպի տներ։ Մայակովսկի փողոցի տներից մեկում էլ բնակվել են ռուս մեծ բանաստեղծ [[Վլադիմիր Մայակովսկի|Մայակովսկու]] ծնողները։
Տող 92.
18-րդ դարում Ջալալօղլին եղել է Լոռու միակ քաղաքը։ Այստեղ գործել է չորսամյա երկսեռ դպրոց, որտեղ 1879-1883 թթ. կրթությունն է ստացել մեծ գրող [[Հովհաննես Թումանյան]]ը։ 19-րդ դարի վերջին այս դպրոցում է դասավանդել ազգային- ազատագրական շարժման հայտնի գործիչ, դաշնակցական Հովսեփ Արգությանը։
 
1918 թվի գարնանը Ջալալօղլիում է գտնվում հայկական բանակային կորպուսի դիվիզիան՝ ՀՀ ազգային հերոս, գեներալ-հրամանատար [[Անդրանիկ Օզանյան]]ի գլխավորությամբ։
Նույն թվականին, երբ [[Հայաստան]]ի և Վրաստանի միջև տեղի է ունենում զինված բախում, ստեղծվում է Լոռու “Չեզոք գոտին”, որտեղ ընդգրկվում է նաև Ստեփանավանի տարածաշրջանը։
Այս ժամանակաշրջանի հայ ազգային-ազատագրական պայքարն է նկարագրել գրող [[Խաչիկ Դաշտենց]]ն իր “Ռանչպարների կանչը”գրքի “Բերդ” գլխում։
 
Տող 104.
2010 թ. Ստեփանավան քաղաքը նշեց իր 200-ամյակը։
 
== Տեսարժան վայրեր ==
 
* [[Լոռի Բերդ (ամրոց)|«Լոռի» բերդ-ամրոց]]։ Գտնվում է քաղաքից 5 կմ հեռավորության վրա, Լոռի բերդ գյուղի մոտակայքում, Միսխանա և Ձորագետ կիրճերի հատման մասում։
* Սուրբ Սարգիս եկեղեցի, 19-րդ դար, գտնվում է քաղաքի մեջ։
* Ստեփան Շահումյանի տուն-թանգարան, գտնվում է կենտրոնական հրապարակում։
* Մայորի ձոր-քարանձավ, 20-րդ դարասկզբի հեղափոխական իրադարձությունների մասին վկայող խորհրդավոր մի վայր, որտեղ Ստեփան Շահումյանը 1899 թ. իր համախոհների հետ անց է կացրել անլեգալ հանդիպումներ։
* [[Ստեփանավանի դենդրոպարկ|Դենդրոպարկ]], հիմնադրել է Էդմոն Լեոնովիչը 1931 թվին։ Գտնվում է Ստեփանավանից 12 կմ հեռավորության վրա։ Սա Հայաստանի բնության ամենաուշագրավ հատվածներից մեկն է։
* Սբ Գևորգ եկեղեցի, կառուցվել է 5-6-րդ դարերում, 19-րդ դարում վերանորոգվել է։ Գտնվում է Ստեփանավանից 12 կմ հեռավորության վրա՝ Սվերդլով գյուղում։
* [[Հնեվանք|Հնեվանք վանական համալիր]], 10-14-րդ դդ., գտնվում է Ձորագետի աջ ափին, [[Կուրթան]] գյուղից արևելք։
* Սբ. Նշան մատուռ, կառուցված 1871 թվին, գտնվում է քաղաքից 2 կմ հեռավորության վրա, [[Արմանիս]] տանող ճանապարհին։
* Սբ. Նիկոլայ Հրաշագործ եկեղեցի, կառուցված 1910-1914 թթ, ռուսական եկեղեցի, գտնվում է [[Ամրակից]] գյուղում, Ստեփանավանից 3 կմ հեռավորության վրա։
 
Ստեփանավանի տեսարժան վայրերի ցանկն այսքանով չի ավարտվում։ Սկզբնավորվելով դեռևս մ.թ.ա. 3-րդ դարերից։
Տող 121.
 
== Հայտնի ստեփանավանցիներ ==
* [[Ավետիք Սահակյան]] ( ՀՀԴ անդամ, հասարակական քաղաքական գործիչ, 1918 թ առաջին խորհրդարանի նախագահ)։
* [[Սոս Սարգսյան]] ( ՀՀ թատրոնի և կինոյի հայ անվանի դերասան, ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստ)։
* [[Արայիկ Թունյան]] ( [[ՀՀ Սահմանադրական դատարան]]ի անդամ, իրավաբանական [[գիտությունների թեկնածու]], [[դոցենտ]] )։
* Յակով Խաչիկյան (հայ փիլիսոփա, ակադեմիկոս, “Ստեփանավանցիներ” հանրագիտարանի հեղինակ)։
 
== Քույր-քաղաքներ ==
Տող 150.
</gallery>
 
== Դենդրոպարկ ==
{{հիմնական|Ստեփանավանի դենդրոպարկ}}
<gallery>
Տող 166.
</gallery>
 
== Ծանոթագրություններ ==
{{Ծանցանկ}}
 
Տող 173.
 
== Արտաքին հղումներ ==
* [http://www.stepanavan.am/ Ստեփանավանի պաշտոնական կայքը] {{ref-hy}}, {{ref-en}}, {{ref-ru}}
* [http://lori.gov.am/community-leader-council/469/ Ստեփանավանի մասին Լոռու մարզպետարանի կայքում]
* [http://www.caa.am/arm/lg.php?section=COMMUNITIES&id=536 Ստեփանավանի մասին կառավարության կայքում]
 
{{Հայաստանի քաղաքներ}}