«Տափաստան»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
Հետ է շրջվում 4560540 խմբագրումը, որի հեղինակն է՝ 46.70.37.219 (քննարկում) մասնակիցը |
Հետ է շրջվում 4560535 խմբագրումը, որի հեղինակն է՝ 46.70.37.219 (քննարկում) մասնակիցը |
||
Տող 23.
Հյուսիսային և Հարավային կիսագնդերում բնութագրվում են չոր ցամաքային կլիմայով, ջրբաժաններում անտառների բացակայությամբ, [[սևահողեր]]ի, մուգ շագանակագույն, շագանակագույն հողերի և [[խոտ]]ային [[Բույսեր|բուսականության]] տիրապետությամբ։ Կան [[Աղուտ-ալկալի հողեր|աղուտներ]]։ Բարեխառն գոտու տափաստանային զոնաները լավ արտահայտված են [[Եվրասիա]]յում, [[Հյուսիսային Ամերիկա]]յում, հանդիպում են [[Հարավային Ամերիկա]]յի հարավում։
Արեգակնային ճառագայթման էներգիայի տարեկան քանակը 500-580 կջ/քսմ է (120-140 կկալ/քսմ), ճառագայթման հաշվեկշիռը՝ 145-190 կջ/քսմ (35-45 կկալ/քսմ)։ Չափավոր տաք, արևոտ ու քիչ անձրևային ամառը արագորեն փոխարկվում է համեմատաբար ցուրտ և սակավաձյուն ձմեռով։ Հյուսիսային կիսագնդում օդի միջին ջերմաստիճանը հուլիսին 20-24 °C է, հունվարինը՝ 0 °C-ից մինչև -30 °C ([[Միջին Սիբիր]]ի հարավում և [[Կենտրոնական Ասիա]]յում)։ Տարեկան
Սևահողերը պարունակում են մեծ քանակությամբ [[հումուս]] ու [[կարբոնատներ]] և աչքի են ընկնում բարձր բերրիությամբ։ Տափաստանային բնական բուսականությունը պահպանվել է [[Անդրբայկալյան երկրամաս|Անդրբայկալ]]ում և [[Կենտրոնական Ասիա]]յում ([[շյուղախոտ]], [[փետրախոտ]], [[բարակոտնուկ]], [[Դաշտավլուկազգիներ|դաշտավլուկ]], [[սեզ]] են) և [[Հյուսիսային Ամերիկա]]յի պրերիաներում ([[հացազգիներ]], բիզոնի խոտ)։ Տեղ-տեղ աարածված են թփուտների համակցություններ ([[մամխի]], տափաստանային [[բալենի]], [[մեղվաթուփ]], [[ասպիրակ]] են)։ [[Գետեր]]ի ողողատներում և ջրհոսքերի լանջերին հանդիպում են [[անտառ]]ներ։ Ճմակալումից ազատ տարածությունները գարնանը ծածկված են [[էֆեմերներ]]ով և [[էֆեմերոիդներ]]ով։ [[Կենդանական աշխարհ]]ին բնորոշ են [[այծքաղ]]ը, [[գետնասկյուռ]]ը, [[արջամուկ]]ը, [[Խլուրդներ|խլուրդ]]ը, [[ճագարամուկ]]ը։
|